Spectaculaire baaien grenzend aan
dorpen waar het geurt naar bloemen,
kruiden en eten: reisjournalist
Hans Avontuur begrijpt wel dat schilders
als Matisse, Picasso en Chagall verzot
waren op de zuidelijkste punt van de
Franse Middellandse Zeekust.
Schilder Henri Matisse was zwaar
moedig en platzak toen hij in 1905 de trein
nam naar het zuiden. Vandaag sta ik op
de plek waar hij uitstapte en meteen werd
geraakt door het licht van de Méditerranée
en de uitbundige kleuren van het dorp
Collioure. De bescheiden huizen waren
beschilderd met de restjes verf die de vis
sers toevallig over hadden van hun boten.
Net als Matisse daal ik af naar de kade,
ik haal er een noisette - de Franse variant
van een macchiato - voor onder de plata
nen. Het water in de baai glinstert in de
ochtendzon en over het strand wandelt
een dame met een grote hoed op. Venez!
schreef de schilder op een briefkaart aan
zijn vriend André Derain. En hij kwam.
Als bezetenen begonnen de twee te
schilderen. Vaak schouder aan schouder.
Alle regels gingen overboord. Het water
werd roze, het zand vuurrood, de muren
groen of blauw, de omliggende heuvels
paars. Critici waren vernietigend in hun
oordeel over het werk, maar het fauvisme
- afgeleid van fauve, wild - was geboren.
Ik wandel langs de plekken waar de
mannen meer dan honderd jaar geleden
achter hun schildersezel zaten. Nu staan
er grote sierlijsten, zonder schilderij erin.
Als je er doorheen kijkt zie je wat Matisse
en D erain in de zomer van 1905 zagen. Een
foto toont het resultaat van hun werk. Zo
kun je de werkelijkheid van nu en de inter
pretatie van toen met elkaar vergelijken.
Lopend door de smalle straatjes van
Collioure probeer ik de geur op te roepen
van ansjovis, die hier vroeger in de open
lucht te drogen hing, terwijl het afvalwater
door de straten stroomde. Nu geurt het naar
bloemen, kruiden en eten.
Ik bezoek de kerk met zijn ronde toren,
beklim het kasteel, loop over de week
markt en drink een glas wijn in de bar
van hotel-restaurant Les Templiers. Het
heette destijds Café des Sports en was
de huiskamer van Collioure. Matisse en
Derain betaalden er de rekening naar goed
kunstenaarsgebruik met hun werken. Tal
van artiesten zouden dit voorbeeld volgen,
onder wie Picasso, Chagall en Dalf
De vrijgevochten sfeer van toen is ver
dwenen, maar Les Templiers voelt nog
038_GOV1QU_20201031_AWM51_00.qxp_MAGAZINE 10/23/2020 4:11 PM Pag-€
FOTO'S HANS AVONTUUR
