zeldzame bijwerkingen'
7
Vaccinaties zijn nodig, maar
zorg dat je vaccins niet te
vroeg op de markt brengt
Toen Hans in deze krant
las dat veel mensen twij
felen aan het nemen van
een coronavaccin, mocht
het straks beschikbaar
zijn, klom hij in de pen. Hij mailde
het verhaal van zijn vrouw Nel. Zij
liet zich in 2009 net als miljoenen
Nederlanders inenten tegen de Mexi
caanse griep. Waar dat virus daarna
snel de geschiedenisboeken in ging
zonder heel veel schade te hebben
aangericht, veranderde het leven van
Hans en Nel, ouders van een zoon en
dochter en opa en oma van twee
kleinkinderen, definitief.
Niet lang na de prik belandde Nel
in het ziekenhuis. ,,Ze kon bijna niet
meer zien en trok met één been, ze
kon nauwelijks nog lopen'', zegt
Hans in zijn woning in een dorp on
der de rook van Utrecht. Hans wil
niet met zijn achternaam in de krant.
Hij is gesteld op zijn rust en wil de
privacy van de rest van het gezin zo
veel mogelijk beschermen. Toch wil
hij het verhaal van zijn vrouw vertel
len. ,,Want dat is belangrijk."
Na een aantal onderzoeken kreeg
Nel in februari 2010 de diagnose.
Hans laat de papieren zien, die hij be
waart in een dikke multomap. In een
brief van het ziekenhuis staat het
zwart op wit: 'Postvaccinatie neuro
myelitis optica (NMO)'. Met postvac-
cinatie, bedoelen de artsen dat de
aandoening na een vaccinatie is ont
staan. Na zo'n inenting kan het af
weersysteem in enkele gevallen over
actief reageren. Bij de ontstekings
ziekte NMO worden de oogzenuw en
het ruggenmerg aangetast door het
eigen immuunsysteem.
Neuromyelitis optica is een aan
doening die verwant is aan de rug-
genmergontsteking myelitis trans
versa. Toeval of niet: onlangs werden
de studies met het in Oxford ontwik
kelde coronavaccin van AstraZeneca
stilgelegd toen bij een proefpersoon
deze ontsteking werd geconstateerd.
Toen Hans in dat nieuws zag, kwa
men de herinneringen weer boven.
,,Met het tijdelijk stopzetten wordt
het verhaal van mijn vrouw ineens
weer heel actueel.'' Na een paar da
gen mocht Astra-
Zeneca de studies
weer hervatten,
lieve oma steeds meer een lichame
lijk wrak. Hans: ,,Ik wil niet zeggen
dat de laatste tien jaar van ons leven
samen zijn verpest. Maar het heeft
wel een ontzettende invloed gehad.
Dat is intensief hoor, als je zoveel
voor iemand moet zorgen. Maar ja, je
gaat door, hè. Trouw tot de dood je
van elkaar scheidt."
Nel overleed aan de gevolgen van
een longontsteking, Hans heeft geen
afscheid van haar kunnen nemen.
Toch zit hier geen geknakte man. Is
hij niet kwaad, op de overheid bij
voorbeeld? Die keurde de vaccins te
gen de Mexicaanse griep, Pandemrix
en Focetria, immers goed. „Natuur
lijk ben ik ook boos geweest. Een ju
ridische procedure? Ik heb het even
overwogen. Maar ik krijg Nel er niet
mee terug. Sowieso: procederen te-
—Hans
alleen in de VS
liggen ze nog stil.
Of de ruggen-
mergontsteking
van de proefper
soon verband
hield met het
vaccin, is niet be
kendgemaakt.
Maar de artsen van Nel legden des
tijds wél officieel de link met vacci
natie. ,,Het moet die prik tegen de
Mexicaanse griep wel zijn geweest'',
zegt Hans. Nel had voor 2009 al pro
blemen met haar immuunsysteem.
Ook had ze last van een glutenaller
gie en een 'op hol geslagen schild
klier'. ,,Het is dus wel een samenloop
van omstandigheden dat het met Nel
zo is misgegaan." Maar toch. Zonder
het Mexicaanse griepvaccin was zijn
vrouw er misschien nog wel geweest.
Vorig jaar overleed ze op 80-jarige
leeftijd. De injecties die ze kreeg om
de steeds opspelende klachten van
NMO te verminderen, hadden weer
een negatieve uitwerking op de rest
van haar lichaam. Blaasontsteking,
longontsteking, vaak was er wel wat.
Zo werd de actieve vrijwilligster en
gen de staat, dat win je toch bijna
nooit. Je bent er ook nog eens jaren
mee kwijt."
En, dat wil Hans benadrukken, de
hele situatie met Nel heeft zijn kijk
op vaccineren niet wezenlijk veran
derd. ,,Ik snap dat antivaxers het
prachtig vinden dat ik dit verhaal in
de media vertel. Maar ik wil niet dat
dit verhaal koren op hun molen is.
Nel zou dat ook nooit hebben gewild,
daar was ze heel duidelijk in. Vacci
naties zijn nodig en nuttig. De hele
wereld wacht nu op een coronavac-
cin, dat snap ik. Mijn boodschap is:
het k^n misgaan. Dus zorg er alsje
blieft voor dat je niet te vroeg iets op
de markt brengt. Ik snap dat er haast
bij is, maar dat mag niet de reden zijn
dat je sneller gaat dan verantwoord
is."
dinsdag 20 oktober 2020
De vrouw van
Hans werd
ernstig ziek van
vaccin: 'Mijn
boodschap is,
het kan misgaan
Waarom overheden uiterst zorg
vuldig moeten omgaan met een
nieuw vaccin? Vraag dat maar aan
weduwnaar Hans (83). Zijn vrouw
Nel overleed in 2019, na tien jaar
ziekte door het Mexicaanse griep-
vaccin. ,,Maar ik wil niet dat dit ver
haal koren op de molen van anti-
vaxers wordt."
Chris van Mersbergen
Marcia Nieuwenhuis
Rotterdam
Nel met een klein
dochter. Voor de
kleinkinderen was het
ook niet leuk, zegt
Hans (foto boven),
een oma die vaak in
het ziekenhuis lag en
steeds minder met ze
kon doen. fotos koen
VERHEIJDEN, PRIVÉFOTO
het vaccin 'niet helemaal aan
slaat'. ,,Je maakt dan wel anti
stoffen aan, maar niet genoeg.
Dan kan het zijn dat je bij een in
fectie in plaats van gewoon ziek,
ernstig ziek wordt.''
Van Vliet benadrukt dat er nadat
Nederland ruim tien jaar geleden
besloot te vaccineren tegen de
Mexicaanse griep ook 'onvoor
ziene zeldzame bijwerkingen'
optraden en dat dit risico er nu
ook is. Van de dertig miljoen Eu
ropeanen die werden gevacci
neerd tegen Mexicaanse griep
in 2009 en 2010, kregen er naar
schatting ruim 1300 narcolepsie,
een slaapstoornis waarbij men
sen zonder aanwijsbare reden
overdag in slaap vallen. Dat
komt neer op 0,004 procent van
de gevaccineerden. Van Vliet:
„Narcolepsie kwam als een vol
komen verrassing. Dat werd pas
duidelijk toen men op grote
schaal ging vaccineren. Het kan
nu ook gebeuren dat er iets naar
voren komt wat je niet kunt voor
zien.'' Van Vliet beklemtoont dat
dit echt een zeldzame bijwer
king was en dat er door dit vac
cin ook veel ziekte en sterfte
voorkomen is. Het kabinet reser
veerde in 2018 5 miljoen euro
voor mensen die ernstig ziek zijn
geworden na de Mexicaanse
griepvaccinatie. Kinderen en vol
wassenen werden ziek na de
inenting, bevestigt het RIVM.