Productie blijft op peil dankzij corona-sneltests
De treinreis
9
lil
wi
Bij Peter kreeg de Hongaarse
voorgeschiedenis een tastbaar ver
volg. Hij vertelt dat zijn dochter
Jolijn (1983) na haar studie Neder
lands drie maanden naar Honga
rije is gegaan: ,,Ze huurde een ap
partement in Boedapest, volgde
twee cursussen Hongaars, bezocht
familie en ging naar popconcerten.
Kort nadat ze in 2012 in Nederland
was teruggekeerd, stond Daniël bij
haar op de stoep. Daniël Csolti-
Varga, een Hongaar die ze daar had
leren kennen. Ze zijn inmiddels
vier jaar getrouwd. We hebben nu
een kleinkind van 4, Marton. En er
is er nog eentje onderweg."
hulp na het overlijden van zijn
vrouw. Zo kwam ze weer in Ha-
mont terecht. Om goedkope boter
in Nederland te halen passeerde ze
regelmatig de grenspost Budel.
Daar werkte Emiel de Boevere, de
28-jarige zoon van een landarbei
der uit Hoofdplaat. Emiel had zijn
ogen niet in zijn zak. Toen hij Lili
zag passeren zei hij tegen een col
lega: 'Met die vrouw ga ik trou
wen'.
De liefde was wederzijds. Lili en
Emiel kwamen in Vlissingen te
recht. Daar werden Eliane en Peter
geboren. Tijdens hun jeugd hoor
den ze flarden van de Hongaarse
voorgeschiedenis. Voor hun boek
hebben ze contact gezocht met
Hongaarse familie. Peter: ,,Het
meeste hadden we van horen zeg
gen. Ik heb een paar nichten ge
sproken, dochters van tweelingzus
Anci. Die konden verhalen aan
vullen. Ik heb verder contact ge-
had met iemand in Limburg. Zijn
moeder was ook een Hongaars
treinkind. Zij vond in de trein een
bijbeltje met de naam van onze
moeder erin. Dat hebben we ge
kregen."
Strakke opvoeding
Eliane en Peter hebben zeker het
gevoel dat het Hongaarse verleden
invloed heeft gehad op hun opvoe
ding. Bij de één duidelijk anders
dan bij de ander. Eliane: ,,Mijn
moeder heeft me heel strak ge
houden. Ze maakte me overal
bang voor. Dat koppel ik aan haar
Hongaarse verleden. Ze heeft
nooit haar best gedaan om me te
begrijpen. Ik werd bang, verlegen,
mensenschuw. Toen ik 19 was,
moest ik nog om 11 uur thuis zijn.
Als ik te laat was, was ze hartstikke
kwaad. Ik was altijd een teleurstel
ling. Nu, zoveel later, snap ik de
context. Ze had zelf niets meege-
kregen aan liefde. Nu kijk ik er met
meer mededogen naar."
Ook Peter mocht lang niet alles,
vertelt hij. Maar hij trok zich daar
weinig van aan. ,,Mijn moeder had
een onmetelijk vertrouwen in
mij." Eliane vult aan: ,,Ze plaatste
je op een voetstuk." Hun moeder
overleed in 2009.
In de loop van de jaren zijn Eli-
ane en Peter meerdere keren in
Hongarije geweest. In 1968, toen
het IJzeren Gordijn nog bestond,
gingen ze met hun ouders. Ze be
zochten familieleden en kwamen
op plaatsen die een rol speelden in
het leven van hun moeder.
Installateur en leverancier van
duurzame energie Saman Groep en
de webwinkels YourSurprise en
Omoda in Zierikzee hebben geza
menlijk een abonnement op de
mobiele sneltest-service van het
bedrijf Medicorps uit Den Bosch.
Daarmee zijn de drie bedrijven
voor 1200 medewerkers die niet
thuis kunnen werken niet afhanke
lijk van de teststraten van de GGD.
Bij de sneltests is de uitslag binnen
enkele minuten tot een kwartier
bekend.
,,In deze pandemie is het een uit
daging om de productie aan de
gang te houden. In de beginfase kon
het testen en de uitslag drie tot vijf
werkdagen duren. Dat is voor veel
productiebedrijven simpelweg te
lang", zegt mede-oprichter Wouter
de Vries van YourSurprise.
,,Daarom besloten we om zelf tests
te laten doen. Samen met Omoda
en de Saman Groep hebben we Me-
dicorps in de arm genomen. Het is
bepaald niet goedkoop, maar we
hebben nu wel zelf de controle over
het testproces. Het is een kwestie
van bellen en ze komen langs. Alle
uitzendkrachten binnen YourSur-
prise, en dat zijn er honderd, zijn
preventief getest. Ook mensen die
Het is niet goedkoop,
maar we hebben nu
wel zelf de controle
over het testproces
klachten hebben, kunnen snel op
corona worden getest. Het perso
neel waardeert deze aanpak, omdat
het niet lang in onzekerheid hoeft
te verkeren"
De Vries onderstreept dat op de
productie-afdeling strenge corona-
richtlijnen gelden. Bedrijf en perso
neel doen er alles aan om versprei
ding te voorkomen, zegt hij. ,,Zo
worden er mondkapjes gedragen,
wordt er afstand gehouden, wordt
er in drie ploegen gewerkt en wordt
er meer schoongemaakt."
Medicorps was onbereikbaar om
toe te lichten hoeveel Zeeuwse be
drijven inmiddels de diensten van
het bedrijf inkopen. Een ander be
drijf, Lead Healthcare uit Baarn,
runt de corona-snelteststraat op
landgoed Rijckholt in Geersdijk.
Het bedrijfsleven maakt er veelvul
dig gebruik van, zegt woordvoerder
Koen Lasschuit. ,,We testen een
flink aantal ondernemers met een
contactberoep. Ook bedrijven in de
maritieme wereld zoals rederijen
zijn goede klanten. Daarnaast zien
we in Geersdijk ook personeel van
voedselverwerkende bedrijven en
van winkelketens."
Chemiebedrijf Dow in Terneu-
zen blijft de GGD trouw. ,,De snel
heid in de teststraten van de GGD
ligt stukken hoger dan enkele we
ken geleden. De capaciteit is inmid
dels voldoende en de uitslag is vrij
snel binnen", zegt woordvoerder
Ciccio Pecoraro. Dow hanteert
strenge coronaregels. Ook wie ne
gatiefis getest, is niet zeker van on
middellijke terugkeer naar het be
drijf. ,,We bekijken dat van geval tot
geval. Daarnaast werken ploegen
nu in een twaalfuurs-dienst om het
aantal overdrachten per etmaal te
beperken. Vooralsnog lukt het ons
op deze manier de normale produc
tie te draaien."
woensdag 25 november 2020
GO
een meisje met een barst
Lili na de Tweede Wereldoor
log, toen ze haar grote liefde
Emiel de Boevere leerde kennen.
Istvan Köhalmi, de vermoorde
grootvader van Eliane en Peter.
Als een bang vogeltje zat Lili
in de trein, stevig tegen Anci
aangedrukt. Het was een
slaaptrein met stapelbedden.
In iedere coupé stonden er
twee. In elk bed moesten
twee of drie kinderen slapen.
Naast haar op het bed zat
nog een meisje, van haar ei
gen leeftijd ongeveer. De hele
trein was afgeladen met kin
deren. Angstig luisterde ze
naar het rumoer om zich
heen.
Bijna alle kinderen waren
opgewonden over de lange
reis die ze zouden gaan ma
ken. Die duurde wel vier da
gen! Ze hadden van hun ou
ders te horen gekregen dat ze
een poosje naar een land
mochten dat op een sprookje
leek. Daar konden ze alles
eten wat ze maar wilden. En
als ze dik en gezond waren
geworden mochten ze weer
naar huis. Tegen die tijd zou
het in Hongarije ook vast een
stuk beter gaan, dachten ze.
Ook de verpleegsters en
onderwijzeressen die mee
reisden probeerden de kinde
ren op hun gemak te stellen.
In België woonden heel lieve
papa's en mama's, en ook
broertjes en zusjes met wie ze
konden spelen. Ook beloof
den ze peperkoek en rozijnen
brood. Zoiets lekkers hadden
ze nog nooit geproefd!
Lili zat met grote droevige
ogen voor zich uit te staren.
Fragment uit Meisje met
barst, pagina 114.
Peter de Boevere en Eliane Jan-
sen-de Boevere: Meisje met
barst De ontheemde jeugd van
Lili Köhalmi- Zeeuws Bloed Uit
geverij, hardcover, 208 pagina's,
24,50 euro.
Ilona, de moeder van Lili, de
grootmoeder van Eliane en Peter
de Boevere.
Eén van de weinige foto's die
van Lili Köhalmi als meisje werd
gemaakt. foto-s familie de boevere
Bedrijven zoeken meer en meer
hun toevlucht tot commerciële
corona-sneltests. Door preven
tief én bij klachten personeel te
testen, willen ze hun medewer
kers gezond houden en voorko
men dat de productie in het ge
drang komt.
Frank Balkenende
Zierikzee
- Wouter de Vries, YourSurprise
.r
