Hoekstra: steunpakket niet halsoverkop aanpassen
3
Regulering hersenactiviteit zorgt voor 'medisch wonder'
Een Nederlandse man van 30 die al acht jaar
niet kan bewegen en praten door hersenschade,
kan dat korte tijd weer wel als hij het slaapmiddel
Zolpidem krijgt. Dit kan omdat de pil een
belemmering voor die handelingen wegneemt.
Op een video is te zien hoe Richard,
die in een verpleegtehuis in Den
Haag verblijft, wat apathisch in een
rolstoel zit voordat hij het middel
toegediend krijgt. Contact met
Radboudumc-onderzoeker Wille-
mijn van Erp lijkt amper mogelijk,
wat hij met een tandenborstel moet
doen die hij in zijn hand heeft, lijkt
hij niet te weten.
Na toediening van het slaapmiddel
verandert dat volkomen. ,,Het gaat
goed'', vertelt Richard de Nijmeegse
onderzoeker die naar zijn welbevin
den informeert. En dat er tandpasta
op een tandenborstel moet, weet hij
ook. Sterker nog: hij kan ook weer lo
pen. Als hem wordt gevraagd of hij
iets merkt van het toedienen van het
slaapmiddel, antwoordt hij: ,,Er is
niet zo veel veranderd.''
Het 'wonder' is te danken aan we
tenschappers van het Radboudumc
en het Amsterdam UMC. Bij Richard
is een bepaalde activiteit in de herse
nen - belangrijk voor de overdracht
van informatie - te hevig en deze
overheerst een andere, voor bewegen
en praten noodzakelijke hersenacti-
viteit, zagen de onderzoekers aan de
hersenscans. ,,Je zou de hersenen als
het ware kunnen vergelijken met een
groot strijkorkest. Bij Richard spelen
de eerste violen zo hard dat ze de an
dere leden van het orkest overstem
men en men elkaar niet meer goed
kan horen. Zolpidem zorgt ervoor dat
deze eerste violen even meer 'pianis
simo' spelen, zodat iedereen weer
binnen de maat speelt'', zegt mede
onderzoeker Hisse Arnts, neurochi-
rurg in opleiding. Dat Richard juist
niet gaat slapen van Zolpidem, zoals
een ander mens zou doen, ligt waar
schijnlijk aan de wijze waarop zijn
hersenen in de war zijn geraakt,
denkt Arnts.
Probleem is echter dat Richard
went aan het slaapmiddel, waardoor
de werking telkens korter wordt.
Toch krijgt hij het nog met regelmaat
en geeft de ontdekking een hoopge
vend aanknopingspunt voor nader
onderzoek. ,,Aan iets wat er niet
meer is, kun je niets meer doen, maar
aan iets wat je kunt remmen wel'', al
dus specialist ouderengeneeskunde
en medeonderzoekster Willemijn
van Erp.
Richard is niet de allereerste die
met een dergelijk middel kort naar
een normale situatie kan terugkeren;
er zijn vergelijkbare berichten uit Ita
lië en in Zuid-Afrika. Maar de verkla
ring van dat fenomeen is nu volgens
de medische centra voor het eerst
Richard begon
na toediening
van de slaappil
vrolijk te
praten en wilde
zijn vader
opbellen
vastgesteld aan de hand van de scans.
Richard kreeg acht jaar geleden te
maken met ernstig zuurstofgebrek
doordat hij zich had verslikt. Hij kon
niet meer praten, bewegen en zelf
standig eten en herkende zijn familie
niet meer. Hij belandde met de zeer
zeldzame diagnose akinetisch mu
tisme in het verpleeghuis. ,,Omdat de
situatie van Richard uitzichtloos
leek, hebben de familie en ik beslo
ten om het middel aan Richard te ge
ven. Richard begon na toediening
van de slaappil vrolijk te praten,
wilde zijn vader opbellen en bleek
zijn broers weer te herkennen. Met
enige hulp kon hij zelfs weer uit zijn
rolstoel opstaan en stukjes lopen.''
Bijzonder is dat Richard zelf niet in
de gaten lijkt te hebben dat hij be
perkt is in bijvoorbeeld het lopen. Als
hem gevraagd wordt of hij merkt dat
hij soms wat moeilijk beweegt, is het
antwoord 'nee'. Maar waar hij nor
maal gekluisterd is aan een rolstoel, is
hij een half uur na het toedienen van
het slaapmiddel in staat om - met
enige ondersteuning - redelijk nor
maal te lopen.
Het derde steunpakket is gisteren in
gegaan. Veel fracties in de Tweede Ka
mer vrezen echter dat de regelingen
tekortschieten nu het kabinet afgelo
pen maandag nieuwe beperkingen
heeft opgelegd. Vooral voor het lot van
horecazaken, culturele instellingen en
sportclubs wordt gevreesd, nu cafés en
restaurants al om 22 uur moeten slui
ten, groepsgroottes beperkt zijn en
kantines dicht moeten blijven.
Hoekstra vindt het voorbarig om 'op
voorhand te zeggen dat allerlei speci
fieke sectoren extra geld nodig heb
ben', zo zei hij gisteren tijdens de Fi
nanciële Beschouwingen in de Kamer.
Volgens hem getuigt het 'halsoverkop'
aanpassen van het pakket van 'weinig
vertrouwen in het huiswerk dat het
kabinet heeft gedaan'. Hij wil de ko
mende tijd eerst zien hoe de ontwik
kelingen rondom het coronavirus zijn.
,,Stel dat het zich voortzet en er
nieuwe problemen bijkomen, dan kan
ik me voorstellen dat er nog wat bij
komt.'' Maar volgens hem is het de
vraag of het wel helpt als het kabinet
nu al zou 'schuiven' met extra finan
ciële middelen
Hoekstra verzet zich tegen het beeld
dat het derde steunpakket, waarin de
steun de komende negen maanden
stapsgewijs wordt afgebouwd, sober-
der zou zijn. ,,Niks is minder waar'', al
dus de minister. Hij wijst erop dat bij
voorbeeld de tegemoetkoming in de
vaste lasten (TVL) veel royaler is dan
in het eerste steunpakket. Ook biedt
het pakket de broodnodige zekerheid,
stelt hij. ,,Als ondernemer in Neder
land weet je waar je aan toe bent tot de
zomer, dat is echt anders dan in an
dere landen.''
Volgens Hoekstra ligt er een 'mas
sief pakket' waar de Kamer niet te min
over moet doen. ,,Ik wil niet dat de sa
menleving de indruk krijgt dat er nog
iets magers over is.''
vrijdag 2 oktober 2020
Stills uit de video waarin te zien is dat Richard na toediening van Zolpidem weer kan bewegen en praten. foto wendy wijnen media
Al acht jaar verlamde Richard
beweegt weer dankzij slaappil
Eric Reijnen-Rutten
Den Haag/Nijmegen
-Willemijn van Erp,
onderzoekster
Minister Wopke Hoekstra van Fi
nanciën ziet nog geen reden om
het derde steunpakket royaler te
maken. Volgens de CDA-bewinds-
man is het pakket 'robuust' en
moet de politiek de verleiding
weerstaan om 'halsoverkop' aan
passingen te doen.
Laurens Kok
Den Haag
Minister Wopke
Hoekstra. foto anp
