'Het was bijzonder
om te merken
dat het boek bij
zo veel mensen
een snaar raakte'
Dan ben je gewend om achter de schermen
te werken en die positie had ik natuurlijk
niet voor niets gekozen; ik voelde me pret
tig in die luwte. Ik zal nooit vergeten dat
ik een lezing moest geven en dat de zaal
helemaal uitverkocht bleek te zijn. Wow,
dacht ik, zijn al die mensen voor mij geko
men? Het was een intense tijd, waarop
ik totaal niet was voorbereid. Bovendien
kreeg ik kort nadat het boek verscheen een
baby. Maar tot op de dag van vandaag ben
ik dankbaar, want het succes verschafte me
de financiële vrijheid om meer boeken te
schrijven. Dat was het grootste cadeau.''
„Stiekem had ik daar altijd van gedroomd,
maar ik durfde dat verlangen niet serieus
te nemen. Ik wilde in elk geval dit boek
schrijven en daarna zou ik wel verder zien.
Ik hield er rekening mee dat het niet zo veel
zou doen en dat ik gewoon zou moeten
blijven freelancen. Ik ben blij dat ik in alle
rust heb kunnen zoeken naar de juiste
vorm voor Het zwijgen van Maria Zachea.
Aanvankelijk was mijn aanpak heel journa
listiek: ik hield twaalf interviews en werkte
die uit. Maar dat was niet leuk om te lezen.
Mijn man, die filmmaker is, suggereerde
dat ik er scènes in moest schrijven en er
een dramatische lijn in moest aanbrengen.
Nu is literaire non-fictie een bekend
genre, maar toen was het in Nederland
tamelijk nieuw en voor mij een heel andere
manier van werken. Ook mijn uitgever
wist niet wat hij op het boek moest zetten.
Dat werd 'een waargebeurde familie
geschiedenis'. Zodat duidelijk was dat
het boek las als een roman, maar niet was
verzonnen.''
Wat zou je met de kennis en ervaring
van nu anders doen?
,,Voor mijn latere boeken heb ik meer
historisch onderzoek gedaan en dat heeft
me geleerd op hoeveel manieren je een
geschiedenis kunt belichten en inkleuren.
Als ik dit boek nu zou schrijven, zou ik
meer bronnen om de familieleden heen
raadplegen, al was het maar uit nieuws
gierigheid over welke sporen zijn achter
gelaten in de archieven. Ook over de jaren
60 valt veel meer te zeggen dan er nu in
staat. Aan de andere kant is de beperking
waarvoor ik toen intuïtief koos, ook de
kracht van het verhaal. Het blijft heel dicht
op de huid van die familieleden.''
Welke invloed heeft het boek gehad op
jouw familie?
„Grappig genoeg: niet veel. De onderlinge
verhoudingen tussen de broers en zussen
zijn niet wezenlijk veranderd. Het succes
zorgde wel voor een hoop gelegenheden
om elkaar te ontmoeten, zoals het optreden
op televisie bij Hanneke Groenteman en de
uitreiking van de NS Publieksprijs. Dat was
mooi, omdat na de dood van mijn oma hun
ontmoetingspunt was verdwenen. Het is
jammer dat ik vanwege corona mijn familie
judith dit keer geen feestje kan
A feaefeiis, aanbieden."»
Had je die overstap eerder willen
maken?
HET ZWIJGEN VAN
MARIA ZACHEA
In november krijgen
bezoekers van de deel
nemende bibliotheken
een exemplaar van
Het zwijgen van Maria
Zachea cadeau.
ZATERDAG 31 OKTOBER 2020 33