ECONOMIE 15
weg en complex'
7 W
Te lang werden deelnemers ratio
neel benaderd. Nog eens uitleggen
hoe het ingewikkelde stelsel werkt.
Maar die boodschap kwam niet aan.
,,Pensioen is emotie, dat hebben we
ons te weinig gerealiseerd'', zegt Mei
jer.
Borgdorff herkent dat er meer van
uit de deelnemers gedacht moet wor
den. ,,Als deelnemer kon je via onze
website al zien hoeveel pensioen je
hebt opgebouwd en waar je maande
lijks op kunt rekenen als je met pen
sioen gaat. Vanaf januari zie je bij ons
precies wat je hebt opgebouwd aan
pensioen, wat jij zelf samen met je
werkgever aan premie hebt betaald
en wat wij als pensioenfonds er meer
van hebben gemaakt. Dan zien men
sen ook dat ze veel meer geld aan
pensioen ontvangen, dan ze aan
premie hebben ingelegd.''
Dat soort concrete informatie
verhoogt de belangstelling,
hoopt Borgdorff. ,,Maar mensen
moeten het wel tot zich willen
nemen. De interesse is laag.
Mensen besteden meer tijd aan
de aanbiedingen bij de Lidl dan
aan hun pensioen.''
De pensioensector introdu
ceerde recent de Pensioenchecker.
Een app waarmee je kunt zien wat je
aan pensioen hebt opgebouwd en
hoeveel dat oplevert op je pensioen
datum. Ook kun je kijken wat eerder
stoppen met werken voor je pensi
oenuitkering betekent.
Marike Knoef, hoogleraar econo
mie aan de Universiteit Leiden, deed
veel onderzoek naar pensioencom
municatie. ,,Het blijkt dat als mensen
meer kennis van het pensioen heb
ben, ze ook minder zorgen hebben.
Goede communicatie is dus erg be
langrijk.''
De uitkomsten van de onderzoe
ken verbazen Knoef niet. ,,De pensi
oengeletterdheid is laag, dat blijkt al
jaren. Mensen ervaren pensioen als
iets dat complex en ver weg is. Dat
geeft een negatieve associatie.'' Dat is
gevaarlijk. ,,Als we pensioen niet
meer waarderen als arbeidsvoor
waarde dan kalft het draagvlak voor
het verplichte pensioen af.''
Juist het verplichte pensioen zorgt
ervoor dat werkenden, vaak onbe
wust, geld opzij zetten voor de oude
dag. „Mensen beseffen vaak niet wat
het betekent als je zelf voor je pensi
oen zou moeten sparen'', zegt Knoef.
Het pensioen
is toch een
zwarte doos
voorveel
mensen
,,Je weet
niet hoeveel je moet
sparen want je weet bij
voorbeeld helemaal niet hoe oud
je wordt. Als je moet sparen voor het
geval je 100 wordt moet je veel opzij
zetten. En als je dan eerder doodgaat,
heb je voor niets zoveel gespaard.''
Omgekeerd kun je zonder geld ko
men te zitten als je langer leeft dan
gedacht. In het huidige en nieuwe
pensioenstelsel wordt dat risico col
lectief gedeeld. Dan krijg je toch ge
woon je pensioen, ook als je heel oud
wordt. ,,Maak mensen duidelijk hoe
veel pensioen ze krijgen voor hun
premie. Pensioen kan mensen ont-
zorgen. Maar dat moeten ze wel we
ten'', aldus Knoef.
Wat dat betreft is er nog een we
reld te winnen. Uit onderzoek in op
dracht van Wijzer in Geldzaken
blijkt dat 37 procent van de wer
kenden wel eens wakker ligt van
wege zorgen over het pensioen.
Vooral door de angst dat er
straks niet voldoende pensioen
is om onbezorgd te kunnen le
ven.
Nieuw stelsel
Er is hoop dat het nieuwe pensi
oenstelsel beter uit te leggen is.
,,Nu is het pensioen toch een
zwarte doos voor veel mensen. Je
moet maar afwachten wat je terug
krijgt. Geen wonder dat zowel jonge
ren als ouderen het gevoel hebben de
pineut te zijn. In het nieuwe stelsel
kun je je eigen vermogen zien. Dan
zie je ook welk rendement jouw
premie maakt. Die transparantie
kan het vertrouwen vergroten'',
verwacht Knoef.
Het nieuwe stelsel, waarin
iedereen zijn eigen pensi
oenpot opbouwt, wordt ze
ker persoonlijker en trans
paranter, verwacht Mei
jer. Dat komt onder
meer omdat de hoogte
van het pensioen di
rect gekoppeld is aan
de rendementen op
de beleggingen. ,,Als de
economie goed draait, heb je
daar profijt van. Als de economie
slecht draait, heb je er last van. Dat is
logisch en begrijpelijk.''
De pensioensector voert ook cam
pagne om het bewustzijn bij jonge
ren te vergroten. Op de website
nuietsdoenaanjepensioen.nl wordt
informatie gegeven over wat belang
rijke gebeurtenissen als huwelijk of
scheiding voor je pensioen beteke
nen en wat je dan kunt doen. ,,We
denken ook na over wat we nog meer
kunnen doen. Bijvoorbeeld met de
vraag of wat je hebt opgebouwd aan
pensioen voldoende is om je leven
voort te zetten als je met pensioen
gaat'', zegt Meijer.
Ondanks alle problemen en wan
trouwen is Borgdorff toch optimis
tisch. ,,De meeste mensen zijn aange
naam verrast als ze zien wat ze op de
pensioendatum krijgen. Het meren
deel van onze gepensioneerden kan
nog sparen of extraatjes betalen.''
zaterdag 7 november 2020
GO
Veel mensen maken zich
zorgen om hun pensioen.
37 procent van de werken
den ligt er weleens wak
ker van. Men is vooral
bang dat er straks te
weinig pensioen is om
onbezorgd te kunnen
leven.
ILLUSTRATIE NOZZMAN
van de Pensioenfederatie.
Zo'n 60 procent
van de mensen
denkt dat ze min
der pensioen krij
gen dan ze aan
premie hebben
ingelegd.
- Marike Knoef,
hoogleraar economie
Universiteit Leiden
