Toen corona aan zijn opmars begon, werd in verpleeghuizen
m
'Het scheelde dat wij onze
voorraden aan het begin van
de uitbraak op orde hadden'
14
besmetting. Dat was bij Gulden
akker in Goirle, het verpleeghuis
dat onlangs onder vuur werd ge
nomen door actieclub Viruswaar
heid nadat het de deuren sloot na
nieuwe coronabesmettingen.
Het eerste geval, vlak na carna
val, was de opmaat tot een stille
ramp. Veel verpleegtehuizen ble
ken niet voorbereid op het ge
mene virus. In totaal raakten tot
nu toe meer dan 12.000 bewoners
van verpleeghuizen besmet, van
wie er meer dan 2000 overleden.
Hoewel de ziekenhuizen in
Tilburg en Breda snel vol lagen
met coronapatiënten, bleef het
aantal besmettingen in Thebe's
verpleeghuizen beperkt tot 50,
van wie er 29 overleden. In geen
enkel verpleeghuis van de organi
satie kwam het tot een grote uit
braak; het maximum per locatie
staat op vier besmettingen. Verge
leken met voorgaande jaren is er
tot nu toe zelfs sprake van onder-
sterfte, vermoedelijk door alle
hygiënemaatregelen.
Alarmbellen
Terwijl corona voor de meeste
Nederlanders begin maart nog
betrekkelijk ver weg leek, gingen
bij Thebe meteen alle alarmbellen
af. Vanuit de overheid was nog
geen enkele informatie beschik
baar voor verpleeghuizen. Het
crisisteam van de zorginstelling
besloot daarom haar eigen noro-
virusprotocol in werking te stel
len: zodra er een verdenking van
corona was, werd de patiënt op
zijn eigen kamer geïsoleerd. Per
soneel mocht alleen naar binnen
met beschermende kleding. Stad
en land werd afgebeld voor medi
sche mondmaskers.
In Hagedonk is nooit een tekort
aan beschermende kleding ge
weest, zeggen medewerkers. Van
den Bunder: ,,Het was harken,
maar het scheelde dat wij onze
voorraden aan het begin van de
uitbraak ruim op orde hadden. Ik
weet niet of dat bij andere zorgor
ganisaties ook zo was. Zodra wij
vrij waren van besmettingen, kon
ik materiaal aanbieden aan onze
andere locaties.''
Desondanks raakte een aantal
medewerkers van Hagedonk be
smet. Verpleegkundige Marisa van
Batenburg is een van hen. Ze is
nooit getest, maar had alle symp
tomen. En een duidelijke bron: ze
had een coronapatiënt verzorgd
vlak voor hij besmet bleek. Ze
werd flink ziek, was vijf weken uit
de running. En nog steeds is ze
niet helemaal de oude. Ze kampt
nog regelmatig met vermoeidheid
en concentratiestoornis.
Toch is ze niet extreem ongerust
nu de tweede golf op Nederland
afrolt. ,,Natuurlijk ben ik weleens
bang of onzeker als ik naar een
patiënt moet die in isolatie zit.
Heb ik me goed aangekleed, ben ik
beschermd? Maar voor mijn ge-
voel gaan we een andere tijd in.
We hebben al zo veel kennis opge
daan. Dit voorjaar werden we gek
van alle onzekerheid.''
Hoe ze de boel draaiende kun
nen houden, dat is de grootste
zorg van verpleegkundige Annie
Jochems. ,,We moeten nu al vaak
allemaal een paar uur bijspringen
om diensten op te vullen van
collega's die thuiszitten. Normaal
meld je je niet ziek bij een kuchje,
nu moet dat.'' Haar herinneringen
aan het slopende voorjaar zijn nog
vers. Met haar dochter, die op de
afdeling in het Amphia ziekenhuis
werkte waar coronapatiënten wer
den verpleegd, ging ze na het werk
vaak wandelen om de indrin-
gende ervaringen van zich af te
praten. ,,Met een touwtje van
1,5 meter tussen ons in, zodat we
zeker genoeg afstand hielden.
Mensen keken raar op, maar wij
voelden een zware verantwoorde
lijkheid om geen corona op te lo
pen. Nog steeds.''
Toch kijken de zorgmedewer-
kers ook met positieve gevoelens
terug op de eerste coronagolf.
Jochems: ,,Qua ziekte was het een
rottijd, maar het heeft ook veel
verbinding gebracht. We deden
het echt samen.'' Niet alleen met
het personeel. Het dorp, een
hechte gemeenschap die na carna
val een zware coronabrandhaard
bleek, toonde zich van zijn beste
kant. De bewoners en medewer
kers van Hagedonk werden over
laden met kaartjes, bloemen, fruit
en gebak. Een stortvloed aan
initiatieven kwam los. Er
kwam een babbelbox waar be
woners achter een spatscherm
familie konden ontvangen, een
concert in de binnentuin, bingo
op de balustrade. Een poffer
tjeskraam bezorgde via
een liftje poffertjes op
elk balkon. Vrijwilli
gers belden met be
woners die aanga
ven zich eenzaam
te voelen.
Ook mevrouw
Akkermans
heeft iets posi
tiefs overge
houden aan het
vervelende be-
zoekverbod. Uit haar
handtasje pakt ze
een glimmende
smartphone. Die
hebben haar kin
deren voor haar
gekocht zodat ze kunnen beeld
bellen, vertelt ze trots. ,,Toch leu
ker'', constateert ze. ,,Gisteren
belde mijn dochter weer. Nu kan
ik haar ook zien. Ze sturen film
pjes van de achterkleinkinderen.''
Voor bewoners die geen smart-
phone of computer hebben, kwa
men er twee iPads.
Rust
Dat minder familie op bezoek
mocht komen pakte voor het ver
pleeghuis als geheel opmerkelijk
genoeg juist goed uit. Vooral in de
woongroepen, waar mensen met
zware dementie wonen, gaf het
rust dat er niet voortdurend be
zoek in en uit liep. ,,Bij familie
leden zagen we veel angst. Ze
waren heel bang dat hun vader of
moeder hen niet meer zou her
kennen, of zou overlijden zonder
dat ze elkaar nog zouden zien.
Niemand had aanvankelijk enig
idee hoe lang het bezoekverbod
zou duren. Maar in de woongroe
pen zagen we echt meer rust ont
staan'', zegt Van den Bunder.
,,Sommige mensen zijn nog
uren onrustig als het bezoek weer
weggaat, ze willen dan naar huis
of gaan hun echtgenoot zoeken.
Ook zagen we minder onbegrepen
gedrag, zoals plotseling boos wor
den of de drang om continu rond
te lopen.'' Onderzoekers van het
Amsterdam UMC constateerden
vorige week eveneens dat bewo
ners van verpleeghuizen niet on
der de lockdown hebben geleden.
Dat verklaarden ze onder meer
door de rust, de goede sfeer die het
personeel wist te creëren en het
digitale contact met familie en
vrienden dat sterk toenam.
Bij Hagedonk kneep het perso
neel weleens een oogje toe als een
bewoner toch stiekem naar buiten
liep om een wandelingetje te ma
ken of op een bankje op het naast
gelegen kerkhof familie te ont
moeten. ,,Als iemand heel onrus
tig of verdrietig wordt van binnen
zitten, gebruik ik mijn gezond ver
stand'', zegt Van den Bunder. Uit
eindelijk is in Hagedonk niemand
overleden zonder naasten. Ook bij
de bewoners die tijdens de lock-
down 'gewoon' stierven, niet aan
corona, mocht familie waken. ,,Ik
denk dat we erin zijn geslaagd het
altijd menselijk te houden'', zegt
de manager. Maar, tekent ze aan,
dat het tijdens de eerste golf goed
is gegaan, wil niet zeggen dat dit
ook nu weer het geval zal zijn.
Dat beseffen de bewoners rond
de sjoelbak ook. ,,Van corona zijn
we nog niet af', zegt mevrouw
Dielemans beslist, terwijl ze een
oogje op haar concurrente aan de
sjoelbak houdt. Ze krijgt bijval
van haar buurvrouw. ,,Dat virus
komt terug, sowieso.'' Of ze daar
bang voor zijn? Mevrouw Van
Dongen schudt haar hoofd. ,,We
worden hier toch goed verzorgd?
Wat komt, dat komt.''
l*IK2
tH
ZATERDAG 3 OKTOBER 2020 GO
VERVOLG VAN PAGINA 13
Petra van den Bunder, manager
Manager Petra
van den Bunder:
,,Als iemand
onrustig wordt
van binnen zit
ten, gebruik ik
mijn gezond ver
stand.''
H'
L.VV-' 9
'v 5
