Het c-woord
m
fes
Geen volle kerk tijdens de herdenkingsdienst.
Geen lange rij voor het condoleren. Corona dwingt
tot een andere manier van afscheid nemen.
Hoe erg zijn de beperkingen? 'Achteraf zijn we
zo blij dat we niet duizend handen hoefden
te schudden.'
12 UITVAART
Uitvaart in 2020
I
Automonteur Ber
tus Kotte had het
er met zijn vrouw
Wil al eens over
gehad. Mocht een
van hen komen te
overlijden, dan
zou het een groot
afscheid worden.
Geen ontkomen aan. Hun sociale
netwerk in het Twentse dorp Tub-
bergen is hecht. De herdenkings
dienst voor de naar verwachting dui
zend belangstellenden zou in de kerk
worden gehouden.
Maar het liep allemaal anders. Op
18 april dit jaar stierf Bertus op
72-jarige leeftijd aan de gevolgen van
corona. Er ging een bizarre periode
op de IC aan vooraf, waarin voor de
familie geen kans was om afscheid
te nemen. Duidelijk werd ook dat de
uitvaart aan strikte regels was gebon
den. Maximaal dertig bezoekers wa
ren welkom. Meer niet. Bezoek aan
huis zou eveneens lastig worden.
Opbaren in de garage
Noodgedwongen ontstond een alter
natief scenario. De laatste rustplaats
van Bertus vóór de crematie werd de
garage. Hij lag opgebaard tussen de
WOENSDAG 28 OKTOBER 2020 GO
Corona dreigt al snel het
afscheid, en daarmee ook
het rouwproces, te domi
neren. Daarmee doe je
geen recht aan degene die
is overleden, vindt uitvaart
ondernemer Karen Hof
(foto) uit Enschede.
,,Het gaat erom dat we stil
staan bij iemands leven. Hoe
heeft hij of zij geleefd? Wat
maakte hem of haar zo speci
aal? Dat moet centraal staan.
Ik probeer in het gesprek met
de familie altijd zo snel moge
lijk corona terug te brengen
tot de juiste proporties."
Ook bij de familie Kotte, die
zojuist vader Bertus had ver
loren door corona, ging het
c-woord snel van tafel. „Voor
ons was dat een verade
ming'', aldus de dochters.
„Corona had vier weken lang
ons leven beheerst en
dreigde ook de week van het
afscheid te overschaduwen.
De week waarin je het eigen
lijk alleen over pap wilt heb
ben.''
Het overgrote deel van de
sterfgevallen is niet het ge
volg van corona. 'En dan is
het ook nog corona', horen
nabestaanden desondanks
vaak. Hof wil dat ombuigen:
,,Wie denkt in een reguliere
vormen als avondwake, cre
matorium of kerk, heeft al
gauw het gevoel dat het al
ternatief per definitie slechter
is. In de praktijk blijkt eerder
het tegenovergestelde. Een
intiem afscheid wordt juist als
persoonlijker ervaren.''
Afscheid in de garage
TEKST MARCO KRIJNSEN FOTO'S HANS HODES
