OZCAN AKYOL
40 procent vindt leven
zinloos bij dementie
'Altijd risico op onvoorziene,
6
CORONA VACCI NATIES
Dat er bijwerkingen gemeld zullen worden van
de nieuwe coronavaccins is onvermijdelijk. Voor hoeveel
dat er mogen zijn, bestaat geen draaiboek. Landelijk
bijwerkingencentrum Lareb bereidt zich alvast voor om alle
meldingen te kunnen verwerken.
Column
Dat zegt Alzheimer Nederland, dat
representatief onderzoek heeft
laten doen onder meer dan 1100
Nederlanders van 45 jaar en ouder.
Naar de mate van dementie waarbij
de deelnemers niet meer verder
zouden willen, is niet gevraagd.
Het beeld dat Nederlanders van
de ziekte hebben, is dus in ieder
geval erg heftig, aldus Alzheimer
Nederland. Ruim 53 procent is er
dan ook bang voor. Maar intussen
wordt de ziekte toch onderschat.
Eén op de vijf mensen krijgt de
mentie. Bij de vrouwen, van wie
zelfs één op de drie kans maakt, is
dementie volgens de organisatie
doodsoorzaak nummer één, boven
andere ziektes als hartfalen en
borstkanker.
Toch schat de helft van de vrou
wen de kans zelf dementie te krij
gen laag in en zijn ze banger voor
bijvoorbeeld borstkanker. Dat is te
genwoordig in veel gevallen te ge
nezen, maar dementie geeft uitein
delijk nog altijd een dodelijke af
loop.
Alzheimer Nederland is een
fondsenwervingscampagne begon
nen om de ziekte te kunnen bestrij
den. Nederland is zich nog onvol
doende bewust hoe urgent het is
om te investeren in dementie-
onderzoek, zegt de organisatie.
Meer kennis van de ziekte is hard
nodig om het tij te keren in de toe
komst, aldus een woordvoerder.
Toen Nederland in 2009 massaal
werd ingeënt tegen de Mexicaanse
griep, waren medewerkers van
landelijk bijwerkingencentrum-
Lareb 'dag en nacht in touw' om
alle meldingen van burgers en
zorgverleners te verwerken, zegt
directeur Agnes Kant. „Daarom
zijn we nu al bezig ons voor te be
reiden op alle meldingen die ons te
wachten staan bij een vaccinatie
campagne tegen het coronavirus.
We weten nu beter hoe we die
piekmomenten aankunnen. J e wil
niet dat je straks in al die drukte
bepaalde bijwerkingen van een co-
ronavaccin over het hoofd ziet."
In totaal ontving Lareb in de
ruim tien jaar na de vaccinatie
campagne tegen de Mexicaanse
griep op een totaal van tien mil
joen prikken meer dan tiendui
zend meldingen, waarvan het 542
ernstige bijwerkingen betrof. Let
wel: een melding hoeft niet te be
tekenen dat gezondheidsproble
men ook echt door het vaccin zijn
veroorzaakt.
Welke risico's acceptabel zijn is
niet aan ons, aldus Kant. ,,Die af
weging maken het CBG (Centraal
College ter Beoordeling van Ge
neesmiddelen, red.) en het RIVM."
Het CBG zegt vooraf geen getals
matige eisen te stellen aan het aan
tal bijwerkingen dat bij een be
paald vaccin geoorloofd is. ,,Er is
geen draaiboek of recept dat zegt:
zoveel bijwerkingen zijn accepta
bel'', stelt een woordvoerder.
,,Juist omdat het afhangt van het
hele plaatje: hoe goed werkt het
vaccin, hoe ernstig is de ziekte
waartegen het je beschermt, enzo
voorts. Het gaat om de vraag: we
gen de voordelen, de werkzaam
heid, op tegen de nadelen, de bij
werkingen?"
Compleet nieuw
Bij Mexicaanse griep werd ge
bruikgemaakt van een bestaand
vaccin. Bij corona wordt een com
pleet nieuw middel ontwikkeld.
,,Bij het Mexicaanse griepvaccin
was er dus minder onzekerheid
over de veiligheid en eventuele
bijwerkingen. Nu wordt er veel
met nieuwe technieken gewerkt
en wordt er tegen een relatief on
bekend virus gevaccineerd. We
leren elke dag bij over dit virus.
Dat nemen we mee in de evaluatie
van vaccins en in het bepalen op
welke aandoeningen specifiek ge
let moet worden.'' Maar, bena
drukt het CBG: ,,We zijn net zo
streng als bij de Mexicaanse griep.''
Het CBG heeft - als een vaccin
wordt goedgekeurd - een lijst met
specifieke aandoeningen klaarlig
gen die mogelijk optreden na
vaccinatie. In een ideaal scenario
staat voorafvast hoe vaak zo'n aan
doening onder de bevolking voor
komt. Blijkt dat de 'incidentie' na
massale vaccinatie plots stijgt, kan
er tijdig op de rem worden getrapt.
Zowel bijwerkingencentrum
Lareb als het CBG volgen een
INENTING
eventuele vaccinatiecampagne
tegen corona straks op de voet.
Iedereen kan bijwerkingen op ver
trouwelijke basis melden bij het
bijwerkingencentrum. Lareb gaat
een groep gevaccineerden ook lan
gere tijd volgen, stelt Kant.
Betere registratie
Een positieve erfenis van de Mexi
caanse griep is volgens het CBG
dat bijwerkingen tegenwoordig op
Europees niveau sneller en beter
worden geregistreerd. Daardoor
ontstaat als het goed is eerder een
completer beeld van bijwerkingen
die optreden na inentingen met
een bepaald vaccin.
Onlangs werden twee vaccintra-
jecten stilgelegd omdat er onver
klaarbare ziektegevallen werden
geconstateerd tijdens de fase 3-
studies, de laatste fase voor de toe
lating. Deze week was dat bij het
vaccin van Janssen Vaccines uit
Leiden, maar daar is niet bekend
om welke ziekte het gaat. Eerder
werden tests met het Oxford-
vaccin van farmaceut AstraZeneca
gepauzeerd, nadat één of twee
deelnemers myelitis transversa
zouden hebben gekregen. Dat is
een zeldzame ruggenmergontste-
king die verwant is aan neuromy-
elitis optica (zie verhaal hiernaast).
Het CBG stelt bij de beoordeling
van coronavaccins nog strenger op
dit soort aandoeningen te gaan
controleren.
Het laatste restje
geloofwaardigheid
is na de ruzie
verdwenen
In dit land hebben we twee ze
kerheden in het leven: als er
herfstblaadjes op het spoor lig
gen, rijden veel treinen met ver
traging én Henk Krol maakt om de
zoveel tijd met iemand ruzie. Dus
heel verrassend was het niet toen
mijn vriendin me afgelopen week
end met nauwelijks verholen leed
vermaak vertelde dat er wéér poli
tieke hommeles was bij man die
zichzelf heeft benoemd tot boeg
beeld van onze ouderen.
Zijn spoor van vernieling trok
van 50Plus naar Kamerlid Femke
Merel van Kooten, met wie de pro
visorische samenwerking maar
een paar maanden duurde, en dit
weekend resulteerde zijn onmin
met voormalig FvD'er Henk Otten
in een explosie. Alles is weg, nog
voor het echt begon.
Hoewel Henk Krol zich in de me
dia driftig en charmant kan ver
weren, iets wat hij bovendien gre
tig doet, hoef je niet veel mensen
kennis te hebben om te conclude
ren dat hij een politieke brokken
piloot is. Voor zijn voormalige kor
nuit Otten geldt exact hetzelfde.
Wat overblijft, is de vraag
waarom deze mensen telkens
terug willen keren in het politieke
landschap, als een soort alles over
woekerende schimmel. Je zou
denken dat ze inmiddels zelf ook
inzien dat ze de goede zaak waar
voor ze zeggen te strijden meer
schade berokkenen dan daadwer
kelijk iets positiefs bij te dragen.
Maar niets van dat: de Henken zijn
onverzadigbaar en hebben al ken
baar gemaakt dat ze gewoon een
poging gaan doen om in de Twee
de Kamer te komen, terwijl ze van
alle kanten worden uitgelachen
door mensen die wel wat scherts
kunnen gebruiken in deze pande-
mietijden.
Is het geldingsdrang, een zucht
naar goede arbeidsvoorwaarden,
of zijn ze oprecht gaan geloven dat
ze ideologisch het verschil kunnen
maken voor het electoraat dat ze
willen vertegenwoordigen? In dat
laatste geval kan ik ze uit de droom
helpen. Het laatste restje geloof
waardigheid dat Krol en
Otten hadden, verdween na deze
nieuwe ruzie voorgoed.
Pogingen om alsnog iets in de
landelijke politiek neer te zetten,
komen voort uit de megalomane
gedachte dat er Nederlanders zijn
die op hun bewegingen zitten te
wachten. IJdelheid en een hang
naar macht zijn geen goede drijf
veren om te strijden voor een plek
in het parlement. Je zou denken
dat deze twee mensen dat inmid
dels doorhebben. Maar dat is nu
net het probleem. Ze zijn blind
voor hun eigen overbodigheid.
dinsdag 20 oktober 2020
GO
y @OzcanAkyol
enken
AMERSFOORT Vier op de tien
Nederlanders zouden het leven
verder zinloos vinden als ze
dementie krijgen. Van de men
sen ouder dan 75 is dat zelfs
45 procent.
Op scherp voor
bijwerkingen
coronavaccins
Chris van Mersbergen
Marcia Nieuwenhuis
Den Bosch
In tien jaar kreeg Lareb 10.000
meldingen van bijwerkingen van
het Mexicaanse griepvaccin,
waarvan 542 ernstig.
BILTHOVEN Het Rijksinstituut
voor Volksgezondheid en Milieu
(RIVM) waarschuwt voor bij
werkingen die kunnen ontstaan
na het coronavaccin. Ook als de
inenting uitgebreid is getest en
het op grote schaal wordt gege
ven kunnen er toch onverwachts
bijwerkingen optreden.
Volgens de baas van het Rijks
vaccinatieprogramma, Hans van
Vliet, wordt er bij de ontwikkeling
van het nieuwe coronavaccin
vooral rekening gehouden met
twee soorten bijwerkingen. Dat
gaat enerzijds om een relatief
onschuldige bijwerking: dat de
arm tijdelijk opzwelt als gevolg
van de prik. Maar ontwikkelaars
van vaccinaties zijn volgens hem
ook 'heel alert' op een andere,
ernstiger bijwerking. ,,Bij dier
proeven na Sars, zag je dat die
ren na een vaccinatie juist zieker
werden na een besmetting.'' Dit
kan volgens hem optreden als
