J
16 ECONOMIE
Ombouw is uitkomst voor het woningtekort
r
Steeds vaker
transformatie
1^
Kort
Shell maakt weer winst maar
veel minder dan in 2019
Olie- en gasconcern Shell heeft in het afge
lopen kwartaal weer winst behaald, na een
megaverlies in de voorgaande periode. Het
bedrijf zette veel minder afschrijvingen in
de boeken en wist te profiteren van kosten
besparingen en aantrekkende olieprijzen.
Ten opzichte van een jaar geleden was wel
sprake van een scherpe daling van het resul
taat. Het nettoresultaat bedroeg 489 miljoen
dollar, omgerekend zo'n 416 miljoen euro.
Dat was nog een min van meer dan 18 mil
jard dollar in het tweede kwartaal, wat het
grootste verlies voor Shell ooit was. In het
derde kwartaal van 2019 werd een netto
winst geboekt van 5,9 miljard dollar.
In december extra
steunmaatregelen ECB
De Europese Centrale Bank (ECB) komt pas
in december met extra steun om de econo
mie van de eurozone door de coronacrisis te
loodsen. Volgens ECB-president Christine
Lagarde zijn de beleidsbepalers het erover
eens dat ingrijpen noodzakelijk is. Met het
economisch herstel van de eurozone gaat
het duidelijk niet de goede kant op, aldus
Lagarde. Maar wat de ECB precies kan doen
om de economie extra te helpen, is volgens
Lagarde 'niet zo simpel'.
Economie Verenigde Staten
schiet omhoog
De economie van de Verenigde Staten is in
het derde kwartaal met 33,1 procent ge
groeid, meldt de Amerikaanse overheid op
basis van een eerste raming. Nog nooit
groeide de Amerikaanse economie in een
kwartaal zo hard. De grootste economie ter
wereld is daarmee ook al voor een groot deel
hersteld van de neergang met 31,4 procent in
het tweede kwartaal. Na de lockdown gin
gen vooral Amerikaanse consumenten weer
meer uitgeven. De consumentenbestedin
gen namen met ruim 40 procent toe.
ASMI
Shell
Galapagos
De biotechno-
loog bungelde
onderaan de
AEX.
Air France
KLM
In de zeventig grootste steden van
het land is er ruimte voor 10.000
nieuwe woningen. Dat blijkt uit
onderzoek van vastgoedbureau
Colliers International. In de zeven
tien grootste binnensteden van Ne
derland staat op dit moment ruim
één op de tien winkels leeg. Dat zijn
er meer dan tijdens de kredietcrisis,
toen de leegstand steeg van 5,7 pro
cent in 2007 naar 8,8 procent
vier jaar later. „Stadscentra staan er
door de coronacrisis dus niet al te
best voor. Daarbij komt dat de po
pulairste winkelsteden door de co
rona-uitbraak veel minder bezoe
kers trekken van buiten dan nor
maal het geval is. Dit verergert de
situatie'', aldus winkelexpert Chris
Lanting namens de onderzoekers
van Colliers.
Voor middelgrote steden is de si
tuatie volgens het vastgoedbureau
nog zorgwekkender, hier bedraagt
de gemiddelde leegstand inmiddels
16 procent. ,,De verwachting is dat
veel bezoekers na de crisis terugke
ren naar de grote steden. Maar ste
den als Sittard, Bergen op Zoom,
Lelystad of Den Helder vallen tus
sen wal en schip. Dit komt doordat
Nederlanders normaal gesproken
naar grotere winkelsteden gaan als
Groningen, Haarlem en Utrecht
voor een dagje winkelen en ver
maak. Voor dagelijkse boodschap
pen gaan ze naar het wijkcentrum
om de hoek. Kiezen ze voor gemak,
dan bestellen ze online.''
Om te voorkomen dat veel bin
nensteden verloederen, is het vol
gens Lanting tijd voor actie. ,,Deze
tijd vraagt om verregaande samen
werking tussen gemeente, vast
goedeigenaar, financier en winke
lier. Zij moeten het samen gaan
doen. En snel, want wachten kan
niet meer. Alleen dan voorkomen
we veel lege plekken in deze
mooie binnensteden en houden
we ze levendig en aantrekkelijk.''
In totaal is er ruim 340.000 vier
kante meter winkelvloeroppervlak
transformeerbaar in de onder
zochte stadscentra. Dit is ongeveer
1 procent van de totale winkel
ruimte in Nederland. Omgerekend
gaat het om 9900 woningen, onge
veer net zoveel huizen als in de hele
Utrechtse binnenstad. ,,Het hui
zentekort in deze zeventig steden
samen is nu ongeveer 147.000.
Transformatie zou dus bijna 7 pro-
CBS
1. Den Haag (251), 2. Eindho
ven (227), 3. Rotterdam (213),
4. Utrecht (141), 5. Amsterdam
(132).
1. Heerlen (330), 2. Maas
tricht (288), 3. Rijswijk (214),
4. Spijkenisse (214), 5. Assen
(209).
cent van de woningvraag kunnen
oplossen.'' De meeste plek voor
nieuwe woningen is te vinden in
Heerlen, Maastricht, Den Haag en
Eindhoven.
,,Vooral in Eindhoven zijn er kan
sen door groot woningtekort en
veel transformeerbare winkels in
het centrum. Dat weten ze in Eind
hoven zelf ook, want de stad is flink
bezig met de transformatie van
kantoren en winkels naar wonin
gen. Zo verandert de voormalige
V&D in een complex met minder
winkelmeters, gecombineerd met
kantoren én woningen. Dat zie je
ook in andere plaatsen, zoals Ber
gen op Zoom.''
Minder eenvoudig
Bij Colliers weten ze ook wel dat
het ombouwen van winkels in de
praktijk minder eenvoudig is dan
het klinkt. Veel gebouwen zijn na
melijk door hun afmeting of vorm
lastig geschikt te maken voor een
nieuwe functie. Ook liggen leeg
staande winkels vaak verspreid
over het hele centrum. Daarnaast
zijn winkelgebieden bijna nooit in
het bezit van één eigenaar, met veel
betrokkenen en diverse
belangen als gevolg.
Strikte regelgeving kan ook nog
tegenwerken. En financieel gezien
is het een aderlating voor de pand-
eigenaren, aangezien een winkel
normaliter veel meer opbrengt dan
een woonhuis.
Een grootschalige transitie lukt
volgens de onderzoekers alleen als
gemeenten, eigenaren, financiers
en winkeliers zich samen schrap
zetten. Lanting: ,,Het is belangrijk
dat gemeenten daarbij de regie ne
men en alle partijen bij elkaar bren
gen om samen een ontwikkelvisie
te maken voor de binnenstad. Dat
betekent ook samen verliezen ne
men voor een betere toekomst. Van
gemeenten vraagt dat meer vrij
heid in bestemmingsplannen, van
eigenaren de durf om te investe
ren, van financiers het denken in
kansen in plaats van risico's en
van winkeliers de bereidheid om te
verhuizen. Dat is in het belang van
iedereen. De gemeente wil een
bruisende binnenstad voor de be
woners. Een levendig centrum is
goed voor de winkelier. En een ge
zonde winkelmarkt is goed voor de
vastgoedeigenaar en de financier.''
VOORZICHTIG HERSTEL DERDE KWARTAAL
Christine Lagarde
LAGARDE: INGRIJPEN NOODZAKELIJK
CONSUMENTEN GEVEN VEEL MEER UIT
o
vrijdag 30 oktober 2020
GO
Het chipbedrijf
was de grootste
stijger in de
AEX.
Beleggers re
ageerden en
thousiast op de
derdekwartaalcij
fers.
De beleggers
waren niet zo
happig op de
aandelen van de
luchtvaartmaat
schappij.
a>
E
o
In 2019 werden 12.500 voormalige bedrijfspanden omgebouwd tot woning. foto peter van trijen
4J% Wonen in winkel
om verloedering
steden te stoppen
Om verloedering van stadscen
tra tegen te gaan, is het noodza
kelijk dat duizenden winkelpan
den zo snel mogelijk worden
omgebouwd tot woningen. De
toenemende winkelleegstand
biedt mogelijkheden om het op
lopende woningtekort voor een
deel op te lossen.
Sanne Schelfaut
Amsterdam
Steeds meer mensen wonen
in een oude school, een
voormalig kantoorpand of
voormalige winkel. Vorig jaar
werden er 12.500 van dit
soort panden getransfor
meerd tot woonplek. Dat blijkt
uit onderzoek van het Cen
traal Bureau voor de Statis
tiek (CBS) in opdracht van het
ministerie van Binnenlandse
Zaken. Het aantal transforma
ties groeit de laatste jaren ge
staag, van iets meer dan
10.000 in 2017 tot ruim
12.000 in 2018 en 2019. Vorig
jaar vormden de omge
bouwde woningen zo'n 13 pro
cent van het totaal van wonin
gen die aan de woningvoor
raad werden toegevoegd. Er
werden vorig jaar 5700 kanto
ren omgebouwd tot woning,
46 procent van het totaal. Een
kwart betrof oud-winkelpan
den en maatschappelijk vast
goed zoals kerken of scholen.
Waar zijn de meeste lege
panden?
Grote steden:
Daarbuiten:
