<0
3r
ZEELAND 13
Overleven in
de hel op aarde
FILMNIEUWS
Europese
Oscar
compleet
-
Gent sluit af
met Soul
-.•r
ls bezoekers
tijdens een
voorstelling
geschokt de
zaal verlaten
hoeft dat niet
k een slecht te
ken te zijn'', stelt regisseur VSclav
Marhoul met nauwelijks verholen
ironie vast. ,,Het betekent in elk geval
dat de film iets met hen heeft gedaan.
Iets heeft losgemaakt. Liever heb ik
natuurlijk dat men blijft zitten, maar
een onverschillige houding van het
publiek ten opzichte van je film is het
ergste wat een regisseur kan overko
men.''
Marhoul ervoer de heftige reacties
aan den lijve toen zijn filmversie van
The Painted Bird, de omstreden roman
van Jerzy Kosinski, op het Filmfesti
val van Venetië in wereldpremière
ging. Zelfs voor doorgewinterde pro
fessionele kijkers gingen de gruwe
lijkheden veel te ver. Enkele scènes:
ogen die werden uitgestoken, men
sen- en dierenmishandeling en de
ingegraven jonge hoofdpersoon met
om hem heen kraaien die het op zijn
ogen hebben voorzien. ,,Ik vond dat
vluchtgedrag van sommige kijkers
vreemd'', meent de maker een dag na
de eerste vertoningen van zijn film.
,,Er zijn films die naar mijn mening
veel gewelddadiger zijn dan mijn
boekverfilming. Maar dat is vermoe
delijk geen realistisch geweld, terwijl
ik dat in mijn film wel beoog. Ik laat
zeker niet alles zien, sommige gru
welijkheden gebeuren buiten beeld,
maar de suggestie is in dat soort ge
vallen soms erger.''
Ruim drie uur in zwart-witbeel-
den trekt Marhoul uit voor zijn film
visie op The Painted Bird, een boek
dat niet alleen om de inhoud om
streden is. De schrijver, Jerzy Ko-
sinski, beweerde aanvankelijk dat
zijn verhaal autobiografisch was. La
ter moest de auteur, die in 1991 op
Dit is een universeel
verhaal, over mensen
die anders zijn, die
vervolgd worden
57-jarige leeftijd in New York zelf
moord pleegde, toegeven dat hij zich
ook door verhalen van anderen had
laten inspireren.
Het is een gespreksonderwerp waar
de regisseur niet op zit te wachten.
,,Wat maakt het nou uit of dit relaas
autobiografisch is?'' zegt hij lichtelijk
geërgerd. ,,Ook het etiket dat dit boek
uitsluitend over de Jodenvervolging
gaat, hoeft voor mij niet. Ik heb dit
boek altijd als een universeel verhaal
beschouwd. Over mensen die anders
zijn, die vervolgd worden en vrese
lijke dingen meemaken. Dat is van
daag de dag overal in deze wereld aan
de gang. Kijk maar naar de vluchte
lingen die over Europa uitzwermen.
Als je er zo naar kijkt is deze film net
zo actueel als toen Kosinski het
schreef.''
Ook de kritiek over het getoonde ge
weld bevalt de filmmaker niet. ,,Wie
het boek heeft gelezen en met de film
vergelijkt, moet vaststellen dat er in
het boek meer verschrikkelijke din
gen voorkomen. Maar ik kon niet al
les verfilmen anders was mijn film
nog langer geweest. Ik wil er toch op
wijzen dat er in mijn film ook liefde,
empathie en goedheid voorkomt.
Daar moet je als kijker wel open voor
willen staan.''
De regisseur moest jarenlang sap
pelen om het geld voor zijn project
bijeen te schrapen. De opnamen wer
den over twee jaar uitgesmeerd.
De jonge hoofdrolspeler, Petr Kot-
lSr, liep Marhoul toevallig tegen het
lijf. ,,Ik nam een grote gok, want hij
had geen acteerervaring. Ik liet hem
wel psychologisch testen of hij het
allemaal wel aankon. Dat liep goed
af.''
Knuffel
In de film komen ook enkele bekende
acteurs voor zoals Harvey Keitel, Udo
Kier en Stellan Skarsgaard. De laatste,
die een Duitse soldaat vertolkt, was
de eerste acteur die toezegde mee te
doen. ,,Hij kende het boek en had mij
ooit ontmoet. Dat scheelde veel. Bo
vendien wilde hij maar honderd euro
voor zijn aandeel. Ik heb hem toen na
de opnamen maar een stevige knuffel
gegeven.''
THE PAINTED BIRD
donderdag 15 oktober 2020
GO
H j B
FILM
Met zes nieuwe
titels is de lijst
met kandidaten
voor de Euro
pese Oscars
compleet. Het
betreft Another
Round (met
Mads Mikkel-
son) uit Dene
marken, Enfant
Terrible uit
Duitsland, Sla
lom uit Frankrijk,
Été 85 (foto) van
Francois Ozon,
Un Triomphe
ook uit Frankrijk
en Willow uit
Hongarije.
r
ANIMATIE
Het Internatio
nale Filmfestival
in Gent sluit af
met de nieuwe
Disney-anima-
tiefilm Soul. De
film wordt een
maand later in
de bioscoop
verwacht, maar
er gaan ook ge
ruchten dat de
film alleen op
Disney+ ver
schijnt. Het ver
haal draait om
een muziekle
raar die de kans
krijgt op te tre
den in de Half
Note Jazzclub
in New York.
De hoofdpersoon van De Ge
verfde Vogel wordt ingegraven.
E
Bijna tien jaar deed de Tsjechische
regisseur Vaclav Marhoul erover
om het aangrijpende en omstreden
boek De Geverfde Vogel van Jerzy
Kosinski te verfilmen. Geld vinden
was een de grootste obstakels.
Maar ook de gruwelijke inhoud - de
barbaarse overlevingstocht van
een jongen in bezet Polen - hielp
niet mee.
Ab Zagt
44
Vaclav Marhoul
DRAMA
Regie: Vaclav Marhoul. Hoofd
rollen: Peter Kotlar, Stellan
Skarsgard, Udo Kier en Harvey
Keitel.
De roman De Geverfde Vogel
(1965) van Jerzy Kosinski heeft
de reputatie een van de wreedste
boeken over de Tweede Wereld
oorlog te zijn. Hoofdpersoon is
een Poolse jongen, van Joodse
komaf, die zich in leven probeert
te houden op het platteland en
daar geconfronteerd wordt met
vreselijke taferelen waaraan hij
ternauwernood kan ontsnappen.
Ogen die worden uitgestoken,
mensen die door ratten worden
opgegeten, heel veel dierenleed
en seksueel geweld.
De filmversie van The Painted
Bird is een gruwelijke kijkervaring.
Bij de wereldpremière op het
Filmfestival van Venetië liepen
veel professionele kijkers voortij
dig de zaal uit. Maar degenen die
bleven, zagen een verbijsterend
avontuur over overleven in de hel
op aarde.
Regisseur Vaclav Marhoul uit
Tsjechië nam zijn drie uur du
rende film in zwart-wit op en was
er jaren mee bezig. De jonge ac
teur in de hoofdrol wordt steeds
ouder, wat ook uitgelegd kan
worden als zijn versnelde vluch
troute naar volwassenheid.
Maar bovenal gaat zijn film, met
bijrollen voor Harvey Keitel en
Udo Kier, over de onbeschrijfe
lijke barbaarsheid van mensen.
Tegenover elkaar, maar ook
tegen dieren. - A.Z.
