m
Schamele resten van Thuynenburg
8 ZEELAND
meisje P
BRIEVEN
U kunt uw brief (maximaal
150 woorden) richten aan:
lezersredacteur@pzc.nl
of per post aan
Lezersredacteur PZC
Edisonweg 37e
4382 NV Vlissingen
08801-30210
Belgen
Lief zijn voor de Belgen (krant
14 november)! Altijd gedacht
dat bestuurders er voor de in
woners zijn. Niet dus! De heer
De Kraker tikt de Hulstenaren
op de vingers om 'lief te zijn
voor de Belgen'.
Terwijl Zeeuwen zo hun best
doen om alle regels netjes te
volgen, krijgen de Belgen een
vrijbrief. U mag zich schamen,
meneer De Kraker. We zijn
voorjaar, zomer, najaar en
weekenden overspoeld ge
weest. Genoeg is genoeg. Ik
ben het namelijk spuugzat.
Blijf lekker thuis, dat doen wij
ook. Wees wat liever voor uw
inwoners meneer De Kraker.
Dat zal u sieren.
Jolanda Zuijdweg, Kortgene
Belgen (2)
Ik begrijp dat sommige men
sen het druk vinden als Belgi
sche mensen in Hulst en Sluis
komen winkelen, maar mogen
we niet blij zijn dat ze hier wil
len komen? Gun het dan de
ondernemers dat onze zuider
buren in Zeeuws-Vlaanderen
inkopen komen doen.
Ok, iedereen moet zich aan de
regels houden, dus de Belgen
ook, maar om een middelvin
ger naar deze mensen op te ste
ken en scheldwoorden naar
hun hoofden te slingeren, vind
ik heel asociaal. Moeten we an
ders straks weer een vliegtuig
met spandoek sturen: 'We mis
sen jullie, kom alsjeblieft te
rug.'
Wat zouden wij ervan vinden,
wanneer wij weer volop naar
de koopcentra in België en de
stad Antwerpen gaan, ze daar
ook de middelvinger opsteken
en schelden. Zeeuws-Vlaande-
ren en Belgisch-Vlaanderen
zijn met elkaar verweven. We
moeten elkaar verdragen en
respecteren om wie we zijn en
niet tot beledigingen overgaan.
Wat mij betreft: 'Van harte
welkom Belgen'. Zonder vlieg
tuig.
P. Picavet, Hulst
Boeren
'Boeren zijn uiteindelijk beste
beheerders van het platteland.'
Aldus de nieuwe LTO-voor-
man (krant 12 november). Ja.
als het gaat om kilo-opbreng
sten van aardappelen, uien,
tarwe, vlees en melk. Nee, als je
ook interesse hebt in biodiver
siteit in en langs al die akkers
en weilanden, sloten en ber
men. Voor de variëteit aan
planten en insecten moet je
niet bij het merendeel van de
boeren zijn. Die krijgen im
mers niet betaald voor vlinder
tje zus en plantje zo.
Vele fiets- en wandeltoeristen
zijn gecharmeerd van een
bonte berm, dus daar valt vol
gens mij nog veel te verbeteren
in het hedendaagse beheer.
Laat dat alsjeblieft niet over aan
mensen die afgerekend wor
den op kilo's per hectare.
G. Calon, Hoek
Westerscheldetunnel
Net als in het oude Rome, door
Cato de Oudere, die iedere Se
naatsvergadering eindigde
met: 'En toch ben ik van me
ning dat Carthago vernietigd
moet worden', zou iedere
Zeeuwse Statenvergadering af
gesloten moeten worden met:
'En toch ben ik van mening dat
de Westerscheldetunnel tolvrij
moet zijn.'
W. van der Meer, Termuzen
Stationsgebied
Een foto van het nieuwe stati
onsgebied in Goes waar door
een hoveniersbedrijf voorge-
kweekte hedera op stok in de
grond wordt gestoken (krant 17
november). Hedera is een
klimplant die groeit als een tie
relier, waar je om de honderd
meter in Nederland wel een
stekje van kan steken. Goes
heeft waarschijnlijk vuistdikke
manifesten over groen en be
sparen. Maar nee, de natuur
moet kant-en-klaar de grond
in. Zonde.
Ruud Jobse, Koudekerks
BOEK DE ONTHEEMDE JEUGD VAN LILI KÖHALMI
In 1926 kwam Lili Köhalmi als meisje van 7
in een 'kindertrein' vanuit Hongarije in België
terecht. Liefde bracht haar in Nederland, in
Vlissingen. Haar kinderen Eliane en Peter de
Boevere hebben haar bewogen leven in een
boek gevangen: Meisje met barst.
et is een heftige ge
schiedenis. Moeder
Lili vertelde flarden.
Over haar vader die
vermoord werd terwijl
er een familiefeest stond te begin
nen. Dat hij was opgehangen en
dat zijn oren en tong waren afge
sneden. Ze had het ook over haar
stiefvader, 'het varken', die haar
moeder in haar buik schopte toen
ze zwanger was.
Eliane Jansen-de Boevere (1950)
uit Veere en Peter de Boevere
(1952) uit Goes, zus en broer, heb
ben nu samen de levensgeschiede
nis van hun moeder Lili opge
schreven in het boek Meisje met
barst. De ontheemde jeugd van Lili
Köhalmi. Ze nemen ons mee naar
Hongarije, waar een belangrijk
stuk van de familiegeschiedenis
van moeders kant ligt. Moeder Lili
werd daar in 1919 geboren, in de
tijd meteen na de Eerste Wereld
oorlog toen het machtige keizer
rijk Oostenrijk-Hongarije uit el
kaar was gevallen. Het was er één
en al chaos. Eerst leken de com
munisten het heft in handen te
nemen, niet veel later kwam er
een contrarevolutie die de oude
grootgrondbezitters terug op het
pluche hielp. Elke machtswisse
ling ging gepaard met bloedvergie
ten.
Lili's vader Istvdn werd daarvan
het slachtoffer, anti-communisten
zagen hem aan voor een tegen
stander en bezorgden hem een
gruwelijk levenseinde. Zijn vrouw
Ilona was op dat moment zwanger
van Lili en haar tweelingzus Anci.
Ilona overleefde, werd opgevangen
en geholpen door familie en
hertrouwde omdat dat de enige
manier leek om enige bestaansze
kerheid te hebben. Een misreke
ning. Eliane: ,,De stiefvader ging er
geregeld met al het geld vandoor
om dat aan drank en vrouwen uit
te geven. Mijn moeder noemde
hem 'het varken'. Toen Ilona
zwanger was van hem schopte hij
haar tijdens een hoogoplopende
ruzie in haar buik. Dat is echt ge
beurd." Moeder Ilona was niet te
gen de situatie opgewassen en liep
op een ochtend met haar dochters
het nabijgelegen meer in met het
idee een einde te maken aan haar
leven en dat van haar kinderen.
Omstanders verhinderden dat op
het laatste moment.
Die redding maakte dat Lili en
Anci in 1926 op één van de zoge
naamde kindertreinen konden
worden gezet. Niet, zoals de
meeste Hongaarse kinderen, om
na jaren van armoede en honger
aan te sterken in een West-Euro
pees pleeggezin. Maar omdat hun
thuissituatie met een geweldda
dige stiefvader en een depressieve
moeder onhoudbaar was. Lili
kwam bij een ouderloos echtpaar
MET V/v
BARST
Haar pleegouders
zeiden tegen haar: je
familie wil je niet
meer hebben.
Daardoor kreeg ze
het gevoel dat ze niet
meer gewenst was
- Peter de Boevere
Pt
terecht in Hamont in Belgisch
Limburg. Ze kreeg een nieuwe
naam - Ceciel - ging bij de nonnen
op school en leerde er Nederlands.
Het was geen vrolijke tijd. Twee
lingzus Anci mocht al snel terug
naar Hongarije. Lili niet. Peter:
,,Haar pleegouders zeiden tegen
haar: je familie wil je niet meer
hebben. Daardoor kreeg ze het ge
voel dat ze niet meer gewenst
was."
Pas na de Tweede Wereldoorlog
werd die boodschap van haar Bel
gische pleegouders gelogenstraft.
Moeder Ilona was overleden, maar
haar zussen zorgden voor een
warm onthaal toen Lili terug
kwam in Hongarije. Toch bleef ze
daar niet lang. Haar adoptievader
in België vroeg haar in 1948 om
SPOREN IN DE DELTA
Het is een oud cliché: materi
ële voorspoed is geen ga
rantie voor geluk. Dat on
dervond ook de familie Reyers, ei
genaars van het hof Thuynenburg
tussen Middelburg en Oost-Sou
burg, aan het begin van de 19de
eeuw. Jacob Reyers, naar wie de
huidige wijk Reijershove is ge
noemd, had verschillende hofste-
den en buitens in de omgeving ge
kocht en was dus een persoon van
gewicht. Toch overleed hij op 51-
jarige leeftijd, kort daarna gevolgd
door zijn drie nog levende zonen.
Zijn weduwe Adriaantje en een
dochter bleven achter. Deze Sen-
tina was de enige overlevende van
negen kinderen.
Maatschappelijke klimlust was
er al vroeg op deze plek: in 1726 gaf
toenmalig eigenaar Daniël Tuine-
man de ietwat pretentieuze naam
Thuynenburg aan zijn hof, die al
in 1649 was vermeld. Een kaart uit
1750 toont nog een bescheiden
boerderij zonder gracht, de bui
tenplaatsachtige allure ontstond
pas later. Na 1897 kreeg Thuynen-
burg de naam Kleine Abeele. Het
complex is tussen de wereldoorlo
gen vervangen door een nieuwe
boerderij met dezelfde naam. De
tijden gingen hier niet domme
lend voorbij: in de Tweede We
reldoorlog vielen er bommen op
het gebied en tijdens de inundatie
van 1944 stond alles blank.
Het verdwenen Thuynenburg
kwam weer in het vizier door on
derzoek van de Walcherse Archeo
logische Dienst (WAD) in 2011
2013, vanwege de ontwikkeling
van nieuwe Middelburgse woon
wijken Essenvelt Reyershove en
Essenvelt Zuid, ten oosten van het
Kanaal door Walcheren. De boer
derij lag in de noordhoek van
plangebied Reijershove en is in
2011 gesloopt. Door de begrenzing
van het onderzoeksterrein en alle
veranderingen die daar hadden
plaatsgevonden, bleek van Thuy-
nenburg maar weinig terug te vin
den. WAD-archeoloog Bram Sil-
kens: ,,Delen waren al aangetast
door de sloop van de boerderij en
een deel viel net bui
ten de scope van
het onder
zoek."
Die sloop was kennelijk grondig
aangepakt, inclusief het ruimen
van funderingen tot diep onder
het maaiveld. Toch doken nog in
teressante sporen op, zoals bestra
ting, funderingsresten, grachtspo
ren en paalkuilen. Maar ook losse
vondsten. Een fragment van een
bronzen belletje bijvoorbeeld.
En een bewerkt natuurstenen
bouwfragment, dat mogelijk een
decoratief element van het buiten
Thuynenburg was. Ook het skelet
van een klein hondje, dat vermoe
delijk ooit is begraven op het erf
van Thuynenburg. Aan welke
bewoners van het buiten be
hoorde dit beestje, en waren ze
ontroostbaar toen het was gestor
ven?
woensdag 25 november 2020
GO
Hun moeder was
Jan van Damme
H
„i
1hl- 'Oa,.
1
Eliane Jansen-de Boevere en
Peter de Boevere. foto marcelle da-
Een tweewekelijkse rubriek
over Zeeuwse vondsten, histori
sche sporen en verhalen
Jan J.B. Kuipers
Natuurstenen bouwfragment,
waarschijnlijk van Thuynenburg.