II
Schouws loflied op een sterke vrouw
10 ZEELAND
posities doen mij denken aan wol
ken gas en gloeiende materie die
nog vorm moet krijgen. Ze verwij
zen naar de oerstaat van de aarde,
lang voordat er menselijk leven en
daarmee besef van tijd was.
Andere tijd
In haar sculpturen neemt Mieke
Oldenburg (Haarlem, 1948) mij
ook mee naar een andere tijd. Haar
verfijnd geboetseerde vrouwen
koppen, bustes en gestalten doen
mij denken aan de vroeger renais
sance. Oldenburg boetseert inge
togen, elegante figuren, elk met
een eigen karakter. Zij weet het
oppervlak van haar beelden een
verfijnde levendigheid te geven,
waarin de kleur van ogen, mond,
haar en kleding een belangrijke rol
speelt. Zij verbindt in haar beelden
vrouwen van vroeger met die van
nu. De vrouwen die Oldenburg
Oldenburg boetseert
ingetogen, elegante
figuren, elk met een
eigen karakter
verbeeldt, staan voor een zeker be
wustzijn, het je een plaats weten
in de wereld, bedachtzaam maar
aanwezig. Het klassieke ideaal naar
onze tijd toe gebracht.
Als toegift noem ik de twee
grote schilderijen van Arthur Ber
nard (Mechelen, 1939) die als altijd
een sterke synthese zijn van figu
ratie en abstractie. Voorwerpen,
ruimte en gestalten versmelten tot
een geheimzinnige eenheid die
boeit door vormenspel, subtiele
kleurschakeringen en een prach
tige materiaalbehandeling. Het
zijn composities van een ongrijp
bare werkelijkheid.
VIER EXPOSANTEN GALERIE T
Galerie T is een plek waar kunst en
publiek zich welkom voelen.
Al 25 jaar lang. Galeriehoudster Lia Hector
werkt met een groot aantal vaste kunstenaars.
Altijd licht zij er een paar uit.
Schouwen-Duiveland heeft
een primeur. Paula Schot
(27) uit Zierikzee is de eerste
vrouwelijke wethouder van de
SGP. Volgens Floris van der Paauw,
fractievoorzitter van de SGP ter
plekke is 'het merendeel van de re
acties overwegend positief. Binnen
de SGP is het best een item, een
vrouw in een bestuursfunctie. Li
lian Janse, die als eerste SGP-vrouw
een plek in een gemeenteraad
kreeg, kan daarover meepraten. De
positie van vrouwen komt ook in
richtinggevende religieuze boeken
ter sprake.
In SGP-kringen wordt de Staten
vertaling gelezen. Daar staat in het
boek Prediker hoofdstuk 31 'Lof der
deugdzame huisvrouw' te lezen,
terwijl in de Nieuwe Bijbel Verta
ling van 2004 boven dezelfde para
graaf de kop staat 'Loflied op de
sterke vrouw'. Eén boek, twee ver
talingen en alleen al dat leidt tot
meningsverschillen. De discussie
over vrouwen en hun positie, ofwel
de plek die zij toegewezen krijgen,
is misschien wel zo oud als de
schepping. Het nieuwe boek Een
Sterke Vrouw van ds. Harry Smit uit
Haamstede geeft daarin een in
kijkje.
Talmoed
In het jodendom wordt de schrifte
lijk overgeleverde wet de Thora ge
noemd. Maar in de Talmoed zijn de
rabbijnse discussies en commenta
ren te vinden op de geschreven
tekst van de Thora. Aanvankelijk
werden die commentaren monde-
Monnikenwerk
ling overgeleverd, maar rond het
jaar 200 van onze jaartelling zijn
ook zij op schrift gesteld en daarna
keer op keer aangevuld. Smit heeft
er studie van gemaakt. ,,Het zal een
jaar of twintig geleden zijn dat ik
een korte publicatie tegenkwam
over vrouwen in de Talmoed. Ik
ben sindsdien in mijn studie van
de Talmoed gaan letten op teksten
waarin vrouwen naar voren ko
men. Niet dat zij als persoon in de
Talmoed altijd bij name genoemd
worden, maar vaak is hun kennis
van de wet en hun wijsheid aan
gaande vraagstukken die interpre
tatie van de wet nodig maken,
enorm groot." Van deze vrouwen
heeft Smit, tijdens de eerste lock-
down, portretten geschreven. ,,Er
waren beperkingen, ik werkte van
uit huis en mijn vrouw zei: 'Wilde
je niet nog een boek schrijven?' en
drie maanden later lag het concept
er."
Een voorkeur voor één van de ze
ventien geportretteerde vrouwen
heeft hij niet. ,,Elk verhaal is anders
en ik heb geprobeerd daar recht aan
te doen." Het boek lezend, kreeg ik
zelf wel zo mijn voorkeuren. Bij
voorbeeld voor Yalta, een vrouw
met grote kennis van de wet. Zij
ontsteekt in woede wanneer een
bezoeker afwijkt van de wet door
na het uitspreken van de dankbede
aan het einde van een maaltijd, de
drinkbeker rond te laten gaan in
het gezin, maar Yalta overslaat. Zo
wordt haar het delen in Gods zegen
onthouden. Over wat Yalta vervol
gens uitricht, bestaan verschillende
versies. Mij spreekt het verhaal aan
dat ze vierhonderd vaten wijn aan
sloeg en de wijn verdeelde onder
de armen, zodat ook zij konden de
len in de zegen aan het einde van
hun maaltijd. Zal ik een exemplaar
van het inspirerende boek Een
Sterke Vrouw naar Paula Schot stu
ren?
lucht en het wit van de sneeuw
gaan in elkaar over. Vanaf de voor
grond glijden twee zwarte lijnen
de diepte in tot ze een horizontale
streep ontmoeten waarboven zich
subtiel een huis, schuur en wat
bomen aftekenen. Met name door
het ingehouden licht ontstaat
een beeld van tijdloosheid.
Ook in de recente schil
derijen van Ad Arma (Rot
terdam, 1954) speelt tijd
een rol. Het zijn ab
stracte modulaties van
wit en kleur. Met rit
mische toetsen brengt
Arma olieverf op het
doek aan. Intense
kleurvlekken worden
opgenomen in een veld
van witte tinten die de
kleurexplosies dempen. On
Nature noemt Arma deze
composities, die een
persoonlijke voort
zetting zijn van het
tachisme, onder
deel van het ab
stract expressio
nisme uit de jaren
'50. Arma weet daar
een eigen gezicht
aan te geven.
Zijn
com-
Deze maanden gaat het
om Ad Arma, Mieke
Oldenburg en Arthur
Bernard. Daarnaast is
er werk te zien van fo
tograaf Frank Peters (Dordrecht,
1976) die 2 jaar geleden
in Groede neer
streek. Hij toont
verstilde, tot de es
sentie terugge
brachte landschappen
in zwart-wit, waarin
de menselijke aanwe
zigheid kwetsbaar en
terloops is.
Een mooi
voorbeeld
is een
winter-
lands-
hap.
Het
licht
grijs
van
zaterdag 7 november 2020
Schilderijen van Ad Arma en sculptuur van Mieke Oldenburg. fotos nico out
Galerie T heeft met deze vier
hoofdexposanten een ensemble
bijeengebracht waarin tijd, har
monie en schoonheid op een inge
togen wijze samenkomen. Er is
daarnaast nog werk van tal van an
dere kunstenaars te zien.
T/m 31/12. Galerie T, Vismarkt 12
19, Middelburg. Altijd open op do.,
vr. en za. van 11.00 - 17.00 uur. In
deze maanden meestal ook op
andere dagen.
Tijd, harmonie en schoonheid
José Baars
José Baars schrijft
wekelijks over
religie en kerken in
Zeeland. Kijk voor haar blog
op pzc.nl/monnikenwerk
Harry Smit: Een Sterke Vrouw,
portretten van vrouwen in de Tal
moed, Uitgeverij van Warven,
ISBN 9789493175273, 19,95 euro.
Nico Out
Middelburg
