k'
RIVM ziet aantal besmettingen stabiliseren
'Complete lockdown lijkt niet nodig'
4
Verlaag de veiligheidseisen en
breng het coronavaccin vervroegd op
de markt. Die oproep doet Marcel Levi,
ziekenhuisbaas in Londen en hoog
aangeschreven arts en wetenschapper
in Nederland. Je neemt een klein risico.
Maar het alternatief is veel erger.''
Het RIVM 'hoopte en verwachtte'
het, het kabinet en de rest van het
land duimde mee: zal het effect van
de semilockdown deze week terug
te zien zijn in de cijfers? Of moet
Nederland nog harder op de rem
trappen? Het antwoord is voorals
nog enigszins bemoedigend: de
piek lijkt in zicht. Of, zoals het
RIVM het verwoordt: het beeld is
'hoopvol', met een hoog maar sta
biliserend aantallen besmettingen
en weinig beweging bij de zieken
huisopnames.
Eerst de statistieken. Gisteren
telde het RIVM een recordaantal
van 11.141 besmettingen, flink meer
dan eerder deze week, toen er dage
lijks nog tienduizend nieuwe ge
vallen gemeld werden. Maar deze
dagkoers is vertekend door veel
vertraagde meldingen en extra en
snellere tests, meldt het rijksinsti
tuut. Dus, was de boodschap: staar
je niet blind op dit record, geen pa
niek.
Sterker nog: het beeld is eerder
'hoopvol', zei een woordvoerder:
,,Er zitten veel nameldingen bij,
meer dan normaal. En de afgelopen
dagen zijn de GGD'en meer gaan
testen, terwijl het percentage posi
tieve tests gelijk blijft. Dat is posi
tief.'' Bijna 1800 gevallen (16 pro
cent) zijn ouder dan twee dagen.
Ook worden de testen nu sneller
verwerkt, waardoor besmettingen
eerder in de statistieken komen.
OPTIMISME
En niet veel eerder die middag
klonken er al voorzichtig optimis
tische woorden uit de mond van
Erasmus-baas Ernst Kuipers, ook
voorzitter van de landelijke koepel
die de patiëntenverdeling regelt:
,,We zien voor de derde dag op rij
een afvlakking van de bezetting
van klinische bedden. Dat is gun
stig, en kan een eerste effect zijn
van de maatregelen die ruim twee
weken geleden zijn ingezet.'' Er zijn
nu bijna 2400 coronapatiënten op
genomen, waarvan 567 op de ic,
maar dat aantal is al enkele dagen
min of meer gelijk - een eerste sig
naal dat de explosieve groei van de
najaarsgolf echt passé is.
,,Het is bemoedigend als het nu
inderdaad stabiliseert'', zegt hoog
leraar theoretische epidemiologie
Maar die heftige
stijging, de snelle
verdubbeling,
die lijkt er wel uit
Hans Heesterbeek (Universiteit
Utrecht). ,,Het aantal besmettingen
kan van dag tot dag nog variëren,
maar die heftige stijging, de snelle
verdubbeling, lijkt er wel uit, ook
als je naar de ic-grafiek kijkt. Maar
dan wil je het de komende dagen
echt zien zakken'', zegt de hoogle
raar.
Al heeft hij ook een winstwaar
schuwing: de tweede golf is de eer
ste niet, althans: niet qua vorm. De
'boog' van de tweede golf lijkt plat
ter dan die van de eerste: toen steeg
het aantal nieuwe ziekenhuisopna-
mes als een komeet, en daalde het
na de intelligente lockdown ook
weer scherp. Een steile berg met
dunne top was het gevolg.
De curve van de tweede zieken-
huisgolf kan weleens flink platter
zijn, met een wat tragere aanloop,
een over langere periode uitge
smeerde piek, en dus ook een lang
zamere daling: ,,Dan duurt het ver
moedelijk ook wat langer voordat j e
een laag, zeg maar zomers niveau,
aan besmettingen bereikt.''
Het kabinet gaat er al vanuit dat
het huidige pakket aan maatregelen
tot in december nodig is, zo bleek
vorige week. En zo gek is dat niet,
zegt hoogleraar epidemiologie Frits
Rosendaal (LUMC): „Sommige
mensen waren verbaasd dat zo zij
delings werd vermeld dat de maat
regelen langer nodig zijn. Maar dat
is natuurlijk volstrekt evident. Als
het inderdaad stabiliseert deze da
gen, en we gaan voorzichtig dalen,
dan duurt het lang voordat je op
een laag niveau zit, dan kan het we-
leens de hele winter duren.''
Ingrijpen
Nog harder ingrijpen kan die daling
misschien iets versnellen, maar het
is de vraag hoeveel extra effect dat
sorteert, schetst Rosendaal: ,,De
grote brokken heb je nu binnen
met de horecasluiting, het thuis
werken en de beperking van be
zoek en groepsgroottes. Het is de
vraag wat de toegevoegde waarde is
van extra maatregelen. Maar het
duurt ditmaal wel langer dan in het
voorjaar, toen leek onze reactie in
grijpender, daalden de aantallen
sneller. Vergeet niet: toen was er
ook echt meer angst. Hier in het
ziekenhuis hadden we soms mede
werkers die niet durfden te komen,
bang om besmet te raken. Dat is nu
echt minder.''
Marcel Levi vroeg het een Britse minister een
keer recht voor zijn raap: waarom zó voorzichtig
doen met een coronavaccin? De gevaren daarvan
- bijwerkingen, in sommige gevallen misschien
zelfs ernstig - kunnen toch nooit schadelijker
zijn dan wat er nu met het land gebeurt? ,,Die
minister gaf me letterlijk het antwoord: 'Als er
iemand in het land doodgaat aan het vaccin, of
een heel ernstige bijwerking, en ik heb dat vac
cin vervroegd vrijgegeven, dan is het mqn
schuld. Terwijl: als er iemand aan corona over
lijdt, of ernstige gezondheidsklachten krijgt na
dat zijn winkel failliet is gegaan, dan is die link
veel minder direct.' Je ziet dat politici zich vaak
zo gedragen: ze willen niet persoonlijk ergens de
schuld van krijgen. Ik geloof niet dat in Neder
land veel anders is dan in Engeland.''
De visie van Levi in het kort: nu de voorlopige
resultaten van de coronavaccins van koplopers
AstraZeneca en Pfizer/BioNTech zo veelbelo
vend zijn, doe dan als overheid 'niet zo kramp
achtig' en leg de veiligheidslat 'niet zo oneindig
hoog'. Keur de vaccins versneld goed en verdeel
ze onder de bevolking. ,,Volgens mij is dat geen
rocket science. Het Oxfordvaccin van AstraZeneca
wordt nu getest op 50.000 mensen en één per-
zaterdag 31 oktober 2020
Cijfers hoopvol:
breken we zo
de tweede golf?
Onder de donkere wolk van een
volledige lockdown lijkt het co
ronavirus een pas op de plaats
te maken. Dat is goed nieuws, al
wordt het nu een kwestie van
'volhouden'. Misschien wel lan
ger dan in het voorjaar.
Niels Klaassen
Bilthoven
- Hans Heesterbeek, hoogleraar
DEN HAAG De komende dagen
zal helder worden of de corona-
cijfers extra maatregelen verei
sen.
Dat zei premier Mark Rutte giste
ren tijdens zijn wekelijkse pers
conferentie. Een complete lock
down is nu niet waarschijnlijk.
,,We staan op een kruispunt'',
herhaalde de premier. Rutte: ,,Het
is nog te vroeg om het exacte ef
fect van de gedeeltelijke lock-
down vast te stellen. Maar het
aantal positief geteste personen
lijkt constant.''
Er valt bij de minister-president
licht optimisme te bespeuren. Nu
lijkt een complete lockdown
'waarschijnlijk niet nodig', aldus
Rutte. ,,De berichten zijn gema-
M Premier
Rutte:
Berichten
gematigd
positief.''
tigd positief, maar we hebben
ook af te wegen of we die trend
willen versnellen met extra maat
regelen. En wat voor schade le
vert dat dan weer op?''
In België daarentegen worden de
teugels strakker aangetrokken.
Er komt geen verbod op onno
dige verplaatsingen zoals tijdens
de eerste coronagolf, maar niet-
essentiële winkels moeten vanaf
maandag voor ruim een maand
dicht. Bedrijven mogen open blij
ven, maar thuiswerken wordt ver
plicht. De regering roept de be
volking op vooral thuis te blijven
en alleen de deur uit te gaan voor
noodzakelijke boodschappen,
dokters- of apotheekbezoek.
,,Er is maar één manier en dat is
alle sociale contacten beperken'',
zei premier De Croo gisteren. Het
aantal sociale contacten wordt
gelimiteerd tot één 'knuffelcon
tact' en is de enige die bij iemand
thuis mag komen. Buiten zijn sa
menscholingen van meer dan vier
personen verboden. De herfstva
kantie wordt een week verlengd.
M Marcel Levi
denkt dat de tijd
rijp is voor het
vaccineren van
grotere groepen.
Laat snel
Stephen Friedrichs
Chris van Mersbergen
Londen/Rotterdam
