Start groene waterstof kan voor meer CO2 zorgen
8 ZEELAND
DIERENCREMATORIUM BEDRIJVENTERREIN
De timmerman
nen van het
Karreveld krabden
wel even achter de
oren, toen ineens
levenloze paarden
het bedrijventerrein
van Koudekerke
werden opgereden.
De dieren kunnen
sinds begin dit jaar
terecht bij het
dierencrematorium
daar. Tot opluchting
van hun eigenaren.
Vorige week nog was er
een vrouw die haar
paard door John van
der Heijden liet opha
len. ,,Ik hoef het alle
maal niet te zien hoor, zei ze. Maar
ze spiekte toch mee. Aan het eind
was ze niet eens zo verdrietig
meer. Ze was alleen maar blij. Zo
respectvol, zei ze, dat had ik nooit
verwacht."
Precies dat miste Van der Heij
den toen hij tien jaar geleden af
scheid nam van zijn Duitse herder,
Diba. ,,Ze was mijn beste maatje
en ineens ging ze dood. Hersen
bloeding. Ik was er helemaal kapot
van. Ik weet nog dat ik bij de die
renarts over haar heen lag. Totaal
van de kaart. Op aanraden van de
dierenarts liet ik haar cremeren.
De as kreeg ik mee naar huis, maar
een afscheid was er niet."
Niet veel later was de Middel
burger op de crematie van zijn
kleine nichtje. ,,Dat was heel hef
tig. Maar tijdens de dienst zat ik al
leen maar naar haar kist te kijken.
Die was veel te groot. Ik snapte
niet dat dat niet anders kon. Een
maal thuis ben ik kistjes gaan be
schilderen. Gewoon ook om mijn
gedachten te verzetten. Ik maakte
ze in alle kleuren van de regen
boog, ze staan hier nog op zolder."
De kinderkistjes werden dieren-
kistjes en ineens vielen alle puz
zelstukjes op zijn plek: als hij nou
eens zélf zou zorgen dat mensen
voortaan waardig afscheid van
hun trouwe beestjes konden ne
men? Niet toevallig had Van der
Heijden het toch al wel gezien in
de fabriekenwereld, waar hij lang
als werkvoorbereider werkte. En
toen kreeg hij ook nog eens een
nieuwe relatie met Monique, die
Voor een paard ben je
al gauw zeven-,
achthonderd euro
kwijt
hem aanmoedigde ervoor te gMn.
Het dierencrematorium is drie
jaar open. Al van alles heeft Van
der Heijden tot as doen wederke
ren: honden, katten, cavia's, konij-
nen, een schildpad, een kameleon,
een chinchilla en diverse vogeltjes.
Sommige mensen zijn al een paar
keer terug geweest toen er weer
een huisdier was overleden.
Maatje
Maar sinds begin dit jaar is er ook
een paardenoven. Een gigantische
investering. Niet alleen de oven,
maar vooral ook de speciale trailer
die Van der Heijden liet maken om
de dieren mee op te halen. Met een
brancard op wielen en zijkleppen
voor wie het dier nog een laatste
aai wil geven. ,,Best even span
nend", geeft Van der Heijden toe.
,,Cremeren gaat op gewicht, dus
voor een paard ben je al gauw ze-
ven-, achthonderd euro kwijt.
Maar het loopt best goed."
Dat klinkt macaber, maar dat is
het allerminst. Een paardenaf-
scheid doet in Koudekerke niet
onder voor dat van mensen. Wie
wil, kan de hele handeling bijwo
nen. Muziekje erbij, een bloeme
tje: niks is te gek. ,,Laatst stonden
we in een weiland in Gapinge, om
een paard op te halen. We hadden
hem net in de trailer gelegd, toen
zijn maatje ineens zijn hoofd door
een van de zijkleppen stak. Hij
snuffelde eraan, en hinnikte. Ge
loof mij: niemand hield het droog,
ook ik niet. Maar toen wist ik ze
ker: dit crematorium is het beste
wat ik ooit heb gedaan."
Het havengebied van North Sea
Port is uitermate geschikt voor
grootschalige productie en gebruik
van groene waterstof. Dat bleek
eerder uit een onderzoek dat de in
dustriële en energiebedrijven
Dow, Yara, Zeeland Refinery,
PZEM, ENGIE, ArcelorMittal, 0r-
sted en havenbedrijf North Sea
Port hebben laten uitvoeren. Er
liggen inmiddels verschillende
plannen van onder meer Zeeland
Refinery/Air Liquide, Yara en 0r-
sted, Dow en ook van VoltH2 voor
Er zijn verschillende
plannen voor de bouw
van fabrieken voor
groene waterstof,
zogeheten
elektrolysers
de bouw van fabrieken voor
groene waterstof, zogeheten elek-
trolysers.
De vraag is of er voldoende elek
triciteit van windparken (op zee)
beschikbaar komt om de Zeeuwse
industrie te bedienen. Gedepu
teerde Staten zijn bezorgd dat de
vraag van de industrie groter zal
zijn dan het aanbod aan groene
stroom, omdat windparken op zee
niet tijdig al die stroom kunnen le
veren.
Tussenstap
Als de elektrolysefabrieken voor
de muziek uitlopen, zullen ze mo
gelijk een aantal jaren moeten
worden gevoed met grijze stroom
van conventionele energiecentra
les. Bijvoorbeeld de gasgestookte
Sloecentrale bij Borssele. Gedepu
teerde Staten sluiten niet uit dat
tijdens de geleidelijke overstap
van de industrie op groene water
stof er tijdelijk meer CO2 zal vrij
komen.
Deze ontwikkeling kan enigs
zins worden beteugeld door CO2
af te vangen en op te slaan en daar
mee waterstof te maken. Dat heet
blauwe waterstof. Deze tussen
stap is niet CO2-vrij.
Klimaatakkoord leidend
Gedeputeerde Staten zijn het met
GroenLinks eens dat als elektroly-
sefabrieken niet leiden tot een da
ling van de CO2-uitstoot ze ook
geen duurzaamheidssubsidies
mogen krijgen. Niettemin heeft de
industrie op grond van het Kli
maatakkoord de taak om in 2030
ruim 14.000 miljoen kilo CO2
minder uit te stoten. Zeeland-
West-Brabant is één van de vijf in
dustriële gebieden die zijn steentje
aan deze reducering van CO2-uit-
stoot moet bijdragen.
Vier routes
Smart Delta Resources (SDR), een
samenwerkingsverband van 13
energie- en grondstof intensieve
bedrijven in Zeeland en Oost-
Vlaanderen, streeft ernaar om over
tien jaar ruim de helft minder
CO2 uit te stoten. Voor Zeeland
gaat dat om 5.600 miljoen kilo
CO2. SDR kiest vier routes: de
overstap naar groene CO2-vrije
waterstof, groene stroom gebrui
ken voor industriële processen,
opslag, opvang en hergebruik van
CO2 en tot slot geothermie en her
gebruik van restwarmte.
Diereru rematorium
eeland
donderdag 26 november 2020
Plek om waardig afscheid te nemen
Wendy Wagenmakers
Koudekerke
-John van der Heijden
De reeks plannen voor Zeeuwse
waterstoffabrieken waar met
groene stroom duurzame grond
stoffen worden gemaakt, kan tij
delijk voor meer uitstoot van het
broeikasgas CO2 zorgen. Dat
antwoorden Gedeputeerde Sta
ten op vragen van GroenLinks.
Frank Balkenende
Middelburg
INGANG NR 28
John en Monique van der Heijden bij de speciale paardentrailer voor overleden paarden. foto dirk jan gjeltema
