Zelfstandig schipper
kijkt toch ook maar
uit naar vaste baan
II
ECONOMIE 15
CRISIS
maken. En werknemers zeggen
ook nog: zzp'ers pikken ons werk
in. Of dat zo is, weet ik niet. Want
er zijn ook heel veel beroepen
van zzp'ers die er voorheen niet
waren. Nieuwe beroepen, meestal
in de dienstverlening, zoals coa
ches, weddingplanners, noem
maar op.''
,,Nee, absoluut niet. Het is een
kleine groep die wil stoppen of
verder gaat als werknemer: 6 pro
cent maar. Dat is een teken dat de
zzp'er echt als ondernemer verder
wil. Het Centraal Bureau voor de
Statistiek zegt dat er 1,1 miljoen
zzp'ers zijn, maar bij die definitie
wordt iedereen meegenomen,
ook de hoogleraar die weleens
een lezing geeft en bij de Kamer
van Koophandel is ingeschreven.
Het imago van zzp'ers
is slecht. Profiteurs,
armoedzaaiers.
Maar dat hebben ze
niet verdiend
Wij komen tot 700.000 zzp'ers,
en daarvan overwegen dus maar
42.000 mensen te stoppen. De
motieven om ondernemer te
worden en te blijven zijn nog het
zelfde. Zelfstandigheid, zelf je
werk indelen, is voor de meeste
zzp'ers de belangrijkste overwe
ging. Regie over de eigen tijd
is ook een belangrijke factor.
Kijk maar naar mensen met zorg
taken, die gedijen niet bij vaste
werktijden. En regie over je eigen
geld is ook belangrijk. Als je meer
kunt verdienen? Dat wil toch
iedereen?
Het gros van de zzp'ers werkt
echt zelfstandig. Die nemen een
klus aan en bepalen zelf hoe ze die
uitvoeren. Met uitzondering van
bijvoorbeeld de bezorgdiensten.
Die hebben een verdienmodel
gevonden met alleen zzp'ers, maar
dat zijn eigenlijk losse werkkrach
ten die afhankelijk zijn van die
bedrijven. Ze worden uitgekne
pen, dat kan niet. Dat is een heel
verschil met echte zzp'ers die
gewoon als ondernemer hun ding
doen.''
,,Dan gaat het om mensen die in
sectoren werken waar het heel
,,Ik vaar veel op hospitali-
tyboten. Trouwerijen, uit
vaarten, feesten en par
tijen. Dat viel in één keer
allemaal weg, precies in
het seizoen waarvan ik
het moet hebben. Echt
balen. Het is nog steeds
slecht. Zaterdag heb ik
nog één vaartje, maar
daarna is alles afgezegd.
Alleen mijn werk op de
afvalboot bleef nog een
beetje draaien. De vracht-
klussen nemen weer
ietsje toe.''
Na tien jaar loondienst
als schipper op Amster
damse rondvaartboten
werd Kalb in 2016 zzp'er.
,,Mijn werk werd steeds
meer letterlijk een rondje
om de kerk. Ik wilde wat
anders. Meer variatie en
meer vrijheid. Ik deed het
niet voor het geld, want
onderaan de streep
scheelt het niet veel of je
als zelfstandige of als
werknemer werkt, want
ik betaal me blauw aan
een arbeidsongeschikt
heidsverzekering. En als
je een gezin hebt, dan
móet
je die
wel afslui
ten.
,,Ik had veel werk toen ik
begon, moest zelfs gere
geld 'nee' verkopen. Het
beviel me heel erg goed
om te varen op andere
boten voor andere
opdrachtgevers. Als ik had
gewild, had ik zeven da
gen per week van 's och
tends vroeg tot 's avonds
laat kunnen varen. Nu is
er niks.''
Hij kwam in aanmer
king voor de eerste ronde
overheidssteun voor
zzp'ers van drie maanden,
maar bij de tweede rege
ling werd ook het inko
men van zijn vrouw mee
genomen. ,,Zij kon geluk
kig van twee naar vier da
gen werk om zo het ge
zinsinkomen op peil te
houden. Daarmee hadden
we geluk. Collega's die in
hetzelfde schuitje zitten
en alleen zijn hebben het
moeilijker, zij kunnen
hun pensioenpotje op
eten voordat ze in aan
merking komen voor
inkomensregelingen.''
Spijt
,,Ik zit niet bij de pakken
neer. En spijt van het zzp-
schap is een groot woord,
maar als ik van tevoren
had geweten dat er zo'n
crisis zou komen, dan had
ik liever in vaste dienst
gewerkt. Maar het sys
teem van zzp'er zijn vind
ik nog steeds onwijs tof. Je
zit nergens aan vast. Je
kunt overal werken. Je
roest niet vast in een
bedrijf. Voor mij persoon
lijk perfect.''
Hij merkt dat hij de
laatste weken steeds vaker
naar vacatures zoekt. De
tweede golf is er en terug
naar normaal zal mogelijk
pas diep in 2021 mogelijk
zijn. ,,Weer in loondienst?
Ik schuif de beslissing
voor me uit. Wanneer is
dit voorbij? Ik weet het
niet. Het liefst wil ik weer
terug naar de situatie hoe
die was, maar ik sluit een
baan in loondienst niet
meer uit. Er is genoeg
werk. Ik kan altijd naar
Rotterdam om in loon
dienst op een tankschip te
varen.''
moeilijk gaat, kunst en cultuur
bijvoorbeeld. Zij oriënteren zich
nu op een andere baan of andere
activiteiten, de zorg bijvoorbeeld,
om een faillissement te voorko
men. Daar is de nieuwe overbrug
gingsregeling voor zzp'ers voor
bedoeld: zorgen dat mensen niet
in de bijstand terechtkomen, maar
op de een of andere manier weer
opkrabbelen en in hun eigen in
komsten voorzien. Ze moeten ook
hulp krijgen om straks weer een
buffer op te kunnen bouwen voor
slechte tijden.
Kunst en cultuur, de evene
mentenbranche en de horeca is
min of meer seizoenswerk. De zo
mer is voorbij. De zzp'ers in deze
branches kunnen op dit moment
niet verder. Deze mensen kijken
misschien naar een baan, maar dat
wil niet zeggen dat ze niet weer
als ondernemer beginnen als ze
kansen zien. Mijn eigen vader
was zelfstandig visser op het IJs-
selmeer. Dat ging 's zomers goed.
In de winter werkte hij op de
suikerfabriek In Emmeloord.
Een deel van het jaar was hij dus
ondernemer en de rest van het
jaar werknemer. Dit soort oplos
singen zie je nu weer komen, soms
ondernemer dan weer werkne
mer.''
zaterdag 3 oktober 2020
GO
het zwaar maar stopt niet
Is de coronacrisis het einde van
de zzp'er?
M Ben Kalb: ,,Het systeem van
zzp'er zijn vind ik nog steeds
onwijs tof.'' FOTO MARLIES WESSELS
Wat gaan de mensen doen die
stoppen?
Utrechter Ben Kalb (36)
is als zzp'er werkzaam
als schipper. Door de
coronacrisis zag hij zijn
omzet met 45 procent
dalen.
