Verhuisboete zorgt voor onrust
IRENE VAN DEN BERG
14
1^
BREXIT HOE NU VERDER?
Honderden Britse bedrijven proberen nog
dit jaar een vestiging in Nederland te openen.
Door zich hier te vestigen, willen ze een goede
toegang tot de 446 miljoen Europese
consumenten houden.
k mis de eigen verantwoorde-
lijkheid van burgers en consu-
I menten', reageerde een kriti
sche twitteraar op mijn column van
afgelopen zaterdag. Daarin verweet
ik het kabinet weinig te doen tegen
klimaatverandering en zo kostbare
tijd te verkwanselen. De twitteraar
had een punt: natuurlijk helpt het
als we minder vliegen, minder
vlees eten en minder prullaria ko
pen. Maar laten we niet naïef zijn
over waar de échte macht ligt als
het om klimaatverandering gaat.
Shell gaat weer olie en gas zoeken
in het arctische gebied, zo bleek
deze week uit het feit dat de oliegi
gant haar licenties om op de pool te
mogen boren heeft verlengd. Shell
trok zich vijf jaar geleden terug en
beloofde niet terug te keren. Maar
volgens Het Financieele Dagblad
staan er toch weer proefboringen
gepland. Daar sta ik dan als burger
met mijn eigen verantwoordelijk
heid. Ik vlieg al jaren niet en ga elke
dag op de fiets naar mijn werk,
maar na dit nieuws krijg ik zin om
een dikke SUV aan te schaffen.
Die aandrang kreeg ik ook na dit
nieuws: de rijkste 1 procent van de
wereld stoot dubbel zoveel CO2 uit
als de armste helft van de wereld
bevolking, blijkt uit onderzoek van
Oxfam Novib. Vooral transport
draagt bij aan de hoge CO2-uitstoot
en dan in het bijzonder de vele
vliegreisjes van de rijken der aarde.
Daar sta ik dan als consument met
mijn veganistische wokblokjes en
duurzame hagelslag en het naïeve
gevoel dat mijn consumptiegedrag
er ook maar iets toe doet.
grootste vervuilers de grootste ver
antwoordelijkheid om het pro
bleem aan te pakken. Dat lijkt mij
een mooi uitgangspunt. De eigen
verantwoordelijkheid van consu
menten met weinig macht wordt
door politiek en bedrijven vaak als
excuus gebruikt om zelf geen pijn
lijke maatregelen te hoeven nemen.
Zo deed Albert Heijn begin deze
maand mee aan de verspillingsvrije
week waarin klanten allerlei tips
kregen om minder eten weg te
gooien. Zoals: 'maak aan het einde
van de week een omelet met alle
groenten, vlees of vis die je nog
hebt liggen.' Maar de verantwoor
delijkheid bij de consument leggen,
is de gemakkelijke weg. De super
markt kan beter stoppen met het
stunten met kiloknallers. Ik weet
zeker dat een dure biefstuk minder
snel in de vuilnisbak verdwijnt dan
een goedkope plofkip. Ik hoef bo
vendien geen duurzaamheidstips
van een bedrijf dat jarenlang statie
geld op plastic flesjes wist tegen te
houden. Ik heb heel lang geloofd in
de macht van de consument en
daar ook naar geleefd. Maar het
heeft weinig geholpen. En ik vraag
Een biefstuk verdwijnt
minder snel in de
vuilnisbak dan een
goedkope plofkip
me steeds vaker of mijn verant
woordelijkheid wel even groot is als
die van bijvoorbeeld Marjan van
Loon, president-directeur van Shell
Nederland. Zij rijdt naar verluidt
rond in een auto op waterstof. Een
reuze duurzame consument, dus.
Maar ik heb liever dat ze haar macht
gebruikt om te voorkomen dat Shell
weer gaat boren in het poolgebied.
Ik ben dan ook een beetje aller
gisch voor 'de eigen verantwoorde
lijkheid van de consument'. Want
als dat uit de mond van politici of
ceo's komt, is het vaak bedoeld om
critici de mond te snoeren. Het
staat alleen wat eleganter dan 'bek
dichthouden'.
Shell
Prosus
Aalberts
Het Netherlands Foreign Investment
Agency (NFIA) zegt dagelijks verzoeken
om informatie te krijgen van Britse be
drijven. Volgens dat NFIA, het agent
schap voor buitenlandse investeringen
van het Ministerie van Economische Za
ken en Klimaat, wordt er momenteel
met ruim vierhonderd bedrijven ge
sproken over hun komst naar Neder
land. ,,En dat aantal gaat de komende
tijd nog groeien. De zoektocht in Neder
land als vestigingsland heeft sinds maart
stilgelegen vanwege het coronavirus,
waardoor investeringen uitgesteld zijn,
maar nu voelt iedereen de toenemende
tijdsdruk'', zegt Michiel Bakhuizen van
het NFIA.
,,Sinds de EU en het Verenigd Konink
rijk in de zomer weer zijn gaan onder
handelen, neemt de vraag toe. Onderne
mers zien ook de voortgang van de on
derhandelingen en de naderende harde
brexit.'' Ze willen weten welke vesti-
gingseisen Nederland stelt en hoe de ar
beidswetten zijn.
De Britten zijn formeel al uit de EU,
maar tot 31 december geldt een over
gangsperiode waarin het Verenigd Ko
ninkrijk qua handel nog wordt gezien
als een lidstaat. Er zijn nog geen aange
paste grenscontroles of importtarieven.
Maar die komen er wel. Britse onderne
mingen zijn als de dood dat hun produc
ten en diensten voor de 446 miljoen Eu
ropese consumenten volgend jaar onder
hoge importheffingen en strenge ver
gunningen vallen als de EU en het VK
het de komende weken niet eens wor
den.
Twee markten
De meeste bedrijven die de oversteek
wagen, houden zowel in het Verenigd
Koninkrijk als in Nederland een vesti
ging, zodat ze klaar zijn voor twee af
zonderlijke markten: een Britse (met 66
miljoen mensen) en een Europese. Veel
bedrijven wachten ook af. Investeren in
een Europese vestiging is duur, zeker nu
Een wetsvoorstel van GroenLinks Ka
merlid Bart Snels - dat overigens nog
niet door de Tweede Kamer is aangeno
men - verplicht vertrekkende bedrijven
om over hun winsten alsnog dividend
belasting te betalen, als ze naar een an
der land verkassen. Eerder deze week
werd de initiatiefwet weer uiterst actu
eel, nadat de houders van Nederlandse
Unilever-aandelen massaal vóór verhui
zing van het hoofdkantoor naar het Ver
enigd Koninkrijk stemden.
De top van Unilever was blij met die
steun, maar maakte meteen duidelijk
dat niet de aandeelhouders, maar het
Nederlands parlement uiteindelijk over
hun verhuizing beslissen. Als de wet
van Snels wordt aangenomen, kost de
verhuizing Unilever een slordige 11 mil
jard euro en dat is het niet waard, zegt
het voedings- en wasmiddelenconcern.
Snels' wetsvoorstel moet voorkomen
dat bedrijven verhuizen naar landen die
geen dividendbelasting heffen. ,,Als be
drijven om die reden vertrekken, is dat
een vorm van belastingontwijking'',
zegt Snels. Doen ze dat toch, dan moe
ten ze maar een soort smartengeld beta
len aan de Nederlandse schatkist.
Die 'eindafrekening' kan fors in de pa
pieren lopen. En dat maakt verhuizen
minder aantrekkelijk. Precies wat Snels
wil: ,,Ik hoop dat ze daarom blijven.''
t GroenLinks verzet de
doelpalen tijdens het
spel. Dan word je een
onbetrouwbare partner
zaterdag 26 september 2020
^0 @ivandenberg
Consument
heeft niet zo
veel macht
Volgens Oxfam Novib hebben de
Irene van den Berg is journalist
en columnist, gespecialiseerd
in financiële psychologie.
Zij probeert ons economische
gedrag te verklaren.
GO
Het middel
Jyseleca van de
biotechnoloog is
goedgekeurd in
Japan.
Shell zou de
rechten voor
olieboringen voor
de kust van
Alaska willen
doorverkopen.
De tech-
investeerder
sloot af als een
van de grootste
verliezers bij de
hoofdfondsen.
De industriële
toeleverancier
was hekken
sluiter
in de MidKap.
a>
E
o
Bedrijven
vluchten op
de valreep
naar Europa
Ton Voermans
Den Haag
Het internationale bedrijfsleven is
slecht te spreken over de verhuis
boete die GroenLinks wil opleggen
aan ondernemingen die Nederland
de rug toekeren. „Buitenlandse be
drijven zullen zich wel twee keer be
denken voor ze zich hier vestigen.''
Peet Vogels
Den Haag
