m
Tolhoek en
Van der Lijke:
zo (groot)vader,
zo (klein)zoon
ZEELAND 13
beide teams de bal naar achteren te
halen met hun voet, om zo de bal
achteraan in de scrum te krijgen
bij de achterste man (nummer 8).''
Wullems met een knipoog: ,,De
acht mannen in de scrum dragen
rugnummers 1 tot en met 8 en zijn
de sterkste en ook de knapste spe
lers van het team.''
Markusse: ,,De nummers 1 tot en
met 3 vormen de voorste rij. Hier
achter staan twee tweederijers (4
en 5) met hun schouders
tegen/onder de billen van de eer
ste rij en dan heb je de derde rij
met twee flankers (6 en 7) aan de
zijkant. En als laatste de nummer
8, die met zijn schouders
tegen/onder de billen van de
tweede rij staat. De flankers kun
nen snel opbreken van de scrum,
waardoor ze bij verlies snel kun
nen verdedigen en bij winst als
support mee kunnen met bijvoor
beeld de nummer 8.''
Wullems: ,,In de rugbyvorm die
wij spelen en die het meest bekend
is in Nederland (Rugby Union), is
er in principe maar één soort
scrum, acht tegen acht. Echter, als
er spelers van het veld gestuurd
worden kunnen deze aantallen
ongelijk worden. Of wanneer voor
de belangrijkste posities (de eerste
rij) te veel mensen uitgevallen zijn
en er geen volwaardige vervanging
is, dan kan er overgegaan worden
op een uncontested scrum. Dit
houdt in dat er geen kracht gezet
wordt en dat de bal eigenlijk altijd
gewonnen wordt door degene die
hem inbrengt. Deze vorm wordt
ook gebruikt door jeugdteams, zo
dat ze de techniek stapje voor
stapje kunnen leren. Andere vor
men van rugby, bijvoorbeeld
Rugby League, 7's, of 10's hebben
een scrum met minder spelers.
Daar wordt veel minder gepro
beerd om de bal van de tegenstan
der af te pakken.''
Markusse: ,,Een scrum is geslaagd
wanneer je als team de bal gewon
nen hebt bij eigen ingooi. Met de
ingooi heb je een voordeel, omdat
de scrum-half het middels een
tikj e op de hand van de hooker aan
geeft als hij de bal ingooit. Nog
Het zal niet de beste
scrum van de
Ereklasse zijn, maar we
zitten tegen de top aan
mooier is het als je de bal wint,
wanneer het andere team ingooit.
Dat kant doordat de hooker hem
wint, of door met het hele team
het andere team weg te zetten.''
Wullems: „Hoewel het mis
schien moeilijk voor te stellen is,
zijn er een boel regels waar men
zich aan moet houden. Het her
haaldelijk overtreden hier van zal
worden bestraft met een penalty.
Daardoor krijg je als team balbezit
en mogelijk krijgt de overtreder
een gele of rode kaart. Vanuit tac
tisch oogpunt is een scrum dan na
tuurlijk ook geslaagd.''
Wullems: ,,Op zich zal één scrum
niet per se bepalend zijn. Maar sta
je als team enkele punten achter in
de slotfase van een wedstrijd en
ben je vlakbij de tryline van de te
genstander; dan heb je een goede
kans om met die ene scrum de
wedstrijd te winnen.''
Markusse: ,,Het seniorenteam van
Tovaal heeft in de competitie een
behoorlijk goede scrum staan in
vergelijking met andere teams.
Een ervaren scrum die al jaren sa
menspeelt. Ook heeft Tovaal dit
seizoen een aantal nieuwe voor
waartse spelers erbij gekregen, die
door zijn gekomen vanuit eigen
jeugd en ook van een ander team
met ervaring. Daarom wordt er
binnen Tovaal erg uitgekeken naar
dit seizoen.''
Wullems: ,,De scrum van Oe
moemenoe is zeker een sterk punt.
Het zal niet de beste scrum van de
Ereklasse zijn, maar we zitten te
gen de top aan.''
,,Dat is lastig!'', bekent Markusse.
,,Ik denk dat de kracht er vooral in
zit dat je een goed op elkaar inge
speeld voorwaartspack hebt, waar
door je met z'n allen precies weet
hoe te staan en te pushen.''
Wullems: ,,Een succesvolle
scrum wordt gecreëerd op het trai
ningsveld. Door individueel een
goede techniek te hebben en als
team elkaar perfect leren aan te
voelen. Tijdens de wedstrijd moet
je geconcentreerd je stappenplan
uitvoeren en met een vleugje
kracht erbij heb je een perfecte
scrum.''
Piet van der Lijke
(1934-2014)
In de etalage van zijn wielerzaak
aan de Lange Noordstraat in Mid
delburg pronkte jarenlang de fiets
waarop Piet van der Lijke in 1956
het WK reed. Een Locomotief uit
1954. Meer dan 100.000 kilome
ters verteerde Van der Lijke op die
fiets en tientallen prijzen kwa
men eruit. Geen Tour de France,
moest hij tot zijn eigen leedwezen
erkennen, maar dus wel een WK.
,,Het was geen makkelijk leven,
wielrenner zijn in die tijd'', ver
telde hij in 2013 aan een lokale Re
giobode. ,,We reden meestal op de
fiets naar de wedstrijden toe. Tasje
op de rug, vanuit Zeeland naar Ie-
per, daar een slaapplaats zoeken,
de volgende dag een koers en dan
daarna of de volgende dag weer
naar de volgende kermiskoers. En
altijd maar over die kasseien rij
den daar in Vlaanderen.''
In augustus 1956 stond Van der
Lijke aan de start van het WK in
Kopenhagen. Hij maakte deel uit
van een achtkoppig Oranje-gezel
schap. De markante ploegleider
Kees Pellenaars had het dat jaar
over een andere boeg gegooid. De
bond had geconcludeerd dat in de
voorgaande jaren vooral 'een ge
zelschap show-makende vakan
tiegangers' naar het WK was ge
stuurd. Dat moest anders.
Pellenaars stelde een ploeg sa
men van renners die niet ver
moeid waren door bijvoorbeeld
een Tour de France en alle (lucra
tieve) wedstrijden die volgden.
Dat Van der Lijke geen Tour de
France reed, sprak ironisch ge
noeg nu in zijn voordeel. Wim
van Est en veteraan Gerrit Schulte
waren de azen, Van der Lijke één
van de andere troefkaarten.
Bij de start regende het pijpen-
stelen. Er moesten 22 ronden ge
reden worden, die samen bijna
300 kilometer telden. Van de 71
starters haalden er 27 de finish.
Van der Lijke niet. In de derde
ronde sleurde hij aan de kop van
de wedstrijd. In de negende ronde
stapte hij af met materiaalpech.
Hij had een losgeschoten rem.
Het WK was de laatste grote
koers van Van der Lijke. Een bot
sing met een auto maakte een
einde aan zijn topsportcarrière.
Hij stortte zich op zijn wielerzaak,
waarmee hij furore maakte en
zelfs een eigen fietsmerk introdu
ceerde, de Mirage.
Patrick Tolhoek
(geboren 1965)
In 1989 stonden er voor het laatst
twee Zeeuwse renners aan de
start van een WK. De Zeeuwse
bondscoach Cees Priem selec
teerde Maarten Ducrot en Patrick
Tolhoek voor het WK in het
Franse Chambéry. Voor Tolhoek,
zoon van oud-prof Ko Tolhoek,
was de selectie voor het WK de
beloning van een ijzersterk
tweede jaar als profwielrenner.
Patrick Tolhoek reed toen zijn
beste uitslagen. Zevende in de
Ronde van Midden-Zeeland,
derde in een etappe in de Dau-
phiné Libéré, vierde in het NK en
vervolgens drie keer derde in een
rit in de Tour de France. ,,Ik heb
een renner in zo'n korte tijd nog
nooit zo'n metamorfose zien on
dergaan", zei zijn ploegleider Jan
Raas van Superconfex.
Zijn selectie voor het WK was
dus logisch, net als die van Steven
Rooks, Gert-Jan Theunisse en
Erik Breukink. Ook logisch was
dat Tolhoek in dienst van deze
grote mannen zou rijden. Hij deed
zijn werk, maar reed de 259 kilo
meter lange koers niet uit. In de
16de van de 21 rondes stapte hij af.
De wereldtitel ging naar Greg Le-
mond, vóór Dimitri Konisjev,
Sean Kelly en Rooks.
Zoon Antwan had twee jaar ge
leden een soortgelijke rol toen hij
in Innsbruck debuteerde op het
WK. Hij werkte zich een slag in de
rondte om de Oranje-kopmannen
goed weg te zetten voor de slot
klim. ,,Als je aan de voet goed ge
positioneerd zit, is het ieder voor
zich en wint de sterkste'', zag Tol
hoek. Dat werd Alejandro Val-
verde. Zelf werd Tolhoek 28ste.
zaterdag 26 september 2020
Zijn er ook varianten in de
scrum?
Wanneer is een scrum ge
slaagd?
- Nino Wullems, rugbyer van
Oemoemenoe
Hoe bepalend is de scrum?
Hoe sterk is jullie scrum?
Tot slot de hamvraag: wat is het
geheim van een goede scrum?
Antwan Tolhoek (Yerseke) en
Nick van der Lijke (Middelburg)
rijden zondag het WK wielren
nen. Voor het eerst sinds 1989
doen er twee Zeeuwse renners
mee aan het WK. En nog speci
aler: de vader van Antwan Tol-
hoek en de opa van Nick van
der Lijke reden ook al eens om
de wereldtitel. Patrick Tolhoek
was in 1989 van de partij, Piet
van der Lijke in 1956.
Rudy Boogert
Vlissingen
Nick van der LIjke.
Antwan Tolhoek.
