Hacken van geheime chatdienst mokerslag voor onderwereld
13
Instructies hoe iemand een kogel in
zijn knie moet krijgen of waar de
container met coke staat: criminelen
deelden alles met elkaar via geheime
chats. Maar de politie las mee.
Reconstructie van een van de
grootste afluisteroperaties ooit.
^ncrAchft
"heb je hem
gepopt,
hoeveel in
zen been"
YELLE TIELEMAN EN CHIEL TIMMERMANS
Het is zondag 5 april
2020, iets voor half
zes in de avond als
Mohamed terugkomt
van een middag
Scheveningen. Hij rijdt met zijn
grijze Audi A3 richting zijn wo
ning aan de Zonneoord in Den
Haag. Uit een steeg ziet hij een
sportieve motor komen, met
daarop twee mannen. Als hij de
bijrijder aankijkt, ziet hij dat die
schrikt, waarop de motor hard
wegrijdt. Als Mohamed iets ver
derop zijn auto parkeert, duikt
opeens diezelfde bijrijder op. In
zijn rechterhand draagt de man
een vuurwapen en Mohamed ziet
dat hij het wapen klaarmaakt om
te schieten. ,,Doe normaal joh,
gek'', roept Mohamed. Dan klin
ken er knallen en wordt Moha
med in zijn been geraakt. De
schutter rent terug naar de motor,
springt weer achterop en het duo
rijdt hard weg.
Even later worden er chatbe-
richten verstuurd. 'Hij lag op de
grond. Moest snel weg. Waren
mensen daar', schrijft de vermoe
delijke schutter. 'Heb je hem ge-
popt hoeveel in zen been', vraagt
de vermoedelijke opdrachtgever.
'Ja op zn lichaam', wordt er gerea
geerd. Dan wordt er gevraagd
waar het heeft plaatsgevonden.
'Waar hij parkeert. Zonneoord', is
de reactie. De opdrachtgever is
blij met de actie en het resultaat.
'Lekker voor z'n kankermoeder'.
Wat de verzenders van de be
richten dan nog niet weten, is dat
de politie al hun communicatie
onderschept. Het is het ge
volg van een hack van de
chatdienst EncroChat, die door
duizenden criminelen wordt ge
bruikt. Via speciale telefoons kun
nen gebruikers elkaar versleutelde
berichten sturen en uit het zicht
blijven van de overheid. Op 2 juli
2020 vertellen Franse en Neder
landse opsporingsinstanties op
een persconferentie echter dat zij
drie maanden lang alle chatge-
sprekken konden meelezen.
Mokerslag
De vaderlandse onderwereld, met
12.000 telefoons grootgebruiker
van EncroChat, beseft dat al hun
vertrouwelijke communicatie in
één klap op straat ligt. Het onder
scheppen van 20 tot 25 miljoen
berichten betekent een mokerslag
voor de criminaliteit. Het leidde al
tot het opsporen van een heuse
martelkamer, maar ook tot de
vondst van 12,5 miljoen euro in
contanten en recordvangsten van
partijen cocaïne.
Dat criminelen in het geheim
zaken willen bespreken is van alle
tijden. Willem Holleeder liep met
zijn contacten eindeloos veel
rondjes door het Vondelpark, zo
dat hij niet kon worden afgeluis
terd. Met de opkomst van crypto-
telefoons dachten criminelen dé
manier gevonden te hebben om
buiten beeld te blijven. Het is dan
ook niet gek dat de personen ach
ter deze telefoons banden hebben
met de onderwereld. Zo vormen
miljoenen gekraakte berichten
van een andere aanbieder belang
rijk bewijs tegen de bende van Ri-
douan Taghi en wordt de Nij
meegse oprichter ervan vervolgd.
Populair
De EncroChat-telefoons zijn niet
temin vanaf de start in 2016 popu
lair. Alleen al uit het opstarten
blijkt dat het toestel anders werkt
dan een doorsnee iPhone of
Samsung. De aan- en uitknop
moet twee kort en één keer lang
ingedrukt worden. Na het invoe
ren van een wachtwoord verschij
nen icoontjes van de apps: Encro
Chat (berichten sturen), Encro-
Talk (bellen) of EncroNotes (noti-
ties maken). Er zit nog een camera
op om foto's te maken, maar dat is
het. Andere apps installeren is
niet mogelijk. Het is ook niet no
dig, het draait allemaal om de
chatservice. Die is vergelijkbaar
met WhatsApp, inclusief de
blauwe vinkjes die verschijnen als
je bericht is gelezen. Bijzonder is
nog wel de 'panic wipe-functie',
waarmee je alles op het toestel
kan wissen, bijvoorbeeld als je
bijna wordt opgepakt.
Die gegarandeerde privacy is
niet goedkoop. De toestellen kos
ten rond de 1000 euro. En dan zit
er slechts een abonnement bij dat
drie maanden toegang biedt tot
de chatdienst. Voor een abonne
ment voor zes maanden komt er
nog eens 500 euro bovenop. Het is
GO ZATERDAG 24 OKTOBER 2020
Recherche voelde zich
als kind in snoepwinkel
TRIK©
LEES VERDER OP PAGINA 14
