Europese Commissie
schaft sneltests aan
voor 100 miljoen euro
4b -
86 boetes uitgedeeld voor
verstoren bronstige herten
8 NIEUWS
41
t ik i
Polen ligt al een tijd onder vuur vanwege uitholling van
de rechtsstaat. Wat betekent dat en hoe erg is het? De
uitspraak van het Constitutioneel Hof over abortus en de zaak
van de 4-jarige Ines Youssfi laten zien wat er kan gebeuren als
de politiek zich met de rechtspraak bemoeit.
Er is geen
scheiding
der machten
meer.
Er is iets
grondig mis
Sneltests waren lang niet betrouw
baar genoeg, maar dat is veranderd
en de verwachtingen zijn inmid
dels hooggespannen. De Commis
sie wil een eerste voorraad aanko
pen en ter beschikking van de EU-
landen stellen, zei voorzitter Ursula
von der Leyen gisteren bij de pre
sentatie van een nieuw pakket co
ronamaatregelen. ,,We zitten diep
in de tweede golf nu'', aldus Von
der Leyen.
Lidstaten moeten half november
hun teststrategie uit de doeken
doen, zei de voorzitter. De Com
missie doet daarvoor aanbevelin
gen. De medische benodigdheden
voor de bestrijding van het corona
virus waren sinds het voorjaar vrij
gesteld van btw en invoerheffin
gen, maar die regeling zou komend
weekeinde aflopen. De Commissie
verlengt de vrijstelling met nog
eens een halfjaar nu een nieuwe
golf van besmettingen Europa
overspoelt. Zij stelt ook voor dat
ziekenhuizen en zorgverleners
geen btw hoeven te betalen voor
coronavaccins en testkits.
EU-landen moeten al hun gege
vens over de pandemie delen met
de Europese tegenhanger van het
RIVM, onderstreepte Von der
Leyen. Nu heeft het ECDC nog niet
van alle lidstaten genoeg gegevens
om bijvoorbeeld de Europese 'co-
ronakaart' met risicogebieden te
kunnen inkleuren.
Ze hamerde ook nog eens op het
belang van opsporingsapps, die bo
vendien onderling gegevens moe-
W Lidstaten moeten
meer strijden tegen
'coronamoeheid'
ten kunnen uitwisselen. De landen
moeten zich meer inspannen om
hun burgers zover te krijgen de
apps te gebruiken.
Nationale regeringen moeten
ook de strijd tegen 'coronamoeheid'
en misleidende informatie over het
virus opvoeren, vindt de Commis
sie. Dat is onder meer van belang
nu er koortsachtig wordt gewerkt
aan een coronavaccin, in een tijd
dat het wantrouwen tegen vaccins
juist lijkt te groeien. Als er eindelijk
een vaccin is, maar niemand zich
dan laat inenten, haalt dat nog niets
uit.
In de meeste gevallen ging het om
mensen die na zonsondergang of
voor zonsopkomst per auto het ge
bied in reden, of mensen die in het
rustgebied liepen, meldt Natuur
monumenten. ,,Het ging vooral
om mensen die de herten 's nachts
wilden horen burlen. Maar daar
hoefje helemaal niet speciaal
's nachts voor te komen, want dat
doen ze de hele dag'', aldus een
woordvoerster. Vorig jaar werd er
tijdens de bronsttijd 42 keer een
proces-verbaal uitgeschreven.
Bij observatiehut De Elsberg lie
ten zich veel herten zien. Het ob
servatiepunt is al sinds augustus
gesloten omdat het er eerder zo
druk was dat bezoekers geen an
derhalve meter afstand konden
houden. Toch kwamen er tijdens
de bronst mensen heen en zijn
daar bekeuringen uitgedeeld. Met
de winter voor de deur laten de
herten zich minder zien. ,,De
bronstperiode is voorbij en veel
hindes (vrouwtjes, red.) zijn 'be
slagen', drachtig dus.''
Wat is er toch aan de hand in dit
land? ,,We zien een machtsgreep van
de nieuwe elite'', zegt de
publicist. ,,Er is iets grondig mis
hier'', zegt de advocate. ,,Wat de rege
ring doet is primitief, maar zeer ef
fectief'', zegt de rechter. ,,Ik ben dan
wel geen Pool, maar ik ben wel een
goed mens'', zegt de verdrietige va
der. En de Europese Commissie: ,,We
hebben serieuze zorgen over de rech
terlijke onafhankelijkheid.''
Is dit echt Polen? Het is nog niet
eens zo heel erg lang geleden dat het
land werd gezien als de belofte van
het nieuwe Europa. Na de val van de
Muur in 1989 ging het als een speer.
Het land veranderde van een grauwe
Oostblokdictatuur in een dynami
sche economie, met ruim baan voor
jonge, hoogopgeleide mensen.
Nu ligt Polen met alles en iedereen
overhoop. Er is een partij aan de
macht gekomen, Recht en Recht
vaardigheid (PiS), die vol heeft inge
zet op nationalisme, het geloof en het
gezin. Het heeft haar geen windeie
ren gelegd. Ze heeft sinds 2015 niet
alleen de meerderheid in het parle
ment en de senaat, maar levert ook
de president. Dat maakt de PiS de be
langrijkste partij van Polen en partij
leider Jaroslaw Kaczynski de man die
het voor het zeggen heeft. Ze zijn on
vermoeibaar bezig het land te buigen
naar hun wil.
Hoe populair de PiS ook is, ze heeft
niet overal vrienden. Sla het recente
Rule of Law Report 2020 van de Euro
pese Commissie er maar eens op na,
een onderzoek naar de stand van de
rechtsstaat. Daarin staat nauwkeurig
omschreven waarom onder anderen
Eurocommissaris Frans Timmer
mans zich al jaren zo druk maakt
over het land. ,,De invloed van de re-
gering is vergroot, de rechterlijke
macht verzwakt'', constateert de
Commissie. Meest recente voorbeeld
is een uitspraak van het Constitutio
neel Hof dat abortus zo goed als ver
biedt. Daar was in het parlement
geen meerderheid voor, omdat PiS-
politici terugschrokken voor massale
demonstraties. De regering heeft nu
toch haar doel bereikt, volgens critici
dankzij de door haar benoemde rech
ters in dat hof. Tienduizenden men
sen gingen deze week de straat op uit
protest.
Leeg huis
Een ander voorbeeld vinden we in
een kaal kantoor in Krakow. Advo
cate Joanna Wsolek praat over een
zaak die duidelijk maakt wat het be
tekent als belangrijke waarden als
rechterlijke onafhankelijkheid en
scheiding der machten onder druk
komen te staan. Dat verhaal begint
drie jaar geleden, op 25 juli. Hakim
Youssfi, een Belgische oogarts uit
Brussel, komt thuis van zijn werk en
treft een leeg huis aan. Zijn Poolse
vrouw Dorota en dochtertje Ines van
4 zijn ervandoor en hij weet nergens
van. ,,Maar ik dacht onmiddellijk: die
zijn terug naar Polen'', zegt Youssfi,
die we later spreken in Sint-Pieters-
Leeuw. ,,Dorota kon niet wennen in
Brussel.''
Een Brusselse rechter oordeelt al
snel dat Ines is ontvoerd en beveelt
haar onmiddellijke terugkeer. In ja-
donderdag 29 oktober 2020
GO
BRUSSEL De Europese Com
missie koopt voor 100 miljoen
euro aan sneltests om het co
ronavirus op te sporen. Ook
wordt de invoer van mondkapjes
en andere medische benodigd
heden van buiten de Europese
Unie langer vrijgesteld van btw
en invoerheffingen.
-
Voorzitter Ursula von der Leyen presenteert het nieuwe pakket
coronamaatregelen van de Europese Commissie. foto afp
'S GRAVELAND Boswachters
van Natuurmonumenten zagen
de afgelopen weken veel nieuwe
gezichten bij de bronst van edel
herten op de Veluwe. Hoewel de
meeste mensen hun best deden
om de dieren niet te verstoren,
werden er tussen 21 september
en 11 oktober 86 processen-ver
baal uitgedeeld.
Polen massaal
de straat op
na verbod op
abortus
Mark van Assen
-Joanna Wsolek,
advocaat
Ook de Poolse staat
bemoeit zich met de
strijd van Hakim
Youssfi om zijn ont
voerde dochter Ines.
