Een geleefd
boekje
5
1
lf°1ll
310011
Il22f
Iff
IJ.OC
Bovendien was de genetische
code van het coronavirus al in ja
nuari bekend. Vaccinmakers kon
den daar meteen gebruik van ma
ken. Al in maart lag er een vaccin,
klaar voor proeven op mensen.
Omdat het virus al sinds januari
om zich heen grijpt, waren slechts
enkele maanden nodig om aan vol
doende proefpersonen te komen.
Last but not least: alle ballen
gingen dit jaar op corona. Nooit
eerder is er wereldwijd zoveel
geld, tijd en moeite gespendeerd
Door EU bestelde Covid-19-vaccins
■Inn
200
om een virus te nek om te
draaien.
Hoe is de goedkeuring
geregeld?
In Nederland kan een vaccin pas
op de markt komen na toestem
ming van de Europese medicijn
waakhond EMA. Het EMA is be
zig met een rolling review van de
vaccins. Dat betekent dat alle nu al
bekende data worden geanaly
seerd. Een versnelde marktaan-
vraag duurt in de regel minimaal
vier weken. Dat betekent dat de
eerste vaccins, op z'n vroegst, me
dio december de Europese markt
op mogen.
Bij elk goed te keuren vaccin
hebben twee landen de leiding.
Welke dat zijn, wordt pas bekend
als de beoordeling afgerond is,
om te voorkomen dat het proces
van buitenaf wordt beïnvloed.
CBG-woordvoerder Meijer wil
dan ook niet zeggen of Nederland
bij een van de vaccins de voor
trekkersrol neemt.
Eén ding wil ze nog wel bena
drukken: hoewel ook het goed
keuringstraject veel sneller gaat
dan normaal, wordt er geen en
kele concessie gedaan aan de
zorgvuldigheid. ,,Het is vooral
een kwestie van eerder beginnen
en meer mankracht inzetten.
Verder nemen we iedere stap net
zoals we dat anders ook doen."
Hoe kunnen farmaceuten
nu al weten dat er geen
bijwerkingen zijn op de
langere termijn?
Niet. Toch nemen ze aan dat het
meevalt. Vooralsnog zijn er geen
noemenswaardige bijwerkingen.
Onderzoeker Andrew Pollard
(Oxford) wijst er op dat er al
vanaf april wordt getest met het
AstraZeneca-vaccin en dat in
middels tienduizenden mensen
een vaccin kregen. ,,We hebben
veel meer data dan gebruikelijk is
voor een vaccin dat op de markt
komt. Dat is een geruststellende
gedachte."
Dat in de proeven niets gevon
den is, wil overigens niet alles
zeggen, vertelt Bruijning. ,,Er kan
altijd een heel zeldzame bijwer
king opdoen die je niet hebt op
gepikt in de trials. Stel dat 1 op de
100.000 of 1 op de miljoen gevac-
cineerden ergens last van krijgt,
dan zie je dat niet altijd terug in
een testfase met 30.000 of 60.000
deelnemers."
Mocht zo'n zeldzame bijwer
king optreden, dan is dat niet per
definitie reden om invoering te
heroverwegen. ,,Het is altijd een
risico-afweging. De bijwerkingen
die we inmiddels van het corona
virus kennen, zijn ook niet mals."
Rijkers: ,,Ieder vaccin heeft bij
werkingen. Een zere arm, of
koorts. Maar als er echt ernstige
gevolgen zijn, treden die op korte
termijn op en hadden we het al
geweten."
Is het niet genoeg als
alleen ouderen en
kwetsbaren het vaccin
nemen?
Waarom zou ik eigenlijk een vac
cin nemen? Het is een vraag die
vooral bij jongeren leeft. Zo groot
is de kans niet dat ze heel ziek
worden van corona. Logische ver
volgvraag is of het niet volstaat
om het kwetsbare deel van de be
volking een prik te geven. ,,De
grootste druk op de zorg valt dan
weg, dat klopt", zegt Bruijning.
,,Zo kun je het virus in theorie op
een gecontroleerde manier door
de samenleving laten gaan."
En dan volgt de maar. ,,Ik vraag
me af of mensen dat willen. Als ik
naar mezelf kijk: ik zit niet te
wachten op een virus met bijwer
kingen waarvan het effect op
lange termijn nog onduidelijk is,
terwijl ik ook een vaccin kan ne
men."
Wat nou als je dat risico accep
teert? Kun je dan nog steeds een
gevaar vormen voor anderen? Ja,
zeggen experts. Ten eerste kun je
dan andere niet-gevaccineerden
aansteken. Ten tweede kun je
mensen aansteken bij wie het
vaccin niet werkt. Mogelijk, zegt
Rijkers, zijn dat juist heel kwets
bare mensen, zieken bij wie het
immuunsysteem niet goed func
tioneert, bijvoorbeeld.
Tenslotte heeft Rijkers nog een
heel praktische reden om een
prik te halen: ,,Wie gevaccineerd
is, kan eerder zijn vrijheid ne
men."
IN QUARANTAINE
TWEEDE GOLF, DAG 61
isschien wilt u vandaag
gewoon even een mooi
verhaal horen. Ik wil het
u in ieder geval graag vertellen.
't Is ook wel een beetje corona,
want zonder dat was het nooit tot
me gekomen. Ik schreef enige we
ken geleden een stukje over mijn
liefde voor Baedekers, in mooi
rood linnen gebonden oud-Duitse
reisgidsen. Voor aan huis gebon
den toeristen als ik zijn ze een
leuke manier om er even uit te
breken.
Ik kreeg daarop een brief van
een meneer uit Limburg, die al
jaren zo'n Baedeker in een privé-
museumpje in zijn huis had lig
gen. Er zit dan ook een mooi ver
haal achter. Hij had het boekje
gekregen van zijn vader. Die was
samen met zijn broer in de
Tweede Wereldoorlog te werk ge
steld in Tsjechië. Toen die twee
jongens op zeker moment naar
Nederland terug mochten, kregen
ze dit boekje van een Duitse sol
daat in handen gedrukt, met de
woorden: 'Dit zul je kunnen ge
bruiken op weg naar huis.'
Baedekers Deutschland (in einem
bande), gedrukt in 1909, dat was
het boekje. In tegenstelling tot de
meeste van deze oude reisgidsen
die je op de kop kunt tikken, en
waarvan dan meestal wordt ver
meld dat ze nog in min of meer
perfecte staat zijn, is deze juist
goed gebruikt. Het linnen heeft
losgelaten bij de kanten, de dun-
drukblaadjes zijn af en toe gevou
wen, enkele van de uitvouwkaart-
jes ingescheurd, een enkele weer
geplakt.
Die meneer uit Limburg had
geen plek meer voor een privé-
museumpje. Hij is kleiner gaan
wonen. De Baedeker was in een la
beland. Of ik het boek wilde heb
ben en een mooie plek in mijn
boekenkast wilde geven? Wat
denkt u? Het staat nu op een ere-
plekje in mijn bescheiden verza
meling. Nee, da's niet waar, het
ligt alweer op mijn bureau en ik
ben er voor de zoveelste keer in
aan 't bladeren. Voorzichtig, van
wege de broosheid ervan. Want
dit boekje heeft geleefd en wij we
ten wat het heeft meegemaakt.
Hoe mooi wil je het hebben? Ik
stel me die te werk gestelde jon
gens voor, uit het Nederland van
midden vorige eeuw, dat ik nog
wel ken uit de zwartwitfoto's van
mijn eigen ouders. Die twee jon
gens dus, ergens in Tsjechië, bla
derend in die Baedeker's, met hun
vingers over de pagina's, de kaart
jes, de mogelijke routes, puzzelend
hoe zij naar huis kunnen komen,
naar vader en moeder.
dinsdag 24 november 2020
Het vaccin van AstraZe-
neca is traditioneler van
opzet en is gebaseerd op
Srat -i-.
broertjes die veel op het huidige
coronavirus lijken.
Oxford/
AstraZeneca
Sanofi/
GSK
Janssen/
J&J
rrrjrrr-
miljoenen
C/OSeS'1
Soort vaccin:
RNA
Pfizer/
BioNTech
I Virale vector
CureVac Moderna
Viruseiwit
(80 mln doses met
optie op extra 80 mln)
nb: Europese Commissie nog in onderhandeling met Novavax (vaccin op basis viruseiwit)
241120 ,bron: Duke Global Health Innovation Center Europese Comm Stand 20 november
Frank
Poorthuis
Frank Poorthuis schrijft dage
lijks over het gezinsleven tijdens
corona.
Reacties:
frankpoorthuis@dpgmedia.nl