NAAR HET VACCIN
5
Marcel
Levi
Het Oxfordvaccin
wordt getest op
50.000 mensen
Eén persoon
had een
bijwerking,
maar is ook
weer hersteld
imp
"i
soon heeft te maken gekregen met een ernstige
bijwerking, maar is ook weer hersteld. Zet dat
eens af tegen de vele honderden mensen die elke
dag doodgaan, ziekenhuizen die vollopen, en de
enige remedie die we daar nu tegen hebben: de
samenleving platleggen. Zou je dan niet de
moed moeten hebben om te zeggen zeggen: we
geven het vrij?''
,,Er is heel veel angst voor antivaxers. En het
klopt: het is een extreem agressieve groep. Ik
vind dat wel grappig: elke keer als ik iets zeg over
vaccins, krijg ik de meest belachelijke e-mails en
Twitterberichten. Maar dan denk ik altijd: ik zeg
toch niet dat je een vaccin moét nemen? Ik wil
alleen dat het vaccin beschikbaar komt voor
mensen die dat wel willen. Als jij het niet wil:
even goede vrienden, dan niet.''
,,Misschien moet je hem in elk geval nageven dat
hij toch het grotere plaatje in de gaten houdt. Hij
wil van corona af, wil geen economische lock-
down, dus hij zoekt een oplossing. En blijkbaar
is Trump ook niet zo bang voor antivaxers. Dat is
misschien een van de weinige overeenkomsten
tussen Trump en mij: we zijn niet zo bang voor
nare Twitteraars.''
,,Ja. Je neemt een zeker risico door een vaccin vrij
te geven. Maar het is een beperkt, heel klein ri
sico. En dat neem je omdat het alternatief veel
erger is. Laten we uitgaan van het risico van één
op 50.000 op een ernstige bijwerking bij het Ox-
fordvaccin. De kans dat je in Nederland een ver
keersongeval krijgt, is per jaar één op de dui
zend. Daar heeft niemand het over. Je moet din
gen in perspectief zetten.''
Een paar duizend personeelsleden van de Uni
versity College London Hospitals, waar Levi lei
ding aan geeft, doen mee aan de fase 3-studie
van het AstraZenecavaccin. Zelf kreeg hij ook
een prik. ,,Ik had twee dagen pijn in mijn arm,
spierpijnklachten, je kent dat wel. 30 procent
van de mensen krijgt een beetje koorts, wordt
grieperig. Daarom is ook het advies om voor vac
cinatie paracetamol te nemen. Maar met het per
soneel gaat het goed, ik ken niemand die ergens
last van heeft. Dat wordt ook allemaal weer zó
overdreven.''
,,Alles kan. Maar het zou mij enorm verbazen.
Het Oxfordvaccin wordt nu op zo'n grote schaal
getest. Uit de eerste resultaten - bij Pfizer trou
wens ook - bleek dat nagenoeg 100 procent van
de proefpersonen antistoffen tegen corona op
bouwt. En de fase 3-test is al een hele tijd onder
weg, maar is dus één keer tijdelijk stilgelegd
vanwege een ernstige bijwerking, waarvan nog
niet eens vaststaat dat die het gevolg is van het
vaccin. Dan denk ik: breng het op de markt en ga
nog grotere groepen vaccineren. Je kunt perfect
bijhouden welke bijwerkingen er ontstaan, en
hoe vaak. Zo krijg je steeds meer informatie over
de veiligheid en effectiviteit van een vaccin.''
,,Ik ga iets lelijks zeggen. Al die virologen en mi
crobiologen: ze weten waanzinnig veel van vi
russen, en van testen, maar het valt me een
beetje tegen hoeveel ze weten van immunologie
en afweer. Ze zeggen de gekste dingen. 'Oh, de
antistoffen tegen het virus nemen af. Die nemen
altijd af. Maar dat wil nog niet zeggen dat je geen
bescherming meer hebt tegen een virus, door
het immunologisch geheugen dat je hebt opge
bouwd. Dat hebben die mensen kennelijk niet
WIE IS HIJ?
meer onthouden van hun college.''
,,Ook weer zo'n verhaal. We weten nu al dat
AstraZeneca of Pfizer nooit genoeg kunnen pro
duceren om iedereen van een prik te voorzien.
Dus er is genoeg ruimte over om andere vaccins
te ontwikkelen. Je kunt toch beginnen met het
ene vaccin? En als er vervolgens een betere
komt, dan ga je daarmee verder. Dat is in het ver
leden veel vaker gebeurd.''
,,In Engeland is die verwachting er wel. Ik heb
afgelopen week toevallig een vrij heftige op
dracht gekregen. Ik moet een uitgewerkt plan
maken, inclusief locaties, voor de vaccinatie van
twee miljoen mensen in Noord- en Centraal-
Londen tussen de eerste en derde week van de
cember. Dus dat is heel concreet. Het kan zijn
dat ze uiteindelijk nog zeggen dat het wat later
wordt. Dat zou ik dan weer niet heel erg vinden,
want het is natuurlijk een waanzinnige operatie.
Maar iedereen is enthousiast. Mensen denken:
hè hè, licht aan de tunnel. Let's go for it."
,,Qua toelating op de markt lopen de Britten nog
steeds gelijk op met de rest van de EU, dus ja.
Het Oxfordvaccin van AstraZeneca is in Enge
land ontwikkeld en er wordt hier ook veel ge
produceerd, dus daar zullen ze hier meer doses
van hebben. Maar de EU heeft het vaccin ook ge
kocht, net als dat van Pfizer.''
,,Als er beelden uit Engeland komen van rijen
mensen die zich laten vaccineren, dan denk ik
dat het overal gaat gebeuren, ook in Nederland.
Zo zijn politici dan ook wel weer.''
zaterdag 31 oktober 2020
GO
vaccin toe; heb die moed
Heeft het ook te maken met de antivaxers, of
de grote groep mensen die twijfelt of ze het
vaccin wel zal nemen? Medicijnautoriteiten
praten zich de blaren op de tong om te bena
drukken dat ze geen enkel risico nemen met
het toelaten van een vaccin.
Een pleidooi voor het vervroegd vrijgeven van
een vaccin, dat hoor je niet vaak. Donald
Trump is erom beschimpt. Was het juist dap
per dat hij het al zo vroeg riep?
Onder aan de streep is er dus echt sprake
van angst bij politici?
Vaccinontwikkelaars en deskundigen waar
schuwen juist dat negen op de tien vaccins
sneuvelen in de grote studie onder tiendui
zenden mensen, fase 3 dus. U praat alsof
mislukken niet eens meer een optie is.
Critici zeggen: het snelste vaccin is niet het
beste vaccin, dus pas daarmee op.
Marcel Levi (1964)
is sinds 2017 ceo
van de University
College London
Hospitals (UCLH) en
hoogleraar en kli
nisch decaan van
University College
London. Daarvoor
was hij baas van het
AMC in Amsterdam.
Levi gaf tijdens de
coronacrisis leiding
aan zeventien zie
kenhuizen in Noord
en Centraal-Londen.
In 2016 werd hij
door Elsevier Week
blad uitgeroepen tot
Nederlander van het
jaar.
Per 1 april volgend
jaar keert Levi weer
terug naar Neder
land. Hij wordt voor
zitter van de Neder
landse Organisatie
voor Wetenschap
pelijk Onderzoek
(NWO).
Maar die kritiek snijdt toch wel hout, dat het
snelste vaccin niet het beste is? Het zou jam
mer zijn als je heel veel mensen vaccineert en
dat er niet veel later een betere op de markt
komt.
Gelooft u - los van uw eigen pleidooi - dat
mensen voor kerst al een vaccin kunnen krij
gen?
Dan moet dat bij ons toch ook kunnen?
Minister De Jonge is voorzichtig. Hij heeft het
steevast over de eerste maanden van 2021.
Marcel Levi, arts en
wetenschapper
