II
'n Natte boel
9
Vlaanderen is
één van de meest
bosarme regio's
van West-Europa.
Daar wil Vlaams
minister van Om
geving Zuhal Demir
(N-VA) wat aan
doen. Tegen 2024
moet er 4000 hec
tare bos bijkomen.
Zuiderburen
VLAANDEREN MEER BOS IN PLAATS VAN BETON
Streektaal
De organisatie Bos+ zet
zich in voor beter en
meer bos in Vlaanderen.
Bos+ kwam vorig
jaar met het nieuws dat Vlaande
ren ongeveer 140.000 hectare bos
telt, wat tien procent is van de to
tale oppervlakte. Daar moest sinds
de eeuwwisseling 10.000 hectare
bos bijkomen, maar dat gebeurde
niet.
Vlaanderen scoort wel goed als
het op beton aankomt. Volgens het
Ruimterapport Vlaanderen uit de
cember 2018 telt de regio meer dan
13.000 kilometer lintbebouwing.
Dat is het fenomeen waarbij er
buiten de woonkernen steeds
meer aaneengesloten
van 'The Biggest Tree Plant'. Het
project roept iedere Vlaming op
mee te planten of een boom als ca
deau te kopen. Achter 'The Biggest
Tree Plant' schuilen ondernemers
die zich achter het idee van tuinar
chitect Louis De Jaeger schaarden.
Dat idee is er al heel lang, maar al
tijd was er grond te kort om bo
men op te planten. Nu zijn er over
heel Vlaanderen meer dan hon
derd terreinen verzameld,
goed voor 75 hectare. Meteen de
ideale oplossing voor iedereen die
een boom wil planten en geen ei
gen tuin heeft.
En wat met de Vlaming die to
taal geen groene vingers heeft? Die
kan een boom aan iemand anders
cadeau doen. Blijkbaar is er de
keuze tussen een verjaardags
boom, een liefdesboom of een 'je
We willen samen
20 keer Monaco
bebossen
in Vlaanderen
kan de boom in-boom'. Als de co
ronamaatregelen het toelaten, mo
gen de Vlamingen ook zelf een
plantactie op een eigen terrein or
ganiseren. Daarvoor biedt 'The
Biggest Tree Plant' een doe-het-
zelfpakket aan. Voor bedrijven zijn
er speciale teambuildingpakket
ten.
De mensen achter 'The Biggest
Tree Plant' verwijzen graag naar
'Plant een boom' uit 1970. De actie
werd opgezet door de openbare
omroep, toen nog BRT, en de
Gentse bosbouwkundige Marcel
Van Miegroet. De gangmaker was
Bob Davidse, bij het Vlaamse
tvpubliek beter bekend als Nonkel
Bob. Hij scoorde met het lied Plant
een boom zelfs een heuse hit. Vijf
tig jaar later weerklinkt het num
mer nog altijd bij natuurvereni-
gingen die bomen planten. Alles
komt terug.
gebouwen bijkomen. Meer dan 14
procent van Vlaanderen is ver
hard, dat is dubbel zoveel als het
Europees gemiddelde.
Lange tijd leek dat geen pro
bleem voor de Vlaamse regering.
Tekenend was het Essersdossier
waaraan de toenmalige minister
van Omgeving Joke Schauvliege
(CD&V) zich brandde. De Oost-
Vlaamse minister stond de uit
breiding van het transportbedrijf
toe. Essers mocht daarvoor in het
Limburgse Genk een groot bos
kappen. Daarbij liet ze het vol-
gende noteren. ,,Een boom heeft
ook altijd de functie om gekapt te
worden."
Wouter Deprez, een cabaretier
met een groen hart, maakte er een
mediarel van. Hij sprong in de bres
voor het bos en trok samen met
natuurverenigingen met het dos
sier naar de Raad van State. Die
vernietigde in maart 2018 het uit
breidingsdossier.
Nu is Zuhal Demir uit Genk de
nieuwe minister van Omgeving.
Zij heeft voor de Vlaamse bossen
een ambitieus plan dat ze in mei
voorstelde. Demir spreekt over een
Bosalliantie. Samen met natuur-
verenigingen, jeugdbewegingen of
private eigenaars wil ze 4000 hec
tare extra bos realiseren tegen
2024. ,,We willen samen 20 keer
Monaco bebossen in Vlaanderen",
aldus Demir. Voor die doelstelling
ligt een budget van 122 miljoen
euro klaar. De Vlaamse overheid
en de lokale besturen zorgen voor
2000 hectare. De rest moet
via overheidssteun van de Vla
ming zelf komen. In oktober be
gon alvast de opmerkelijke actie
Dienken judder dat ook wel
soms as 't 's morgens zó lange
doenker is? Wor het noe nóóit
licht vandaoge. En vooral op dezen
tiid van 't jaor.
'n Paor weken geleejen was dat ook
't geval. 't Was al tegen koffietiid. Al
les buuten nat en droevig. De buur
man van een paor 'uuzen vèrder in de
straote was al mee z'n 'ondjes verbie
gegaon. Jao, da bin nogal lawaoimao-
kers. Zeker as de katte bie op m'n
achterstraote zit. Mao ook voo dat
bêêstje was 't zeker vee te nat en
koud, want die was in gêên velden of
wegen te zien. As die 'ondjes verbie
kommen, dan beginnen ze alle drieje
te keffen. Mao die katte weet al lange
dat ze an de liene vast zitten en vliegt
dan glad nie mêêr weg. Bel nêê, die
lacht ze vierkant in udder bakkes uut.
M'n troenke die 'èn 'k vorige weeke al
gekortwiekt. Da was nódig nao die
sturm van september. Ik wil nie pra-
oten over sturmschao, mao toch. Die
'aod flienk voo z'n busse had. Kan je
begruupen, die staot net op 'n 'oek
van 't 'uus. Echt 'n tochtgat. En die is
ook nie mêêr van de joengsten. Van
onderen was tie goed gespleten. Die
gaot messchiens nog 'n jaortje mee.
Mao d'r staot al een joenge staoke na-
ost 'óór. ,,Daovoo is 't eigenlijk 'n
paor maonden te vroeg", zei de buur
man, ,,mao je kan 't promberen." En
dat 'èn 'k dan mao gedaon. ,,Lukt 't
nie, dan is 't er nog gêên man over
boord", docht ik bie m'n eigen.
D'r staon nog een paor dunne tak
jes op m'n gehavende troenke. Voo de
veugels. En ik moen zeggen, die bin
nen me 'êêl dankbaor daovoo. Daonet
zaoten d'r ook een paor kraoien in.
Die kommen ielke morgen de leste
weken. Zó tegen koffietiid. Ik zit dan
mêêstal in m'n keukentje nao buuten
te kieken en jao 'óór, ook vanmorgen
laoten ze gêên verstek gaon. Mao ze
zitten d'r nie lange, want deur al die
nattigheid is de leute d'r vlug af.
Regenpakan
Onwillekeurig moen 'k dienken an
vroeger, toen me nog mee 'n 'êêle
kóóie lekker deu de regen van Bier
vliet nao Terneuzen fietsende. 't Re
genpak an, die tas in 'n gróte plastic
zak op je begaogedraoger. Somtemets
lag t'r dan wat slik op de weg. Jao,
soms vee. 't Waoren nie allemao van
die propere boeren die nog 's mee de
schoppe over de weg goengen. Soms
waoren d'r 'êêle stikken mee slik en
sloeber. Dan slippende je spetterbord
gewoon vol. Vooral bie 't voorwiel.
En mee 'n stokje proberende je dan
die modder weg te doen. Jao, 'k wee
ten nog dat er stikken bêêten mee
d'and uutgedaon wieren. Die mèn-
sen stoengen dan ook in de blubber
mee 'n spaotjes de bêêten te steken.
Da was toen 'alf de jaoren zestig. 't
Ziin Jan Zwemer en Pau Heerschap
van de Dialectverênigieng, die een
boekje schreven over 't boerenwèrk
op 't land. "Buuten," 'êêt 't. 't Lig noe
bie de drukker en 't komt volgende
weeke uut. Net in de bêêtentied.
dinsdag 3 november 2020
In de rubriek Zuiderburen
werpen we wekelijks
een blik over de Belgische
grens. Deze week: meer bos
sen voor Vlaanderen.
Dominique Piedfort
Antwerpen
Doe maar de 'je kan de boom in-boom'
-Zuhal Demir, minister
Meer informatie op:
grootsteboomplantactie.be
Iedere Vla
ming wordt
opgeroepen
mee te planten
of een boom
als cadeau te
kopen.
FOTO THE BIGGEST
TREE PLANT
Rinus Willemsen
In deze rubriek
belichten we
wekelijks een
Zeeuws dialect.
Deze keer een
verhaal van Rinus
Willemsen in het
Zeeuws-Vlaams.
Beluister de ge
sproken rubriek op
pzc.nl/streektaal.
