II
4
Grootste regeringspartij VVD pleit in haar nieuwe
verkiezingsprogramma voor een hoger minimumloon,
een sterkere publieke sector en minder doorgeschoten
marktwerking' in de zorg.
De staatsschuld
op laten lopen tot
boven de 60
procent is de
verkeerde weg
Niet iedereen
heeft geprofiteerd
van de vrijhandel.
Daar moeten we
eerlijk over zijn
klassieke VVD-thema's, zoals stren
gere eisen aan migranten en hogere
straffen voor misdrijven. Enkele op
vallende punten zijn: een verbod om
meermaals een huwelijkspartner
naar Nederland te halen, verplichte
taalles voor gevangenen die geen Ne
derlands spreken en het stateloos ma
ken van jihadgangers met alleen de
Nederlandse nationaliteit. Gemeen
ten moeten versterkte oproepen van
minaretten kunnen verbieden.
Maar op andere terreinen slaat de
partij een radicaal andere toon aan. Zo
schrijft de partij in het programma:
'De macht van sommige private par
tijen is soms doorgeschoten'. En 'er
zijn bedrijven ontstaan die miljarden
aan omzet kunnen behalen zonder
voldoende bij te dragen aan de sa
menleving.' Aan die 'uitwassen' moet
paal en perk worden gesteld. Zo moe
ten bedrijven die weinig personeel
hebben maar wel veel winst maken,
meer belasting gaan betalen. „Uitein
delijk is dat voor alle bedrijven beter.''
Realistisch
De VVD doet zo een stap naar links.
Al vindt Dijkhoff dat vooral een 'j our-
nalistendingetje'. ,,De samenleving
staat ietsje rechts van het politieke
midden. Wij waren dat al op de
meeste terreinen, maar op econo
misch terrein waren we nog rechtser
dan dat. Nu doen we op economie een
stapje naar het midden. We waren in
het verleden vooral optimistisch over
de markt: dan zou alles wel goed ko
men. Nu zijn we optimistisch, maar
ook realistisch. Niet iedereen heeft
geprofiteerd van de vrijhandel. Daar
moeten we gewoon eerlijk over zijn
en daar dan ook iets aan doen.''
Om het tekort aan sociale huurwo
ningen op te lossen, pleit de VVD er
onder andere voor om huurders elke
drie jaar te controleren. Wie te veel
verdient, moet binnen twee jaar plek
maken. In de zorg wil de partij het ei
gen risico op 385 euro houden, maar
in de toekomst wil ze naar een ander
systeem, waarbij je per behandeling
een kleinere eigen bijdrage betaalt,
zodat je niet na één dure operatie
ineens al je eigen risico moet ophoes
ten. Ook wil de VVD meer investeren
in publieke voorzieningen, een leer
plicht voor 4-jarigen en moet er meer
'reservecapaciteit komen' in de zorg.
De coronacrisis toonde aan dat de
zorg nu erg krap bemeten is. Opval
lend afwezig is het woord 'hypo
theekrenteaftrek'. ,,Maar daar willen
we gewoon niks aan veranderen'', al
dus Dijkhoff. ,,Al gaan huizenbezit
ters er de komende jaren wel op ach
teruit door de afbouw die al is afge
sproken.''
Alle investeringen moeten in elk ge
val niet betaald worden door de
schulden op te laten lopen, zegt Dijk-
hoff. ,,In de EU en in sommige par-
tijen in Nederland willen ze de nor
men versoepelen voor hoeveel schuld
een land mag hebben. Dat is de ver
keerde weg. Het moet 60 procent blij
ven. We hebben nu een buffer omdat
we in het verleden zuinig waren. Je
moet alleen geld lenen als je daarmee
investeert in iets wat ook geld ople
vert. Anders hebben de volgende ge
neraties niet meer de ruimte om een
klap zoals deze op te vangen.''
Verder pleit de partij ervoor om ar
tikel 23 van de Grondwet, die de vrij
heid van godsdienst garandeert, aan
te passen. Dijkhoff: ,,Een school moet
onderwijzen dat homoseksualiteit
geaccepteerd is. Nu gebeurt het nog
dat een school zegt: formeel mag het
volgens de wet, maar je zult wel bran
den in de hel. Bijvoorbeeld salafisti-
sche scholen lopen soms precies bin
nen de lijntjes. Dat aanpakken is nu
lastig omdat de vrijheid van onder
wijs dat in de weg staat.''
Dijkhoff zelf vertrekt na de verkie
zingen. De afgelopen jaren werkte hij
in de partij aan de nieuwe koers. Al is
dit programma niet alleen zijn erfe
nis, vertelt hij. ,,Dit heb ik opgehaald
bij de leden. Ik weet nog welk lid in
welk zaaltje riep: gaan we nou net zo
lang door met bezuinigen totdat we
een keer weggestemd worden en
linkse partijen het weer uit mogen
gaan geven? Of gaan we nou eindelijk
eens bewij zen dat we niet alleen kun
nen puinruimen maar ook iets op
bouwen? Daar moest ik even over na
denken. Maar hij had wel gelijk.''
Met haar nieuwe programma
verlegt de WD haar koers na
tien jaar regeringsverant
woordelijkheid verder naar
het politieke midden. In het
programma staat dat er
'nieuwe keuzes' moeten wor
den gemaakt en dat 'de ra
felranden van het kapita
lisme moeten worden bij
geschaafd'. Mensen met een
modaal inkomen kunnen
amper een huis huren, flex-
werkers hebben te weinig
bescherming en werkne
mers zijn er de laatste jaren te
weinig op vooruitgegaan ten op
zichte van de top van bedrijven.
En daar moet verandering in ko
men, staat er te lezen.
Dit alles is gebeurd met de WD
in het kabinet de afgelopen tien jaar,
beaamt fractievoorzitter Klaas Dijk
hoff. „We moeten erkennen dat het
beleid niet altijd heeft geleid tot het
juiste resultaat En het komt niet van
zelf goed als we op dezelfde weg door
blijven gaan."
Centraal in het verkiezingspro
gramma staat dat middeninkomens
en kleine bedrijven minder belasting
moeten gaan betalen. Zo zou er een
'middeninkomenskorting' moeten
komen en moet het minimumloon
omhoog, zodat werknemers meer
geld overhouden elke maand. Ook
moeten werknemers worden gehol
pen met meer overheidssteun in de
kinderopvang. Wel benadrukt Dijk
hoff dat de WD geen harde beloftes
doet. „Met dit programma zeggen we
niet dat we na de verkiezingen van 17
maart dit allemaal gaan doen. Er
komt pas lastenverlichting als het
economisch weer kan. De komende
jaren zitten we echt nog wel met de
naweeën van de coronacrisis. Maar
ergens de komende vier jaar zijn die
voorbij. En dan moet het geld dat
overblijft naar lastenverlichting voor
middeninkomens en het MKB."
In het programma staan nog veel
vrijdag 6 november 2020
VVD wil niet langer
bezuinigen en nog
eens bezuinigen
De VVD wil het eigen risico in de
zorg op 385 euro houden, maar
kiest voor de toekomst voor een
ander systeem
- Klaas Dijkhoff
1 Klaas Dijkhoff vertrekt
zelf uit de politiek.
,,Dit programma heb ik
opgehaald bij de leden.''
FOTO GUUS SCHOONEWILLE
Jan Hoedeman
Hans van Soest
- Klaas Dijkhoff, fractievoorzitter
