GIPHARTS 5 VERRUKKELUKE KINDERBOEKEN
Die doerak is
mij nog steeds
zeer dierbaar
Doodverklaard
door zijn
klasgenoten
45 jaar oud,
maar nog steeds
actueel
Het leest als een
Scandinavische
thriller
Een wonderbaarlijk
fenomeen van lezen is
dat je een persoonlijke
band opbouwt met
personages die uitsluitend uit
letters bestaan. Mijn eerste
'boekenvriend' leerde ik ken
nen toen ik een jaar of 8 was
en hij al hoogbejaard: Pietje
Bell. Ik wist toen niet dat het
eerste boek over hem al ver
scheen in 1914.
Aanvankelijk lazen mijn
ouders mij over hem voor en
later las ik de acht boeken die
over zijn strapatsen versche
nen gretig zelf. Mijn vriend
was een onweerstaanbare
doerak met 'gitzwart haar en
donkere ondeugende ogen',
een knul die in zijn naïviteit
even vermakelijke als domme
streken uithaalde. In veel
opzichten was hij een voor
beeld, zo heb ik in zijn navol
ging met een buurjongen óók
een club opgericht genaamd
De Zwarte Hand.
Hoewel ik hem al jaren niet
heb gelezen is Pietje Bell mij
nog steeds zeer dierbaar.
a de dood van zijn
vader verhuist Rob
met zijn moeder naar
een nieuwe woon
plaats. In zijn nieuwe klas
hebben leerlingen net de
vragen van een wiskunde-
repetitie ontvreemd, zodat
iedereen een voldoende kan
scoren. Twee jongens doen
hieraan niet mee: de bolle
boos (die makkelijk zelf een
hoog cijfer kan halen) en de
rechtschapen Rob.
Als de klas vervolgens
wordt verraden valt de ver-
denking op Rob, die prompt
wordt doodverklaard door
zijn klasgenoten. Daar zit hij
dan, in een onbekend gebied,
zonder vrienden en met een
lange zomervakantie voor de
boeg. Eenzaam trekt hij de
bossen in, waar hij een zon
derlinge kerel ontmoet: de
stroper van Tjot-Idi, die zijn
vader nog blijkt te hebben
gekend. Er ontstaat een
vriendschap, waarna uitein
delijk alles goedkomt en Robs
naam wordt gezuiverd.
Rob en de stroper van Tjot-
Idi, een boek uit 1928, ont
roerde mij als kind zeer.
n het begin van het in 1975
verschenen Een gat in de
grens besluit een van de
hoofdpersonen zijn bril
kwijt te maken, want het
leven is zoveel leuker als je
niet al te scherp naar de din
gen kijkt. Een detail dat op
mij, brildrager vanaf mijn
10de, grote indruk maakte.
Een gat in de grens gaat over
drie kinderen die om hun
moverende redenen zijn
weggelopen van huis: de
14-jarige Jan Jaap (J éj de
eigenwijze, zwijgzame
Luudwien van 13 en stotte
raar Arnold (15), die op school
hevig is gepest.
Met z'n drieën besluiten ze
naar Duitsland te vluchten,
maar daar hebben ze geld
voor nodig. Als ze het verhaal
van hun verdwijning voor
vijfhonderd gulden willen
verkopen aan een journalist,
neemt het verhaal een wen
ding, want de man maakt van
hun oprechte verhaalfake
news. Zo zie je maar: Een gat
in de grens is 45 jaar oud, maar
nog altijd actueel.
Een jeugdboek dat ik
tientallen malen heb
gelezen is Ooster-
schelde windkracht 10
van de toenmalige D66-leider
Jan Terlouw. De roman uit
1976 had alles wat mijn tie-
nerhart verlangde: intriges,
een lijk, meerdere generatie
conflicten, maatschappelijke
kwesties, politiek en liefde.
Een verhaal over Zeeland en
hoe de omgang met het was
sende water alles veranderde.
Het boek heeft twee delen:
het eerste, dat gaat over de
aanloop naar de de Waters
noodramp van 1953, leest als
een Scandinavische thriller,
met een onopgeloste moord,
een mysterieus kistje en een
onterechte beschuldiging -
tot de zee zich meldt om alles
weg te spoelen. Het tweede
deel speelt zich twintig jaar
later af, als de hoofdpersonen
inmiddels kinderen hebben,
die zich het lot van de Oos-
terschelde aantrekken.
Oosterschelde windkracht 10
is nog immer lekker leesvoer,
met een boodschap die tot de
verbeelding spreekt: we zul
len moeten samenwerken als
we de wereld willen redden.
34
Lezen
Schrijver en veellezer Ronald Giphart leidt ons door zijn goedgevulde boekenkast.
PIETJE BELL
CHRIS VAN
ABKOUDE
ROB EN DE STROPER
VAN TJOT-IDI
J.B. SCHUIL
EEN GAT IN DE
GRENS
GUUS KUIJER
OOSTERSCHELDE
WINDKRACHT 10
JAN TERLOUW
PIETJE
BELL
Rob en
de stroper
vanTjot-Idi
JB. Schuil