^1 Proef college Tonijn
OHN WEST
STATESMAN
Tonynmoot
tonijnstukken
PRINCES
24
OR11X,
VRAAG1
VRAAG 4
Nou en of. In 2018 werden in Neder
landse supermarkten ruim 41 mil
joen blikjes tonijn verkocht. Tonijn
in blik is daarmee het populairste
visproduct van ons land. En door het
hamsteren van blikvoedsel tijdens
de coronacrisis zijn de verkoopcijfers
de laatste maanden alleen nog maar
gestegen.
VRAAG 2
Zeg maar gerust vis; tonijnen
kunnen zo groot worden als twee
professionele basketballers op elkaar
en meer wegen dan een paard. Met
hun sterke staart en torpedovormige
lichaam kunnen de grotere exempla
ren met snelheden van 90 kilometer
per uur door het water snijden. Naast
sprintkanon is de tonijn ook een
marathonkampioen, die gemakkelijk
tienduizenden kilometers aflegt.
VRAAG 3
Dat is de grootste. En de bekendste,
ook omdat de soort eerder deze eeuw
serieus het risico liep door overbevis-
sing uit te sterven. ,,Ingeblikte
blauwvintonijn kom je niet tegen in
de supermarkt'', weet Simon Bush,
die als hoogleraar milieubeleid aan
de Wageningen University veel
onderzoek doet naar tonijnvisserij.
De kleinere albacore, oftewel witte
tonijn. En in het overgrote deel van
de blikjes: skipjack, ook wel ge
streepte tonijn of bonito genoemd.
,,Dat is een beetje het buitenbeentje
van de tonijnfamilie'', legt viskok
Bart van Olphen uit, terwijl hij een
paar blikjes opentrekt. ,,Hij wordt
maximaal 120 centimeter lang en
heeft misschien wel meer weg
van een makreel. De skipjack is
geliefd omdat hij zich heel snel
voortplant.''
VRAAG 5
Inderdaad. Het is volgens beide ken
ners een van de redenen dat er (nog)
niet wordt geëxperimenteerd met
gekweekte skipjack. Maar het vangen
van wilde exemplaren gaat niet altijd
even verantwoord. Van Olphen vroeg
vorig jaar cijfers op bij IRI, een bu
reau voor onafhankelijk marktonder
zoek, waaruit blijkt dat 93 procent
van de ingeblikte tonijn in de Neder
landse supermarkten niet op een
duurzame manier is binnengehaald.
Meestal is de vis gevangen met
ringnetten. ,,Daarbij wordt rondom
een school vissen een net uitgerold
in het water'', legt Van Olphen uit.
,,Vaak worden de vissen gelokt met
een Fish Aggregating Device (FAD),
drijvende vlotten of boeien vol
lokaas. Daarna wordt het net van
onderen dichtgetrokken en kan de
vis nergens meer heen.'' Klinkt effi
ciënt, maar helaas gaat deze methode
vaak gepaard met behoorlijk wat
bijvangst. Onder meer haaien, mar
lijnen en zwaardvissen komen op de
FAD's af en in de netten terecht.
VRAAG 6
In zijn zoektocht naar verantwoorde
vis begon Van Olphen zijn eigen
vismerk - Fish Tales - dat ook tonijn
in blik aan de man brengt. Niet ge
vangen met een ringnet, maar één
voor één binnengehaald met hengel
en lijn. Er zijn meer merken die
de voorkeur geven aan deze vangst
methode; soms te herkennen aan
een logootje met de woorden pole
line caught op het blik.
Voor fabrikanten is het een ar
beidsintensieve en dus prijzige me
thode. Van Olphen: ,,Voor dezelfde
hoeveelheid vis heb je zes keer zo
veel mensen nodig. Maar de bij
vangst is nihil.''
De tonijn in blik is
meestal een skipjack,
ook wel gestreepte
tonijn genoemd. Die
plant zich snel voort
NDS 1857
SKIPJACK'
IN ZONNEBLOEMOLIE
VRAAG 7
Nou, zo eenvoudig is het volgens
Bush ook weer niet. ,,Er zijn ook
hengelvissers die een FAD gebruiken
om tonijn te lokken. Net zoals er
zogehetenfee school netvissers zijn
die gewoon op zoek gaan naar scho
len tonijn zonder dit soort lokboeien
te gebruiken.''
Het is volgens de hoogleraar zelfs
te simplistisch om alle FAD's per
definitie onverantwoord te noemen.
,,Alle vismethodes gaan gepaard met
enige mate van bijvangst. Het gaat
niet om het instrument, maar hoe
het wordt ingezet.''
ÏONUNSTüKfiN
SI«H
1 r,
TONUMSTUKKEN
Vis is gezond en een goed alternatief voor vlees. Maar
dan wel graag diervriendelijk gevangen. Hoe zit dat
met tonijn in blik, het meest geconsumeerde
visproduct in ons land? Twee kenners geven uitleg.
ZATERDAG 3 OKTOBER 2020 GO
Twijfelvis
in blik
IN WATER
1 ZONNEBLG S/IOUE
DUURZAME
VISSERIJ
MSC
www.mst
MSC-C-53ÏÏ6
Houden Nederlanders van tonijn?
Wat is tonijn eigenlijk voor visje?
Gaat dat over de blauwvintonijn?
Welke tonijn zit er dan wel in blik?
Daar is genoeg van te vissen?
Kan het ook anders?
IN OLIJFOLIE
In 2018
werden in
Nederlandse
supermarkten ruim 41
miljoen blikjes tonijn
verkocht. Tonijn in blik
is daarmee het popu
lairste visproduct van
ons land.
Is hengelvis altijd beter?
IN ZONNEBLOEMOLIE
-
MATTHIJS MEEUWSEN
