ÉlË^iliÉlÊ
10 NIEUWS
nft V4^s€9^'^'^>fl9
Hl
mm
SËI
-/
-- -
^Éfcss
;J3S\
IhHHI: Vj a|
CORONA JOS LELIEVELD
Vanuit Duitsland ziet scheikundige Jos
Lelieveld (65) de discussie in zijn vaderland
soms met gefronste wenkbrauwen aan. Hij droeg
er persoonlijk aan bij dat mondkapjes en ventilatie
een belangrijk onderdeel zijn van het Duitse beleid,
en snapt niet dat Nederland zo talmt.
ij onze oosterbu
ren heb je een in
stantie die luis
tert naar de intri
gerende naam
Leopoldina. Het
is de Duitse Na
tionale Academie
van Wetenschappen, en in het coro
nadebat is de Leopoldina een factor
van belang. Als de wetenschap het
nodig acht om een advies uit te bren
gen aan de regering van Mutti Mer
kel, klimmen de knapste koppen van
het land in de pen.
Een van de specialisten waar Leo
poldina een beroep op doet, is Jos
Lelieveld, een Nederlander die zich
twintig jaar geleden in Duitsland
vestigde. Na omzwervingen langs
onder meer Utrecht, Stockholm en
Californië vond hij in Mainz zijn
plek. Daar werd de atmosferisch che
micus directeur van het Max Planck
Instituut. Lelieveld (65), geboren in
Den Haag, geldt als autoriteit op zijn
vakgebied. Zijn werk concentreert
zich op het verband tussen lucht
kwaliteit en gezondheid. Nu heeft
corona daarbij zijn volle aandacht.
Tot Lelieveld's grote tevredenheid
zijn mondkapjes en ventilatie al
maanden onderdeel van het Duitse
overheidsbeleid. ,,Deze zomer was ik
in Nederland en zag ik in winkels
niemand een mondkapje dragen. Ik
was verbaasd. Er zijn maar een paar
dingen die echt helpen om versprei
ding van het virus te beperken. Som
mige maatregelen zijn heel hard, het
sluiten van de horeca bijvoorbeeld.
Maar een mondkapje dragen: dat is
helemaal geen harde maatregel.'
De Leopoldina is een soort Red-
Team, maar dan met ruim 400 jaar
historie, breed geaccepteerd gezag en
een achterban van ongeveer 1600
academici uit dertig landen. Econo
men, juristen, virologen, sociologen:
noem maar op. Als het Leopoldina
een advies schrijft, heeft dat impact.
De president geeft een persconferen
tie, waarvan media uitgebreid verslag
doen. Vervolgens is het aan de poli
tiek om te beoordelen wat er met het
advies gebeurt.
De adviezen van de Leopoldina
SfHsÉ
dragen duidelijk Lelievelds stempel.
Hij is ervan overtuigd dat in binnen
ruimten aerosolen (microscopisch
kleine druppeltjes) een belangrijke
rol spelen in de verspreiding van het
coronavirus. Die aerosolen worden
geproduceerd bij het uitademen en
spreken - vooral bij luid spreken en
zingen.
In hun meest recente advies be
schrijven de wetenschappers hoe
burgers veilig de taaie coronawinter
in moeten. Vier regels zijn cruciaal:
afstand houden, persoonlijke hy
giëne, het dragen van een mond
kapje én regelmatige luchtverver
sing in besloten ruimtes, indien no
dig ondersteund door 'een krachtig
luchtfïltersysteem'.
Uit het stuk van Leopoldina: 'Ook
al zijn nog niet alle feiten bekend
(over aerosolenoverdracht, red.): een
correct gedragen masker in combi
natie met frequente luchtverversing
verkleint het risico op virusover
dracht wezenlijk. Berekeningen
laten zien dat regelmatig
ventileren het risico op
besmetting met 50 pro
cent verkleint, terwijl
het daarbovenop dra- g
gen van een masker
het risico zelfs vijf tot
tien keer zo klein
maakt.'
Je moet wel
zorgen dat
minstens 80
procent van de
mensen een
kapje draagt
,,Daar heb ik me over verwonderd.
Iedereen leek een mening te hebben,
maar de wetenschap is duidelijk:
mondkapjes werken. In Azië hebben
ze dat al lang en breed aangetoond,
dat bewijs heeft Nederland blijkbaar
nooit bereikt. Je moet alleen wel zor
gen dat minstens 80 procent van de
mensen ze draagt. Dan pas werkt het
echt.''
„Ik ben al twintig jaar weg, maar heb
gewoon nog Nederlandse televisie. Ik
kan niet zeggen dat ik onder de in
druk ben. Ik vind dat premier Rutte
het goed doet, hij communiceert
sterk en legt de maatregelen goed uit.
Maar de vrijblijvendheid bij het dra
gen van mondkapjes is een vergis
sing. Voor het beleid hangt alles aan
het RIVM. Dat is niet goed."
„In Duitsland brengt het
Leopoldina alle disciplines
samen. Er wordt ook heel
duidelijk gekeken naar de
effecten op de psyche en
het welzijn van mensen,
bijvoorbeeld. Ik vraag me
af waarom de Neder
landse Academie van
Wetenschappen die rol
niet speelt."
Zowel qua ventilatie als
qua mondkapjes schuift
zaterdag 7 november 2020
GO
$g[' -''li*-■ -V
HP 3§§ iP&rti"*^ i 83M|
au-OMMOI s '"f* - «-* -J™"
- ~-i' -5 L-'-•-)?"J
%sêMIIIm^ &ISI$yilii ill^fipp^ vr ,r"-*■';
'.A 'J
HË*@S^n9w-«gHK$ 'kf§ n'ïf sa8fcS^ö®SMgSH6 a iiMjBb
iÉimBmi pi- SIBsHraH
V,
»w.
5«T3F
-H.
'Neem mondkapjes en ventilatie
Sander van Mersbergen
Mainz
In Nederland was ^fj
het standpunt
lange tijd dat er
geen wetenschap
pelijk bewijs be-
- Jos Lelieveld,
scheikundige
staat voor het dragen van mond
kapjes.
Hoe kijkt u als buitenstaander naar
de Nederlandse situatie?
Hoe zou dat anders moe
ten?
