Georgische verkiezingen in het teken van corona en Saakasjvili
NIEUWS 13
INTERVIEW LODEWIJK ASSCHER
De PvdA laat het geld
rollen in haar programma
voor de komende Tweede
Kamerverkiezingen.
Lodewijk Asscher:
,,De staatsschuld kan
naar 80 procent.''
rote prenten van
befaamde voor
gangers sieren de
werkkamer van
PvdA-lijsttrekker
Lodewijk Asscher
(46) in de Tweede
Kamer, waaronder dat van Willem
Drees. Het nieuwe PvdA-verkiezings-
programma 'Ons plan voor een eerlij
ker en fatsoenlijker Nederland' ver
schijnt morgen en heeft niets in zich
van de soberheid en zuinigheid van
Drees.
,,Ja de veren zijn terug. Die waarden
en ideologie zijn nooit weggeweest,
maar ze zijn zichtbaarder. Je kunt de
veren nu prima zien in dit pro
gramma. Expliciet in de concrete keu
zes die we maken: een 'prins Bern-
hard-belasting' voor mensen die tien
tallen huizen bezitten, geen eigen ri
sico in de zorg, gratis kinderopvang.''
onderwijs. Die keuze ga ik niet ma
ken. Ik zou dat idioot vinden.''
,,Ik verwacht dat door het thuiswer
ken in coronatijd meer kantoren leeg
komen te staan. Bedrijven willen hun
werknemers nog wel zien, maar dat
hoeft niet meer vijf dagen per week.
Daardoor ontstaat ruimte in steden en
daarbuiten om te bouwen. We zien
nu ook dat veel bouwgrond niet wordt
gebruikt, omdat speculanten denken:
ik wacht, want misschien kan ik
straks de hoofdprijs krijgen. Dat is on
acceptabel in tijden van woningnood.
Daarom willen wij speculatiewinsten
afromen en een bouwplicht opleggen.
Verder moet er weer een minister van
Wonen komen, die geld heeft om ge
meenten te helpen om bouwgrond los
te krijgen.''
,,Ik heb de afgelopen jaren als Kamer
lid met buitengewoon veel plezier
compromisloos ons eigen verhaal ver
teld. Dat is belangrijk, heb ik gemerkt.
Ik denk dat het vertrouwen in de
PvdA daardoor is gegroeid. Bij de Eu
ropese verkiezingen vorig jaar werden
wij de grootste, dat gebeurt niet zo
maar. Ik ben eerlijk over de dingen die
ik in het vorige kabinet niet goed heb
gedaan, de lessen die we hebben ge
leerd. Maar ik ben ook positief over
wat er kan in Nederland, als de kiezer
durft een meer sociaaldemocratische
koers te kiezen.''
,,Ik zal anders met deze crisis omgaan.
Deze coronacrisis is van een andere
orde dan de kredietcrisis van 2008.
Maar er zijn ook overeenkomsten.
Deze crisis kan niet worden opgelost
op de VVD-manier, door zuinig te
zijn.''
Voor regeringen die herkozen moeten
worden, is er dezer dagen maar één
belangrijk criterium: hoe hebben ze de
coronapandemie aangepakt? De heer
sende club in Georgië, de Georgische
Droom, lijkt op dat gebied goede pa
pieren te hebben.
Maar dat is aan het veranderen, waar
schuwt socioloog Gia Nodia van de
Ilja-universiteit over de telefoon van
uit de Georgische hoofdstad Tbilisi.
,,De laatste maand is het steeds moei
lijker vol te houden dat de regering
succesvol is in de virusbestrijding.''
De Georgische Droom zit al acht
jaar op het regeringspluche en wordt
geleid door Bidzina Ivanisjvili. Deze
miljardair was één jaar premier van
Georgië, maar koos er eind 2013 voor
vanachter de schermen de partij én
het land te regeren.
Ivanisjvili is corrupt, een 'grijze kar
dinaal' die in alle sectoren van het land
mensen op sleutelposities heeft, stel-
len zijn vijanden. Een van hen is oud
president Micheïl Saakasjvili, ge
trouwd met de Nederlandse Sandra
Roelofs. Saakasjvili leidt de belang
rijkste oppositiepartij Verenigde Na
tionale Beweging. Onder de heer
schappij van Georgische Droom kreeg
hij bij verstek een veroordeling van
negen jaar cel aan zijn broek wegens
machtsmisbruik als president. Dus
zint het voormalige staatshoofd op
wraak.
Saakasjvili, die als banneling en ad
viseur van president Volodymyr Ze-
lensky in Oekraïne verblijft, hamert
voortdurend op de banden van Iva-
nisjvili met Rusland. Volgens Nodia
wil de Verenigde Nationale Beweging
profiteren van de anti-Russische ge
voelens. Op eigen kracht kan de Ver
enigde Nationale Beweging niet win
nen, weet de socioloog zeker. Wel is er
een aantal partijen waarmee Saakasj-
vili een coalitie kan sluiten.
Mocht het zover komen, zal dat dan
leiden tot de terugkeer van de exen-
trieke oud-president naar Georgië?
,,Heel wel mogelijk'', zegt Nodia.
,,Maar niet als premier, hij is voor de
coalitiepartners onacceptabel.''
Toch kent Saakasjvili's repatriëring
haken en ogen. Nodia: ,,Zolang zijn
veroordeling blijft staan, wordt Saa-
kasjvili bij aankomst gearresteerd.''
je ziet waar we nu staan. Je moet in
vesteren. De PvdA zegt dat al langer,
andere partijen volgen ons nu. Maar je
moet wel op een verstandige manier
investeren: betaalbare woningen bou
wen, openbaar vervoer. Geen Wopke-
Wiebesfonds. Geen BIK-fonds waar
mee je 4 miljard weggeeft aan bedrij
ven zonder dat mensen er beter van
worden."
„Wij vragen een eerlijke bijdrage van
grote bedrijven, vervuilers en vermo
genden. Neem alleen al de vennoot
schapsbelasting: de winstbelasting
voor grote bedrijven die nu op 25 pro
cent staat. Die willen wij verhogen
naar 30 procent. Dat levert miljarden
op. Een deel gaat terug naar die bedrij
ven, want wij willen het aantrekkelij
ker maken om mensen weer in vaste
dienst te nemen."
,,Ons verkiezingsprogramma
wordt de komende maanden
doorgerekend. Maar ik weet nu
al: als we na deze coronaklap
verder gaan op de oude voet,
dan wordt het voor mensen wel
heel karig en schraal. De meeste
economen geven aan dat bij een
lage rente en fatsoenlijke groei er
geen rationele reden is om te zeggen:
je moet een staatsschuld van 60 pro
cent aanhouden. Je kunt een ander ni
veau afspreken. Wij denken dat een
plafond van 80 procent acceptabel en
verantwoord is.
„Ja, het gaat om heel grote bedragen
die je dan extra moet lenen. Daarvan
zeg ik niet 'hup, uitgeven maar'. Je
moet nog steeds vanuit een plan in
vesteren. Maar als we op 60 procent
blijven, moet je volgend jaar gaan be
zuinigen. Op de zorg, de politie en het
Ik ben eerlijk
overde
dingen die ik
in het vorige
kabinet niet
goed heb
gedaan, de
lessen die
we hebben
geleerd
zaterdag 31 oktober 2020
GO
'Deze crisis kan niet worden
opgelost op de VVD-manier'
Jan Hoedeman
Peter Winterman
Den Haag
Heeft de PvdA weer ideologische
veren?
Uw verkiezingsprogramma bevat
meer enorme uitgaven: hogere
zorg- en onderwijssalarissen, meer
agenten, hogere uitkeringen, een
hoger minimumloon. Gooit u de
PvdA-traditie van financiële dege
lijkheid van Wim Kok, Wouter Bos
en Jeroen Dijsselbloem overboord?
,,Nee, zeker niet. Ook Jeroen Dijssel-
bloem zegt: de oude afspraken van 60
procent staatsschuld, 3 procent begro
tingstekort, die gaan niet voldoen als
U wilt 100.000 huizen per jaar gaan
bouwen. Dit kabinet heeft al moeite
om er jaarlijks 75.000 huizen bij te
krijgen. Wat doet u anders?
Dit worden uw tweede Kamerver
kiezingen als lijsttrekker. Wat gaat u
deze campagne anders doen dan
de vorige keer, toen u van 38 naar 9
zetels zakte?
Wat is de belangrijkste les die u
heeft geleerd?
Georgiërs stemmen dit weekend
voor een nieuw parlement. Het be
looft spannend te worden. Er is
zelfs een kans dat de verbannen
oud-president Micheïl Saakasjvili
terugkeert naar zijn geboorteland.
Joost Bosman
Moskou/Tbilisi
Micheïl Saakasjvili.
Nederland geeft tientallen miljar
den uit aan de corona-aanpak en
stevent af op een economische cri
sis. Is er straks nog geld over voor
uw plannen?
Door corona schiet de staatsschuld
omhoog: volgend jaar komen we
net boven de 60 procent uit, de Eu
ropese norm waar we altijd onder
wilden blijven. Wilt u nóg meer
gaan lenen?
Lodewijk As
scher: ,,Ik heb de
afgelopen jaren
compromisloos
ons eigen verhaal
verteld.'' foto guus
SCHOONEWILLE
