Burlende herten
krijgen rust: pad in
Oranjezon dicht
Butskoppen die dodelijk gewond
raakten in Zeeland naar Naturalis
Show van visarenden in Waterdunen
8 ZEELAND
Door corona zien we
dat veel mensen onze
natuurgebieden
bezoeken
Emile Calon
Vrouwenpolder
De bronstperiode is aangebroken
en dat betekent dat herten op zoek
zijn naar de liefde. De mannetjes
laten hun lokroep horen, het bur-
len, en strijden om de vrouwen.
Uit ervaring weet Wösten dat
vooral veel amateurfotografen hier
op afkomen. En het zijn vooral zij
die de herten verstoren om maar
zo mooi mogelijke foto's te kun
nen maken. ,,Ze willen er bovenop
zitten." Het Zeeuwse Landschap
vindt het echter zijn taak om die
dieren wat privacy te geven.
,,Want de bronst, dat is hun ding."
Vorig jaar zag Wösten al dat vele
amateurfotografen zo opdringerig
waren dat ze zelfs regelmatig de
herten uit het bronstgebied ver
joegen. ,,Dat kan natuurlijk niet.
Daarom sluiten we nu dat pad af."
Hij geeft ook aan dat, 'indien no
dig', er boetes worden uitgedeeld.
,,Dat hebben we vorig jaar ook ge
daan. Kost ruim honderd euro. Dat
worden dan toch wel heel dure fo
to's."
Voldoende te zien
Volgens hem is vanaf de gemar
keerde wandelroutes de bronst
ook prima te volgen. ,,Vanaf die
paden kan je ook voldoende zien
en horen." Volgens hem is het mo
menteel toch al druk in Oranje
zon. ,,Door corona zien we dat veel
mensen onze natuurgebieden be
zoeken. Dat is prima, maar ze
moeten wel op de officiële routes
blijven."
Bas Bareman
Leiden
Beide volwassen vrouwtjes liepen
daarbij dodelijke verwondingen op.
De butskop bij Borssele werd zowat
in tweeën gehakt en de andere had
een diepe wond over de hele buik.
Of ze door hetzelfde schip zijn ge
raakt is onduidelijk.
Uit sectie bleek dat de twee die
ren in de Noordzee en Wester-
schelde niets hebben gegeten. In
hun maag vonden onderzoekers
duizenden kaakjes van inktvissen
die alleen voorkomen in de Atlan
tische Oceaan. De Westerschelde
met zijn zestig meter is veel te on
diep voor de butskoppen die nor-
Deze dieren zijn
zeldzaam, dus dat wij
er twee kunnen
toevoegen aan de
collectie is speciaal
maal op twee kilometer diepte ja
gen. De combinatie van hun
zwakke gestel, het drukke scheep
vaartverkeer op de Westerschelde
én hun nieuwsgierige aard kon
bijna niet anders dan verkeerd aflo
pen.
De schedels en nekwervels van
beide butskoppen worden nu toe
gevoegd aan de collectie van Natu-
ralis, schrijft het museum. 'Deze
dieren zijn zeldzaam, dus dat wij er
na dertig jaar twee kunnen toevoe
gen aan de collectie is heel speciaal'.
Naturalis heeft momenteel acht
tien (gedeeltelijke) skeletten van
butskoppen.
Waarom de butskoppen naar
Zeeland kwamen is nog onduide
lijk. In augustus spoelden opval
lend veel spitssnuitdolfijnen -
waartoe de butskoppen behoren -
aan in Engeland, Ierland en België.
Volgens sommige deskundigen
komt dat mogelijk door een mili
taire oefening bij IJsland, waardoor
de dieren uit hun leefgebied zijn
weggejaagd.
NATUURJOURNAAL
Vorige week was een delega
tie van het West-Vlaamse
en het Zeeuwse provincie
bestuur op werkbezoek in Water-
dunen. Samen met een fikse amb
telijke vertegenwoordiging waren
de zuiderburen te gast om kennis
te maken met het gebied en om
mogelijkheden voor samenwer
king te verkennen. De ambitie van
Waterdunen is om de ontmoeting
van mensen en vogels tot stand te
brengen. En dat onder het motto
'Vogels zoals je ze nog nooit gezien
hebt'. Dat is me nogal een uitda
ging en het is bepaald geen inkop-
pertje om dat motto voor iedere
bezoeker waar te maken. Maar het
valt steeds meer op: elke keer als
we bezoek mogen rondleiden is er
wel iets dat de hooggespannen
verwachtingen inlost. Zo was er
die ochtend dat er 30.000 gierzwa
luwen passeerden, zodat de zee
dijk letterlijk zwart zag van de
passanten. En bij een bezoek van
Vroege Vogels hingen boven de vo
geleilanden enorme wolken van
meeuwen en sterns die alle ver
wachtingen overtroffen.
Het werkbezoek van vorige
week deed daarvoor niet onder.
Toen we de plas bij de Oestergeul
naderden, hingen boven ons
ineens twee visarenden die de plas
afzochten op zoek naar prooi.
Eén van de twee plofte in het
water en kwam met een fikse zee
baars uit de spettershow tevoor
schijn. Dat was zo betoverend
mooi dat ik heel het voorname ge
zelschap even vergeten was. En
het werd nog mooier; want ook de
tweede visarend nam een duik om
daarna met een grote vis weer bo
ven te komen. Beide vogels zetten
zich neer op de oever om hun
prooi te verorberen. En dat ge
beurde allemaal op maar een paar
honderd meter bij ons vandaan. Ik
was naar de auto gerend om met
een camera iets van het unieke ta
fereel vast te leggen. Dat lukte re
delijk, al kreeg ik helaas niet de
kans om zo'n spectaculaire stoot-
duik voor de lens te krijgen.
Ineens realiseerde ik mij dat ik
als gids van een belangrijk gezel
schap wel heel erg verstek liet
gaan. Ik keek om me heen en zag
onze gasten in de verte in het kiel
zog van een andere gids. Men had
de dagindeling even aangepast ter
wijl ik helemaal opging in de vis
arendenshow. Een klein half
uurtje later mocht ik de groep als
nog rondleiden. Voor je gevoel heb
je dan heel wat uit te leggen aan je
eigen gedeputeerde. Ik hakkelde
iets over de moeilijke keuze tussen
jagende visarenden en een gede
puteerde. Onze gedeputeerde
deed er totaal niet moeilijk over en
vond het een prima keuze. Dat
was bijna net zo geweldig als de
visarenden zelf.
woensdag 23 september 2020
GO
- Gerard Wösten
Om burlende damherten te be
schermen, sluit het Zeeuwse
Landschap in natuurgebied
Oranjezon bij Vrouwenpolder
een pad af. Het loopt namelijk
door het bronstgebied van de
herten, aldus terreinbeheerder
Gerard Wösten. Hij wijst erop
dat de officiële gemarkeerde
wandelroutes toegankelijk blij
ven voor de bezoekers. ,,Het
gaat om een tussendoorpadje
wat we afsluiten."
De schedels van de twee buts-
koppen die twee weken geleden
aanspoelden bij Terneuzen en
Borssele gaan naar museum Na
turalis in Leiden. De ruim zeven
meter lange dieren stierven ver
moedelijk door klappen van een
scheepsschroef op de Wester-
schelde, blijkt uit onderzoek van
de Universiteit Utrecht.
Damherten op de Haringvreter. foto theo giele
Een tweewekelijkse rubriek
over natuur in Zeeland
Chiel Jacobusse
Visarend in Waterdunen.
FOTO CHIEL JACOBUSSE
De butskop die aanspoelde bij Terneuzen. still uit video
