ECONOMIE 17
Bezuinigen
op vierkante
meters
De corona-
pandemie zal
onze werkplek
definitief
veranderen. Wie
zijn kantoren geen
nieuwe opzet geeft
en thuiswerken
tegenwerkt, zal het
moeilijk krijgen,
voorspellen
deskundigen.
Een opsteker voor menig werkne
mer: corona draait de kantoortuin
definitief de nek om. „Mensen wil
len best hun vaste werkplek opge
ven voor een flexibele plek, maar
dan wel in ruil voor een rustiger
werkruimte'', zegt Silvia de Haan,
workplace consultant bij huisves
tingadviseur Solved. ,,De muren
moeten terug. Dat is ook een sneer
naar werkgevers. Het moet niet zo
zijn dat mensen naar huis vluchten
omdat ze zich op hun werkplek niet
veilig voelen of zich niet kunnen
concentreren.''
Wie het nieuwe werken nog niet
heeft omarmd zal er de komende
jaren niet aan kunnen ontkomen:
geen vaste werkplekken, geen rijen
bureaus en geen inwisselbare ver
gaderzalen meer. Maar ook hippe
kantoorconcepten met vergader-
kuilen, slaapstoelen voor het mid
dagdutje of huiskoks achter een
kookeiland bij de receptie hebben
afgedaan.
,,Op kantoorvloeren is de ver
houding nu 70 procent werkplek,
30 procent gedeelde ruimtes zoals
vergaderzalen en koffiecorners'',
zegt Wouter Oosting van vastgoed
consulent CBRE. ,,Die mix is on
houdbaar. Sommige bedrijven gaan
nu al naar 50-50, met veel meer
flexwerkplekken en ruimtes voor
bijeenkomsten. Dat geeft ook veel
meer vrijheid om op nieuwe lock-
downs in te spelen, in plaats van
telkens maar weer naar ad-hoc-
maatregelen te grijpen.
,,Als je verder doordenkt, wordt
'samen' nog veel belangrijker. Wij
voorspellen dat in 2030 in kantoren
die verhouding naar 30-70 ver
schuift: 30 procent werkplekken,
70 procent gemeenschappelijk. Het
individuele werken gaat, voor wie
dat past, naar huis.''
Functioneel
Het kantoor van de toekomst wordt
flexibel ingericht. ,,Er komen ruim
tes die vrij in te delen zijn'', zegt
Oosting. ,,Met werkzones waarin je
inspeelt op de wensen van individu
en team. Een bibliotheek bijvoor
beeld voor wie in stilte wil werken,
Lmmrn H
een café waar je koffie drinkt en
informeel overlegt, een werkplaats
voor teamwerk en labs als vergader
zalen. Er moet geen starre inrich
ting zijn.''
De verhouding in
2030 is 30 procent
werkplek, 70 procent
gedeelde ruimtes
Dat beaamt workplace consultant
De Haan. Volgens haar zullen we
veel vaker naar kantoor gaan om te
overleggen, elkaar te ontmoeten en
kennis te delen. Aan hippe oplos
singen, zoals vergaderkuilen met
tribunes en kleurige kussens hoe
ven bedrijven zich volgens De Haan
niet meer te wagen. ,,Ik moest als
vormgever dat soort leefkuilen
maken. Maar ik geloof er niet in,
het is een hype. Je moet functioneel
inrichten.''
Dat postcorona-interieur is dan
wel voor twee, drie dagen per week,
want thuiswerken is een blijvertje.
Volgens het Kennisinstituut voor
Mobiliteitsbeleid wil, afhankelijk
van de bedrijfsbranche, 40 tot
60 procent van de werknemers blij
ven thuiswerken, ook wanneer
de crisis voorbij is. Vóór de corona
crisis werkte al 37 procent van
de Nederlandse beroepsbevolking
parttime vanuit huis, in de regio
Amsterdam zelfs 45 procent.
,,We zagen direct na het ingaan
van de maatregelen een forse groei
in de verkoop van ergonomisch
verantwoorde kantoorstoelen voor
de thuiswerkomgeving'', zegt
Eugène Sterken, directeur van
kantoorinrichter Ahrend. ,,Op de
lange termijn ontstaat een situatie
waarin zowel het kantoor als
de thuiswerkplek integraal onder
deel wordt van onze nieuwe werk
omgeving.''
Gezond
Dat vergt wel meer van managers
en werknemers dan de los-vaste
afspraken over thuiswerken die nu
vaak worden gemaakt. ,,Thuiswer-
ken lijkt nu goed te functioneren,
maar de realiteit is dat het zeker niet
voor iedereen werkt. We krijgen
vragen van grotere bedrijven en
overheidsinstanties hoe zij mede
werkers mede vanwege hun zorg-
plicht gezond en fit volgens arbo-
richtlijnen vanuit huis kunnen
laten werken.''
En: niet iedereen werkt goed
thuis. ,,De groep thuiswerkers is
heel divers van samenstelling; jong,
oud, technologisch aangelegd of
niet'', zegt Oosting van CBRE. ,,Je
kunt niet eisen dat iedereen thuis
móét werken, mensen kunnen dat
niet alleen. Het vergt autonomie en
van beide kanten vertrouwen. Tra
ditionele managers zullen hun me
dewerkers strenge regels opleggen,
moderne managers stellen de vraag
of thuiswerken werkt voor het be
drijf, of het werkt voor het team en
dan of het werkt voor een individu.
Is dat niet het geval, kom dan maar
naar kantoor. Nu is de vraag nog te
veel of het bedrijf er baat bij heeft
en of het individu het aankan.''
zaterdag 24 oktober 2020
GO
Nieuwe opzet van kantoor
onvermijdelijk na crisis
Herman Stil
Amsterdam
ME
-Wouter Oosting, CBRE
Meer thuiswerken, minder naar
kantoor. Duizenden bedrijven
over de kop, tienduizenden
banen verdwijnen. Welke in
vloed dit zal hebben op de
benodigde hoeveelheid kan
toorruimte, daarover verschil
len de experts van mening.
Volgens huisvestingadviseur
Solved kan het overschot aan
kantoorruimte oplopen tot
40 procent. ,,Er wordt nu heel
erg nagedacht over dit soort
veranderingen", zegt workplace
consultant Silvia de Haan. ,,Je
ziet ook bedrijven die te grote
stappen willen zetten: het gaat te
slecht, ik zet in op thuiswerken
en bezuinig op vierkante meters.''
Nu al wordt veel minder kantoor
ruimte gehuurd, in het eerste
halfjaar van 2020 volgens make
laar JLL al 38 procent minder.
Op dit moment staat bijna 8 pro
cent van de kantoren in Neder
land leeg. Volgens vastgoedadvi
seur CBRE is dat slechts een tij
delijk effect van de coronacrisis.
,,Er wordt snel gedacht dat we
enorm teruggaan in vierkante
meters'', zegt Maaike Boné van
CBRE. ,,Op korte termijn zal de
crisis leegstand in de hand wer
ken, maar die trend moet je niet
verwarren met hoe we kantoren
in de toekomst gaan gebruiken.
Daarin zien we geen enorme re
ductie in oppervlakte. De groei
van de leegstand zal meevallen.
We komen uit een situatie met
ongezond weinig leegstand, met
name in Amsterdam, waar de
leegstand nog altijd maar 4 pro
cent is, op sommige plekken
zelfs 2 procent. Een beetje
leegstand is niet slecht.''
M Mensen willen nu een rustige
en veilige werkplek. foto marc bol-
SIUS