7
De communicatie rond de nieuwe regionale
coronaregels in de Randstad verliep ronduit
gebrekkig, stellen communicatie-experts. Voor veel
Nederlanders was het na de persconferentie gissen waar ze
de regels voor hun stad of regio konden vinden.
Niet voor het eerst in de coronacrisis
krijgt het kabinet kritiek op de com
municatie. Luidde het verwijt een half
jaar geleden dat de live persconferen
ties warrig verliepen - iets dat premier
Rutte ruiterlijk toegaf- nu betreft het
de bekendmaking van de regionale co-
ronaregels. Nadat Rutte en minister
De Jonge vrijdagavond live hun ver
haal hadden gehouden, zouden na
dere lokale regels voor probleemre
gio's Amsterdam, Rotterdam, Den
Haag, Utrecht, Haarlem, Leiden en
Delft bekend worden. Dat gebeurde
echter pas veel later. Veel Nederlan
ders hadden geen flauw idee welke ex
tra regels er voor hun regio gingen gel
den vanaf zondag 18.00 uur.
,,Deze persconferentie verdient, in
tegenstelling tot de meeste daarvoor,
geen schoonheidsprijs", oordeelt
communicatiedeskundige Paul Stam-
snijder van De Reputatiegroep. ,,Het
kabinet doet wel een landelijk appel
op mensen, maar de nadere lokale in
vulling van de coronamaatregelen
ontbreekt. Veel mensen zijn daardoor
in verwarring achtergebleven."
Stamsnijder beklemtoont dat lokale
maatregelen complexer zijn te bren
gen dan één duidelijke set landelijke
regels. ,,Dat gezegd, verwachtte ik dat
Rutte en De Jonge op zijn minst zou
den aangeven waar Nederlanders de
Elke
veiligheids
regio heeft
zijn eigen
eilandje
specifieke informatie voor hun stad of
regio zouden kunnen vinden. Nu
werd er te weinig handelingsperspec
tief gegeven, waardoor mensen het
niet meer wisten."
Hoogleraar gezondheidscommuni
catie Julia van Weert is eveneens kri
tisch. ,,Kijk, de basisregels zijn helder,
die kennen de meeste mensen nu wel.
Regionaal afwijken is prima, maar dan
moet je in je communicatie wel helder
zijn. Nu was dat niet zo, en dan creëer
je verwarring."
Communicatie-expert Lars Duurs-
ma - hij coacht ceo's, politici en spre
kers - noemt de overheidscommuni
catie 'onduidelijk'. ,,Ik woon in Am
sterdam en mijn vriendin danst bij het
Nationale Ballet. Nu alle bijeenkom
sten met meer dan vijftig mensen niet
meer mogen, zal dat ook voor haar ef
fect hebben, dacht ik. Blijkt er echter
een uitzondering te zijn voor culturele
instellingen, maar dat lees je niet op de
pagina van de Veiligheidsregio Am-
sterdam-Amstelland."
Met het noemen van de veiligheids
regio stipt hij een van de onderlig
gende manco's aan. Duursma: ,,In Ne
derland zijn veel bevoegdheden gere
gionaliseerd. Elke veiligheidsregio
heeft zijn eigen eilandje." De nieuwe
coronawet moet die regie deels weg
halen bij de veiligheidsregio's, maar is
nog niet ingegaan. ,,Het kabinet lijkt
daarop te wachten." Daar komt bij dat
de meeste Nederlanders überhaupt
niet weten dat de veiligheidsregio's
over de lokale coronaregels gaan.
Beroerde crisiscommunicatie is het
resultaat. Tegelijk blijft het opmerke
lijk dat niemand vanuit het kabinet de
steden heeft verzocht om alle lokale
informatie vooraf paraat te hebben,
zodat deze na de persconferentie met
een via alle lokale communicatiekana
len - inclusief Facebook - uitgestuurd
kon worden. Onder meer Amsterdam,
Den Haag, Utrecht en Leiden plaats
ten de nieuwe lokale regels pas veel la
ter op hun website. Burgemeesters ga
ven vrijdag interviews aan regionale
kranten en omroepen, waaronder de
lokale edities van deze krant, maar pas
's avonds. Journalisten werden niet in
de middag al actief geïnformeerd over
of voorbereid op het nieuws.
Communicatiegoeroe Stamsnijder
legt voor een volgende keer de regels
van effectieve communicatie nog eens
uit. „Belangrijkste is one voice: spreek
met één stem. Er is al zoveel verwar
ring, de overheid moet precies uitleg
gen wat er dient te gebeuren en wat de
maatregelen zijn. Idealiter gebeurt dat
in trapjes: eerst de landelijke regels,
vervolgens de regionale."
Hoogleraar gezondheidscommuni
catie Julia van Weert ziet genoeg ver-
beteringspunten. ,,Rutte en De Jonge
probeerden grote urgentie uit te stra
len, maar maatregelen alleen zijn niet
voldoende. Om twaalf uur geen
nieuwe mensen in de kroeg en om één
uur de deur dicht, klinkt niet als iets
dat werkt. Je moet mensen dan beter
overtuigen van waaróm dat het aantal
besmettingen zal voorkomen."
Van Weert vindt dat kabinet en
rijksoverheid beter hun best moeten
doen om Nederlanders zich aan de co-
ronaregels te laten houden. ,,De regels
kennen is niet genoeg om je ergens
aan te houden. Mensen weten ook dat
roken slecht is, maar toch roken grote
groepen nog." Ze adviseert de over
heid actief mee te denken met be
paalde groepen. ,,Als je weet dat een
groot deel van de coronabesmettingen
zit bij studenten, dan richt je je toch
daarop? Zij hebben sociale behoeften,
die verdwijnen niet met strengere re
gels. Help ze dus activiteiten te beden
ken die wel binnen de regels passen."
Pr-expert Duursma ziet het liefst
een eenvoudig stoplichtmodel bij de
coronaregels. ,,Een kaartje van Neder
land met rode, oranje en gele regio's,
waarbij je meteen kunt zien welke re
gels in die regio's gelden. Hij zou ver
der graag zien dat de overheid meer
concrete voorbeelden geeft van wat
wel en niet mag."
dinsdag 22 september 2020
GO
Van linksboven
met de klok mee:
Corona-coaches in
het Deventer Zie
kenhuis; Hubert
Bruls, burgemeester
van Nijmegen en
voorzitter van het
Veiligheidsberaad,
spreekt de media na
een overleg in
Utrecht; burge
meester Femke Hal-
sema van Amster
dam bij een overleg
van het Veiligheids-
beraad; burgemees
ter Ahmed Abouta-
leb geeft het voor
beeld bij de mond
kapjesplicht op
drukke plekken in
het centrum van
Rotterdam. fotosanp,
FOTO HISSINK, JAN DE GROEN
Verwarring in de regio na
stuntelige communicatie
David Bremmer
Rotterdam
- Lars Duursma,
communicatie
expert
De persconferentie vrijdag van premier Rutte en gezondheidsminister
De Jonge. foto anp
