'Natuurlijk miste ik de sociale contacten met de collega's. We
kingen. Voor veel van hen is het
werkleerbedrijf het maximaal
haalbare.
Dat klinkt alsof ze zich tevreden
moeten stellen met minderwaar
dig werk, maar het tegendeel is
waar. ,,Soms kom ik in de super
markt en zeg ik: 'Kijk nou, dat
hebben wij verpakt'", lacht Natasja
den Toom. De Zeeuwse babbelaars
van Diesch worden bij Orionis
verpakt. De gefrituurde groenten
van Snacq liggen bij AH in de
schappen. ,,Wij krijgen ze in grote
zakken binnen en verdelen ze over
bakjes en sealen die. De bakjes
moeten 75 gram wegen. Elke dag
doen we een paar metingen of we
binnen de marges blijven." En die
zijn ongelooflijk klein; 0,2 gram
meer of minder is de limiet. ,,Het
moet tussen de 74,8 en 75,2 gram
blijven."
Nuttig werk dat precisie en con
centratie vraagt. Een stoornis als
autisme zou in veel bedrijven een
belemmering zijn, maar komt in
het werkleerbedrijf soms juist
goed van pas. „Gedisciplineerd
werken is hier heel belangrijk",
bevestigt Ricardo Verhagen, net
als Felius werkbegeleider.
Daar letten ze op bij het verde
len van de werkplekken. ,,In prin
cipe zijn het flexplekken en mag
iedereen zijn eigen plek kiezen",
zegt Felius. ,,Maar soms moet ik
mensen zo plaatsen dat ze met de
rug naar elkaar toe zitten. Anders
zijn ze te snel afgeleid en reageren
ze steeds op elkaar. We hebben
ook veel stelletjes op de werkvloer.
Hier ontstaan zelfs relaties."
Werk en privé zijn op het werk
leerbedrijf nauw met elkaar ver
bonden. Het werk geeft houvast in
levens waarin beperkingen een
grote rol spelen. Het biedt ritme
en structuur die verder gaat dan
in- en uitklokken op het juiste
tijdstip. Dat bleek eens te meer tij
dens de eerste coronagolf.
Geen enkel risico
Medio maart ging Orionis Walche
ren van de ene op de andere dag op
slot. Directeur Henk Guise en zijn
managers wilden vanwege de extra
kwetsbare gezondheid van het per
soneel geen enkel risico nemen. Die
rigoureuze beslissing pakte goed
uit: Orionis had amper last van
ziekte, het gebouw was snel coro-
naproof en de deuren konden ook
voorzichtig open toen dat mocht.
De dag na Koningsdag startte het
werkleerbedrijf weer op.
Tijdens de lockdown hielden de
werkbegeleiders Remco, Ricardo
en Rachid - door het personeel de
drie R's gedoopt - intensief con
tact met hun medewerkers. Bel
len, appen, een kaartje sturen, een
fruitmand bezorgen. Allemaal ma
nieren om het wegvallen van dui
delijke structuren en contacten
een beetje te compenseren.
,,Weet je wat we in die lock-
down ook ontdekten?", zegt Guise.
,,Dat veel van onze mensen niet
meer warm aten. Dat deden ze al
tijd tussen de middag bij ons, en
thuis aten ze 's avonds een boter-
Orionis Walcheren
ham. Ze moesten er ineens aan
denken om boodschappen te doen
voor een avondmaaltijd. Dat was
lastig."
Natasja den Toom, die vanwege
fysieke problemen in 2004 in de
sociale werkvoorziening belandde,
heeft een contract voor 32 uur, ver
deeld over drie hele en twee halve
dagen. Ze raakte met het werk ook
haar vaste ritme kwijt. ,,Dat was
het moeilijkste. Ik werd lui van het
thuis zitten. En natuurlijk miste ik
de sociale contacten met de colle
ga's. We hebben het heel gezellig
samen."
Die combinatie van een vast
dagritme en sociale contacten ma
ken het werkleerbedrijf zo waar
devol, benadrukt Patricia Lange-
veld (50) uit Oost-Souburg. Zij
werkt nu ruim vijf jaar op de afde
ling verpakken en stuurt collega's
ook aan. ,,Ik ben lichamelijk hon
derd procent afgekeurd, maar hier
ben ik lekker onder de mensen.
Dit werk geeft me een gevoel van
zelfvertrouwen en eigenwaarde."
Langeveld heeft hobby's genoeg
en verveelde zich thuis niet. Gil
bert Suurmond had er veel meer
moeite mee. De 63-jarige Middel
burger heeft een lichte vorm van
autisme en werkt al veertig jaar in
de sociale werkvoorziening. Hij
begon in 1980 bij Dethon in Ter-
neuzen en stapte later over naar
Lété, de voorloper van Orionis.
Zijn jubileumfeest is uitgesteld
vanwege corona.
,,Ik hoef nog maar vier jaar tot
mijn pensioen. Vroeger keek ik
daarnaar uit, maar nu het dichter
bij komt, zie er steeds meer tegen
op. Hoe ga ik straks mijn vrije tijd
besteden? Hoe kom ik dan nog on
der de mensen? Ik wil balans in
het leven. Niet te veel mensen om
me heen, maar ook niet te weinig."
En toen kwam corona en zat hij
ineens thuis. Suurmond lacht. ,,Ze
zeiden: 'Dit is een mooie training
voor je pensioen.' Ik heb gepro
beerd er het beste van te maken.
De sportschool was ook dicht. Dus
ik ben mijn huis gaan opruimen,
twee keer per week gaan hardlo
pen en twee keer per week naar
dagbesteding gegaan. Het was fijn
om vrij te zijn, al had ik het liever
anders gehad."
Het vervelendste moest zelfs nog
komen. Wat weinigen hadden ver
wacht was dat niet het thuis zitten
het moeilijkste bleek te zijn voor
de medewerkers van het werkleer-
bedrijf, maar de terugkeer. Direc
tie, management en werkbegelei-
ders zorgden voor aangepaste
roosters. Personeel moest in ver
schillende blokken binnenkomen
en vertrekken om pieken in de
drukte te voorkomen.
,,We begonnen aanvankelijk met
een ochtendploeg, die weg moest
zijn voordat de middagploeg bin
nenkwam", legt Remco Felius uit.
,,Nu werken we met vaste ploegen
voor een hele dag. De A-ploeg op
maandag en dinsdag, de B-ploeg
op woensdag en donderdag, en A
en B werken afwisselend op vrij
dag. 's Ochtends binnenkomen
gaat in blokken van een kwartier.
Ook de pauzes zijn verschillend."
Wat in de ogen van leidingge
venden een duidelijke structuur
lijkt, zorgt bij veel medewerkers
juist voor onrust. ,,Nu gaat het wel
weer, maar die tussenfase was
echt rommelig. We hadden geen
vast rooster", zegt Suurmond. ,,Ik
was gewend om hele dagen te
werken en nu mocht ik steeds
maar een paar uur komen. Dat was
ZATERDAG 3 OKTOBER 2020 GO
VERVOLG VAN PAGINA 3
Orionis Walcheren onder
steunt de inwoners van de
gemeenten Middelburg,
Veere en Vlissingen bij werk,
inkomen en schulden. Dat ge
beurt met 200 ambtenaren
en 650 mensen in het werk
leerbedrijf. Een van de taken
is om mensen met een af
stand tot de arbeidsmarkt
naar (zo regulier mogelijk)
werk te begeleiden. Zolang
dat niet is gelukt, krijgen
mensen een uitkering en/of
hulp bij het wegwerken van
schulden.
Werkbegeleider Remco Felius: ,,We laten
mensen nog beter wennen en we leveren
maatwerk. Want wat voor de één wel gaat,
lukt bij de ander niet."
De verpakkingsaf
deling met links Pa
tricia Langeveld.
Het hele gebouw van Orionis is voorzien van
gele pijlen op de vloeren die de verplichte
looproutes aangeven. foto's dirk-jan gjeltema
