Niet-dragers:
onverschillig
of boos
II
7
Minister Grapperhaus:
kerken beperken tot
30 mensen per dienst
Ik maak me
het meeste
zorgen over
de boze
mensen
Waarom feesten we thuis vrolijk verder als
de horeca op slot gaat? Waarom doen we dat
mondkapje niet op? Simpel: we zijn gewoon niet
bang genoeg, zegt hoogleraar klinische
psychologie Jan Derksen. ,,We moeten angst
zaaien. Laat Famke Louise dat doen.''
IN QUARANTAINE
TWEEDE GOLF, DAG 12
Los van Ab Osterhaus was er denk ik
niemand in Nederland zo over
tuigd dat de tweede golf zou ko
men, als ik. Toch merk ik dat ik er ook
psychisch door overvallen werd. Je weet
't, maar als 't gebeurt is er toch teleur
stelling.
Als ik er al door van slag ben, is het
niet zo gek dat anderen, die hun leven
weer terug dachten te krijgen, van het
padje raken. Ik merk dat de tweede golf
bij mensen meer doet dan de eerste. Ter-
wijl-ie eigenlijk nog maar net begonnen
is en we tijdens de eerste golf gewoon
weken achterelkaar opgesloten zaten in
onze huizen; scholen, kantoren, kroegen
en restaurants dicht waren en in Brabant
de lijkwagens echt in de file stonden.
Toch was de eerste golf kennelijk over
zichtelijk, misschien zelfs ook nog wel
even spannend (behalve natuurlijk als je
ziekenhuisdirecteur, dokter, verpleger of
kroegbaas was). De zomer zou ons in ie
der geval vrijheid brengen. Zelfs de ex
perts durfden dat met droge ogen belo
ven.
Nu moeten we het maar aankijken.
Geen idee of die tweede tot na de kerst,
misschien wel voorbij Pasen gaat duren.
Februari 2022? De meesten mensen wil
len over zulke scenario's niet eens pra
ten. Sinterklaas, alsjeblieft, laat het ge
woon zijn. Kerst zonder het familie
eten, dat zal toch
niet.
Ik was de afge
lopen dagen een
paar keer op
plekken, waar
mensen geacht
werden een
mondkapje op
te doen. Nou ja,
volgens het
richtlijn-advies-
plan-ach-doe-maar-voornemen van
Rutte. De helft van de mensen droeg er
geen.
En het is geen wetenschap, maar op
basis van mensen die ik spreek, van wat
ik hoor en lees, denk ik dat de niet-dra-
gers in twee groepen in te delen zijn: 1.
De onverschilligen. De mensen die op
basis van de larmoyante wijze waarop
Rutte dat mondkapjesadvies heeft gege
ven concluderen dat het dan wel niet no
dig zal zijn. 2. De bozen. De mensen die
dat ding niet dragen uit recalcitrantie.
Over hen maak ik me de meeste zorgen.
Je voelt dat er kwaadheid in die mensen
zit; er wordt hen onrecht aangedaan. De
voedingsbodem voor alternatieve theo
rieën wordt groter. Het RIVM liegt,
Rutte liegt, 'ze' tellen alle verkeersdoden
op bij die van corona. 'En als ik wil
knuffelen dan doe ik dat'.
In plaats van dat de tweede golf hen
overtuigd heeft van de ernst van de zaak,
worden ze er nog opstandiger van. Het
wordt een hete winter.
Dat liet minister Ferd
Grapperhaus (Veilig
heid en Justitie) giste
ren weten nadat hij had
overlegd met het Inter
kerkelijk Contact in
Overheidszaken.
Afgelopen weekend
ontstond verontwaardi
ging nadat bekend werd
dat de Hersteld Her
vormde Kerk in Stap
horst drie diensten
hield met elk zeshon
derd aanwezigen. Daar
bij werd gezongen en
werden geen mondkap
jes gedragen.
Hoewel religieuze bij
eenkomsten waren uit
gezonderd van een
maximum aantal be-
zoekers, leidde de
dienst tot veel onbegrip.
,,Waarom mogen zij wel
met zoveel mensen bin
nen samen zijn en mag
ik niet langs het voet
balveld van mijn zoon
tje staan? Of een concert
bezoeken?'', zo luidde
de kritiek. Ook in de
Tweede Kamer was
weinig begrip voor de
diensten.
Grapperhaus zegt dat
er nu goede afspraken
liggen die voor de rest
van de coronacrisis gel
den. ,,Iedereen brengt
offers. Kerkelijke orga
nisaties zien dat ook
in'', aldus de minister.
De bewindsman
vindt het goed voor
sommige gemeen
schappen 'om de afspra
ken nog eens even heel
erg expliciet uit te dra
gen'.
Hij zei het al eerder en hij blijft het
zeggen, hoogleraar Jan Derksen. Ne
derland ziet het gevaar niet. Nederland
is niet bang. En dat is eerder naïef dan
stoer. ,,We hadden gewoon het angst
niveau op peil moeten houden. Dat
klinkt heel naar, maar dat is wat er nu
ontbreekt. Jongeren zijn gaan denken,
mwah, loopt zo'n vaart niet. Kijk, in
het begin klopte het grote monster co
rona aan de deur en niemand wist wat
ons te wachten stond. We kenden de
enge verhalen uit de geschiedenis van
de pest en van de Spaanse Griep die
meer doden heeft veroorzaakt dan de
Eerste Wereldoorlog, dus we waren
ook bang voor dat enge nieuwe corona
uit China. We hadden dSt angstgevoel
vast moeten houden.''
,,Maar wat is er gebeurd: we krijgen
allerlei wisselende geluiden over
mondkapjes, terwijl iedereen die een
beetje nadenkt, weet dat die altijd wel
een beetje helpen. We geven in Neder
land regels af zonder dat we duidelijk
maken waar we bang voor moeten
zijn. Dan werken regels niet. We zijn
allemaal zoogdieren, we willen elkaar
aanraken, bij elkaar zijn, geen mond
kapje dragen, we zagen mensen alleen
doodgaan in verzorgingstehuizen, vre
selijk allemaal. Dat willen we niet. Dus
gedragen we ons daarnaar. En Neder
land is toch al bij uitstek een land waar
we ons niet aan de regels houden. Dat
hebben we in de jaren 90 al onder
zocht en toen bleek al dat bijvoorbeeld
Amerikanen zich veel beter aan de re
gels houden dan Nederlanders.''
Duidelijke regels maken én laten
zien waar we bang voor moeten zijn.
Dat is wat Derksen als oplossing ziet.
En daarin gaat hij ver: laat maar zien
die kapotte longen van een coronapa
tiënt. ,,De regering komt met een ad
vies, dan moet het RIVM daar niet
meteen achteraan zeggen dat er geen
bewijs is'', zegt Derksen over de re
cente mondkapjesdiscussie. ,,Dat geeft
geen angstig signaal af. terwijl: corona
^s echt eng. Het percentage mensen dat
blijvende schade aan hart en longen
houdt is groot. Een op de tien, dat ^s
veel. Pas bij één op de honderdduizend
hoef je niet bang te zijn, maar een op
de tien!''
Kapotte longen
,,Wat er nu moet gebeuren, is de beel
den van de ic's, van kapotte longen,
verspreiden, niet alleen via tv maar
ook via sociale media'', vervolgt Derk-
sen. ,,En je moet influencers daarbij
betrekken, ja, Famke Louise moet dus
angst gaan zaaien. Het is ook ónbegrij-
pelijk dat er in het OMT geen gedrags
deskundigen zitten. Virologen hebben
verstand van fysiologie en biologie
maar niet van het gedrag van mensen.
Als Diederik Gommers zegt dat van
angst zaaien alleen de hakken maar in
het zand gaan, heeft hij er niets van be
grepen. Maar dat neem ik hem niet
kwalijk, dat is een arts, die heeft daar
geen verstand van.''
dinsdag 6 oktober 2020
GO
Frank
Poorthuis
Frank Poorthuis schrijft dagelijks over
het gezinsleven tijdens corona.
De Nederlandse ker
ken gaan vrijwillig
terug naar dertig men
sen per dienst. Ook zal
er niet meer samen
worden gezongen.
M Mensen
moeten banger
worden en de
regels duidelij
ker, vindt hoog
leraar klinische
psychologie
Jan Derksen.
Om situaties
zoals afgelo
pen weekend
te voorkomen.
FOTO KOEN LAUREIJ
Naar de kerk in Staphorst. foto anp
'We zijn niet bang genoeg,
laat kapotte longen zien'
Victor Schildkamp
Nijmegen
