Tweede golf
gaat sneller
dan verwacht
Spaanse regering wil keiharde corona-aanpak: avondklok tot mei
Verpleegkundigen en artsen Rotterdamse
4
CORONAZIEKENHUIZEN
Ambulances die voor de deur wachten. Coronapatiënten
die urenlang op de spoedeisende hulp liggen totdat er in het
ziekenhuis een bed vrij is. De tweede golf overspoelt het
Maasstad Ziekenhuis in coronahaard Rotterdam.
De nieuwe afspraken tussen het
kabinet en de zorg moeten voor
komen dat acute zorg en kritieke
zorg in het geding komen. ,,Alle
partijen die betrokken zijn bij de
patiëntenstroom hebben de plicht
om Covid-zorg goed te regelen'',
zegt intensivist Diederik Gom-
mers.
Dit houdt in dat het Landelijk
Coördinatiecentrum Patiënten
Spreiding (LCPS) onder leiding van
Ernst Kuipers meer bevoegdheden
krijgt. En dat is volgens ic-arts
Gommers broodnodig. ,,Er waren
veel lokale verschillen, vrijdag had
den we bijvoorbeeld in Den Haag
veel problemen.'' Ook in het zie
kenhuis waar hij zelf aan het hoofd
van de ic staat, het Erasmus MC in
Rotterdam, was de situatie penibel.
,,We hebben twee patiënten moe
ten opnemen terwijl we al aardig
vol lagen.''
Probleem is volgens hem de
mankracht. ,,Het gaat moeizamer
door tekorten aan verpleegkundi
gen. De toename van patiënten gaat
veel sneller dan we verwachtten.
We moeten alle zeilen bijzetten.''
Ook minister voor Medische
Zorg Tamara van Ark noemt de
tweede golf 'sneller, eerder en
anders dan verwacht'. Daarbij kam
pen ziekenhuizen met ziek of over
belast personeel, medewerkers die
besmet zijn met Covid-19 of nog op
een testuitslag wachten. ,,We kun
nen geen oneindig beroep doen op
zorgmedewerkers'', aldus Van Ark.
Gommers is er dan ook blij mee
dat vrijdag is besloten 'een doorzet
tingsmacht te geven aan
het Landelijk Coördinatiecentrum
Patiënten Spreiding (LCPS)'. ,,Ik
denk wel dat hier een positief sig
naal van uitgaat. Veel ziekenhuis
bestuurders opereren autonoom en
ziekenhuizen vonden het in stand
houden van de reguliere zorg nog
belangrijker dan Covid-zorg.''
Met de nieuwe afspraken wordt
geprobeerd de druk te spreiden.
,,We schalen in het hele land af en
proberen Covid-patiënten zoveel
mogelijk te verdelen.'' Per week
wordt een inschatting gemaakt van
hoeveel coronapatiënten een regio
kan verwachten. Zo weet elk zie
kenhuis waar het aan toe is.
De Federatie Medisch Specialis
ten (FMS) gaat 'handvatten' bieden
om keuzes te maken bij het afscha-
len van de zorg. De acute zorg komt
eerst, dan volgt de 'kritieke plan
bare zorg'. Dat zijn behandelingen
die moeten plaatsvinden in een ter
mijn van zes weken om blijvende
gezondheidsschade of het verlies
We schalen in het hele
land af en proberen
Covid-patiënten
zoveel mogelijk
te verdelen
van levensjaren te voorkomen. Dat
zijn bijvoorbeeld kankeroperaties
en bepaalde behandelingen in de
geestelijke gezondheidszorg (GGZ).
Komt het Draaiboek Code Zwart
al in beeld, waarbij artsen moeten
gaan kiezen tussen patiënten op
de ic? Het totaalaantal coronapa
tiënten in de ziekenhuizen en
het aantal Covid-patiënten op de ic
liggen nu lager dan op het hoogte
punt van de eerste coronagolf, maar
in die periode lag de reguliere zorg
vrijwel helemaal stil. Van Ark: ,,We
zijn nu vooral hard aan het werk om
te voorkomen dat we in die situatie
terechtkomen.''
,,Ik ben de komende tijd iets minder
thuis'', vertelde Hien van Leeuwen-
Nguyen na de zomervakantie tegen
haar twee kinderen van zes en acht.
Met de komst van tientallen corona
patiënten draait de internist acute
geneeskunde extra diensten op de
spoedeisende hulp van het Maasstad
Ziekenhuis in Rotterdam.
,,Ik lig het lekkerste in mijn eigen
bed, maar als ik dienst heb, slaap ik in
het ziekenhuis. Om dichtbij te zijn
als het nodig is. Natuurlijk is dat
lastig, ook voor mijn kinderen, maar
het is wat het is. Even gas geven.
Gewoonlijk staat mijn gezin op de
eerste plaats, maar nu is dat tijdelijk
de Covid-zorg.''
Van Leeuwen vertelt het ontspan
nen. Haar ogen glimlachen boven
haar mondkapje. Niet het harde
werken vindt ze moeilijk, het niet
kunnen doen waarvoor ze is opgeleid
frustreert haar. Als de ambulances
met patiënten tientallen minuten
voor de deur moeten wachten, soms
in een file. Of als de spoedeisende
hulp een uur op slot gaat voor ambu
lances met coronapatiënten. Simpel
weg omdat er geen plek voor hen is
op de verpleegafdeling. De afgelopen
drie weken ligt ook de corona-ic
steeds vaker vol. De zorg stroopt de
mouwen op, en dat is het eerste
zichtbaar op de spoedhulp.
,,Ik ben acute dokter geworden om
dat ik mensen wil helpen. Als we dan
moeten sluiten - al is het maar een
uur - dan raakt mij dat. Ik wil het
Gewoonlijk
staat mijn
gezin op
de eerste
plaats, nu
is dat de
Covid-zorg
liefst altijd goede zorg leveren en toegan
kelijk zijn.'' Waar zo'n ambulancestop
in de eerste negen maanden in totaal
vier keer voorkwam, gebeurde dat de
afgelopen weken al zeven keer.
Bestuurder Peter Langenbach: ,,Je wilt
als ziekenhuis altijd voor iedereen open
zijn. Dat we nu geplande operaties moe
ten afzeggen, willen we helemaal niet,
maar het kan niet anders. De problemen
zijn groot. Veel personeel is ziek: ruim
7 procent. Het knelt. We zitten op het
randje van wat nog kan.''
Drukker
Vreemd genoeg is het ook op de eerste
hulp vele malen drukker dan in de eerste
golf. En de zorg daar is niet af te schalen,
zoals dat bij operaties, behandelingen en
afspraken wel kan. Wat met spoed komt,
moet met spoed worden bekeken.
,,In de eerste golf bleven patiënten weg.
Er heerste een enorme angst om naar het
ziekenhuis te gaan. Bij pijn op de borst
bleven mensen thuis'', vertelt Van Leeu-
Dat betekent dat de mensen in
Spanje ruim zes maanden lang de
straat niet op zouden mogen tussen
23.00 en 06.00 uur, behalve om naar
werk te gaan. Ook mogen niet meer
dan zes personen bij elkaar komen.
De avondklok is de belangrijkste
maatregel van de nieuwe noodtoe
stand die premier Pedro Sanchez
afkondigde. Veel deelstaten hadden
daarom gevraagd, nu de corona
besmettingen in sommige regio's
de laatste dagen weer flink stijgen.
De zeventien autonome regiorege
ringen kunnen, naast de landelijke
avondklok, wel zelf aparte maatre
gelen nemen en bijvoorbeeld een
lockdown instellen voor bepaalde
dorpen of steden. Ook kunnen ze
de avondklok een uur eerder of later
laten beginnen of eindigen.
Vooral in Noord-Spanje, van Ca-
talonië tot in en rond Baskenland,
maken de regio's zich zorgen om de
besmettingsgraad. Ver in het zui
den, op de Canarische eilanden, is
het coronavirus juist redelijk onder
Premier vraagt
andere partijen om
minderheidsregering
te steunen
controle. Daarom geldt daar de
noodtoestand niet.
,,De deskundigen hebben ons ge
zegd dat we zes maanden nodig
hebben voordat de schadelijkste
periode van het virus voorbij is'', zei
Sanchez op een persconferentie na
afloop van de ministerraad. Hij
vroeg de rest van de partijen om
zijn minderheidsregering hierin te
steunen. Het parlement kan elke
twee weken stemmen voor een ver
lenging van de noodtoestand.
Spanje telt inmiddels meer dan
een miljoen besmettingen, met de
bijna 20.000 die er gisteren bij kwa
men, en 34.752 coronadoden. De
besmettingsgraad in het hele land
bedraagt 361 personen per 100.000
inwoners in de laatste twee weken,
maar er zijn grote regionale ver
schillen.
Teststraat
COVID-19
maandag 26 oktober 2020
GO
Sinds vrijdag gelden er nieuwe
afspraken tussen het kabinet
en de zorg. ,,Er moet samenge
werkt worden! Dat is niet vrijblij
vend", zegt ic-voorman Diederik
Gommers.
Marcia Nieuwenhuis
Rotterdam
- Diederik Gommers, ic-arts
'We zitten op
het randje'
Adrianne de Koning
Rotterdam
- Hien van
Leeuwen-Nguyen
Spanje wil met een keiharde
aanpak komende winter corona
onder controle krijgen. De minis
terraad besloot gisteren om
voor het hele land, behalve de
Canarische eilanden, een avond
klok in te stellen die tot 9 mei
duurt.
Edwin Winkels
Madrid
Premier Sanchez. foto epa
