II
Coronaschaamte cultureel bepaald': veel positieve tests,
4
CORONA MIGRATIE
Het merendeel van de coronapatiënten op de ic's in het
westen van Nederland is van niet-westerse afkomst. Dit zegt
Armand Girbes, hoofd van de ic in het Amsterdam UMC. „Deze
coronapatiënten zijn de Nederlandse taal niet helemaal
machtig.'' Een constatering die veel ophef veroorzaakte.
Meer dan de helft van
de patiënten op de
ic van het Amster
dam UMC heeft een
niet-westerse ach
tergrond, aldus afdelingshoofd Ar
mand Girbes. ,,Dat is anders dan
bij de eerste golf, toen we in Am
sterdam veel patiënten hadden uit
het zuiden van het land. Nu ko
men ze vooral uit Amsterdam en
valt me op dat er disproportioneel
veel mensen van niet-westerse
achtergrond zijn."
Volgens Girbes is het beeld in
steden als Utrecht, Den Haag, Rot
terdam en Gouda hetzelfde of nog
uitgesprokener. ,,Ik heb contact
gehad met collega's uit ziekenhui
zen elders in het land'', verklaart
de arts, die ook hoogleraar inten-
sivecaregeneeskunde is. ,,In het
oosten en het zuiden herkennen
ze dat beeld niet, maar daar is de
bevolking anders samengesteld."
Een aantal ziekenhuizen, waar-
onder het UMC Utrecht en het Al
bert Schweitzer in Dordrecht, be
vestigt de observaties van het Am
sterdamse ic-hoofd tegenover deze
krant. Andere ziekenhuizen hou
den zich op de vlakte. ,,Vanwege
de privacy van onze patiënten
kunnen we geen antwoord geven
op deze vragen", stelt bijvoorbeeld
Er rust een taboe op,
het ligt heel gevoelig.
Daarom heb ik ook
overlegd of ik dit naar
buiten zou brengen
een woordvoerder van het Amphia
ziekenhuis in Breda. ,,Een migra
tieachtergrond wordt ook niet ge
registreerd in het Elektronisch Pa
tiënten Dossier.''
Girbes zegt enige schroom te be
merken bij anderen om te benoe
men dat er veel migranten met co
rona in de ziekenhuizen liggen.
,,Er rust een taboe op, het ligt heel
gevoelig. Daarom heb ik ook
vooraf met anderen overlegd of ik
dit naar buiten zou brengen." Als
medicus en wetenschapper achtte
hij dat zelf toch relevant. ,,Als we
de oorzaken in kaart hebben, kun
nen we er iets tegen doen." In
het audiodagboek dat hij bijhoudt
voor VPRO-radioprogramma
Argos zei hij zondag dat de voorna
melijk niet-westerse coronapa
tiënten op zijn ic 'de Nederlandse
taal niet helemaal machtig
zijn.' Hij oppert daarom dat vanuit
de overheid betere communicatie
nodig is.
PVV-leider Geert Wilders gaf
op Twitter direct zijn commen
taar: ,,Dus behandelingen en ope
raties van Henk en Ingrid met
kanker, hartfalen of andere ziektes
worden weer uitgesteld omdat de
ic's vooral bezet worden door Mo
hammed en Fatima die onze taal
niet spreken en lak hebben aan de
regels?''
Bekend was al dat mensen met
een migratieachtergrond tijdens
de eerste golf relatief hard door co-
rona zijn geraakt. Het betrof niet
alleen niet-westerse migranten,
zoals Turken, Marokkanen en Su-
rinamers. Ook onder arbeidsmi
granten uit Polen, Roemenië en
andere Midden- en Oost-Europese
landen was de oversterfte aanzien
lijk hoger dan onder mensen met
een Nederlandse achtergrond,
blijkt uit cijfers van het CBS.
Dat deze groepen meer risico lo
pen, kan volgens CBS-hoofdsocio-
loog Tanja Traag een aantal oorza-
ken hebben. ,,Taalproblemen die
ertoe leiden dat migranten minder
begrip hebben van de coronamaat
regelen kunnen een rol spelen.
Daarnaast komen in bepaalde
groepen meer onderliggende aan
doeningen voor zoals overgewicht,
diabetes en hypertensie die een
slechter beloop van Covid-19 kun
nen veroorzaken. Daarnaast wer
ken migranten vaker in contactbe-
roepen. Denk aan MOE-landers
die zonder mondkapjes in busjes
Fatma Eronemi loopt met een
spatmasker van plexiglas naar de
markt op Plein '40-'45. Daaronder
draagt ze ook nog een mondkapje.
Ze kent de hoge besmettingscijfers
in haar wijk. ,,Daarom draag ik
deze combinatie. Anders ben ik
straks aan de beurt. Er is niet ge
noeg ruimte op de markt. Iedereen
staat dicht op elkaar. Weinigen
dragen een mondkapje of het
hangt onder hun kin."
Het aantal met corona besmette
mensen is in West en Nieuw-
West de afgelopen weken geste
gen. Het aantal positief geteste
personen per 10.000 inwoners lag
in Nieuw-West in week 39 op 27,5
en in week 40 op 31,3. In West lag
het op 27,3 en op 33,6.
Op de markt wijt kraamhouder
Hakim, hij verkoopt tapijten, de
hoge besmettingsgraad aan het
onduidelijke regeringsbeleid. ,,De
mensen snappen het niet meer.
Een maand lang was het mond
kapje verplicht op de markt, nu
ineens niet meer. Op zaterdag zet
ten ze nu een groot hek om de
markt en moeten de mensen in de
rij staan om hier te komen. Ze wil
len daarmee drukte en besmettin
gen voorkomen. Maar de mensen
staan in die rij juist bovenop el
kaar." Daarbij, zegt hij, heeft hij
zelf nog van niemand gehoord die
ziek is geworden van corona. Ha-
bib Zerrouki staat bij de kraam en
luistert mee: ,,Mijn zoon heeft het
gehad. Hij heeft dat ons gewoon
verteld. Maar veel mensen durven
het niet te zeggen, want ze zijn
bang te worden veroordeeld."
Ontkenning
Imam Yassin Elforkani van de
Blauwe Moskee in Nieuw-West
deelde deze week al zijn zorgen
over 'coronaschaamte' die een rol
zou spelen in de gemeenschap. ,,Er
is er veel schaamte onder de bewo
ners om te zeggen dat ze corona
hebben. Die gêne heeft te maken
met de culturele achtergrond, een
cultuur met ontkenningselemen
ten. Mensen vinden het ook moei
lijk om zich te laten testen. Of ze
willen hun gegevens niet achterla-
ten bij de testlocaties." Hij heeft de
GGD anderhalve maand geleden
gevraagd een testlocatie in de
moskee te realiseren. ,,Dan kun
nen de mensen er niet omheen en
wordt het testen veel laagdrempe-
liger." Wat ook niet helpt, zo stelt
hij, is de veelal kleine behuizing,
de grote families en veel kwets
bare mensen in het stadsdeel.
Huisarts Shadi Galani uit
Nieuw-West constateert een toe
name van patiënten op het speci
ale coronaspreekuur. ,,Er komen
zeker vier mensen per dag. De pa
tiënten bellen zelf ook, zonder dat
wij erom vragen, de testuitslagen
door. Maar ik ben natuurlijk de
dokter en ik zie de mensen die
hierheen komen omdat ze bang
zijn voor corona. In deze wijk wo
nen veel mensen met een slechte
gezondheid. Hierdoor kan een be
smetting met corona veel ernstiger
verlopen."
dinsdag 13 oktober 2020
'Taalbarrière
mede oorzaak
van volle ic's'
Annemieke van Dongen
Bas Soetenhorst
Amsterdam
-Armand Girbes, UMC
Het coronavirus doet in het wes
ten van het land, met name de
Randstad, vooral mensen van
niet-westerse afkomst op de ic
belanden. Een van de hoogste
besmettingsgraden wordt ge
meten in de wijken West en
Nieuw-West in Amsterdam. Pre
ventieteams zijn op straat, de
moskee is op vrijdag dicht, maar
de markt blijft onmiskenbaar
een risicogebied.
Hanneloes Pen
Amsterdam
■w 1
■■111
Drukte
tijdens de
markt op
Plein '40-'45
in Amsterdam
Nieuw-West.
FOTO JORIS VAN
GENNIP
