f.
10 NIEUWS
DE RECHTER DIE TRAMSCHUTTER
LEVENSLANG GAF:
INTERVIEW RUUD VELDHUISEN
Nederland keek in maart ademloos toe
toen Gökmen Tanis terechtstond voor de
tramaanslag in Utrecht. Rechter Ruud Veldhuisen
sprak de levenslange gevangenisstraf uit. Aan de
vooravond van zijn overstap naar het gerechtshof op
Curagao blikt hij terug op deze veelbesproken zaak.
De kans is
levensgroot dat
nabestaanden
en slachtoffers
tijdens zo'n
strafzaak een
tweede knauw
krijgen. Dat wil je
natuurlijk niet
ij kreeg een grote bek,
werd vervloekt en als
klap op de vuurpijl
moest hij wegduiken
voor een klodder
spuug. Rechtbank
voorzitter Ruud Veld-
huisen kreeg de volle
laag van de Utrechtse
tramschutter Gökmen Tanis. Terwijl een deel
van het land het liefst de doodstraf zag wor
den ingevoerd, hield de Utrechtse rechter het
hoofd koel. Al zag en hoorde ook hij die week
dingen die hij nog nooit had meegemaakt.
„Natuurlijk is er regelmatig een verdachte die
niets wil zeggen, maar de minachting en het
beschimpen van de rechtbank, slachtoffers en
officieren was ook voor mij ongekend. Ik heb
veel meegemaakt, maar nooit in deze mate.''
,,Ik had echt te doen met de raadsman. Er zit
daar een professional die zijn werk zo goed
mogelijk probeert te doen. Werk dat vanwege
de ingewikkelde verhouding met de verdachte
al niet makkelijk was. Dat uitgerekend hij
wordt bespuugd, is treurig. Voor mezelf vond
ik het niet zo erg. Ik reageer instinctief, ik duik
weg. Als het recht in m'n gezicht was terecht
gekomen, had ik het misschien anders ervaren.
Het overkomt je en het hoort bij je werk dat je
daaroverheen stapt.''
,,Er zit weinig verschil tussen mij achter de
tafel en thuis. Ik had me voorgenomen om bij
uitstek deze zaak zo fatsoenlijk mogelijk te
laten verlopen. Een zaak met een grote impact
op de samenleving. Ik wilde niet tornen aan
de pijlers van de rechtsstaat.''
Op 18 maart 2019 opende Gökmen Tanis op
het 24 Oktoberplein in Utrecht het vuur in
een tram die onderweg was naar het Centraal
Station. Die dag stierven drie mensen, een
vierde slachtoffer bezweek enkele dagen later
aan zijn verwondingen. Twee jonge vrouwen
raakten zwaargewond. Na een ongekende
klopjacht werd Tanis nog diezelfde avond
opgepakt in zijn woning aan de rand van het
centrum van Utrecht. Veldhuisen herinnert
zich tot op de dag vandaag nog de onzekerheid
en onmacht van die dag. ,,Voor heel veel men
sen stond de tijd even stil.''
,,Nee, geen nanoseconde. Ik had die dag niet
eens het besef dat er ooit een zaak zou komen.
Laat staan wie hem zou behandelen.''
,,Het gerechtsbestuur is verantwoordelijk voor
de toewijzing van zaken. Daarbij wordt een
combinatie van rechters samengesteld, die
de zaak gaat doen. Dat krijg je dan op enig
moment te horen.''
,,De beschuldiging die op het bordje van
de verdachte lag, is heel heftig. De maatschap
pelijke onrust en beroering over deze zaak
waren hartstikke groot. De verdachte had
bij de politie al wat verklaard (hij vertelde
wraak te willen nemen op de westerse samen
leving, red.), maar daarover was nog niet heel
veel bekend. Naast het bestuderen van het
dossier heb ik hem meteen tijdens de eerste
zitting vragen gesteld om iedereen in de
rechtbank een beetje zicht op die verklaringen
te geven.''
,,Daar ben ik me niet van bewust. Onder mijn
toga zit een mens van vlees en bloed, maar ik
zit er primair als professional. Ik heb in de
voorbereiding alles tot me genomen wat ik
relevant vond. Ja, bijvoorbeeld ook het Geen
Stijl-filmpje (een video uit 2011 waarin Tanis
al van zich liet horen, red.).''
maandag 28 september 2020
GO
'Minachting
die Tanis
liet blijken,
is ongekend'
Peter Koop en Yelle Tieleman
Utrecht
Er is tijdens het proces twee keer gespuugd.
Eerst op de advocaat van Tanis, daarna op u.
Wat deed dat met u?
Bent u zonder toga ook zo onverstoorbaar?
Dacht u meteen: deze zaak wil ik doen?
Hoe gaat dat dan? Mag u als rechter uw
hand opsteken?
Hoe bereidt u zich voor op zo'n ongekende
zaak?
Heeft u als mens niet al een oordeel over
iemand die zoiets onmenselijks heeft
gedaan?