8
CHRYSTAL METH DRUGSLABS
Na xtc en speed lijkt crystal meth het nieuwe exportsucces
te worden van de Nederlandse drugsindustrie. Waarom
pillenboeren overstappen op deze verwoestende drug, ze in de leer
moeten bij Mexicanen en hoe de politie deze opmars uit alle macht
probeert tegen te houden.
en wandje, dat was
alles wat ertussen
stond. Terwijl elek
trotechnicus Bert
Vennik en zijn colle
ga's op hun compu
terschermen naar
bouwinstallaties tuurden, goochel
den vier Mexicanen aan de andere
kant met duizenden liters licht ont
vlambare chemicaliën, zoals aceton.
Eén vonk en het hele pand op een
bedrijfsterrein in Wateringen was
door een vuurzee verzwolgen. ,,Ik
schrok me een beroerte toen ik hier
van hoorde", zegt Vennik. ,,Als de
boel was ontploft, was dit kantoor
ook weggevaagd. Het was sowieso al
lemaal heel onrealistisch. Mexicaanse
criminelen in Wateringen, dat verzin
je toch niet?"
Toch waren het Saul, Paulino en Je
sus, een grijzende vijftiger en twee
dertigers met kort getrimde haren uit
het noordwesten van Mexico, die plat
op de grond moesten liggen toen de
politie in februari 2019 het bedrijfs
pand binnenstormde. In het proviso
rische lab troffen agenten honderden
kilo's van de extreem verslavende
drug crystal meth aan.
De Mexicanen hadden hun lab in
drieën opgedeeld, met een kook
ruimte, een droogruimte en een sor-
teerruimte. In de kookruimte ston
den pannen op gasbranders, met
staafmixers binnen handbereik. In de
sorteerruimte waren zes vriezers
neergezet waarin de drugsoplossing
kon afkoelen. Daarna werden de kris
tallen eruit gehaald, schoongespoeld
met aceton en op druiprekjes gelegd
in de droogruimte met ventilatoren.
Verspreid over de ruimtes lagen gele
werkhandschoenen, gekocht bij de
bouwmarkt in Rotterdam. In de hoek
een weggesmeten grijs masker.
In de sorteerruimte hadden de
Mexicanen de kristallen gerangschikt
op lengte. De straatwaarde van deze
partij: een slordige 80 miljoen euro.
Dat hier, maar ook in andere labs,
Mexicanen in de ketels bleken te roe
ren, leidde tot grote krantenkoppen.
Mexico is narcostaat nummer één.
Daar maken drugskartels als Sinaloa
en Jalisco met eigen legers de dienst
uit. Vooral Jalisco timmert aan de
weg, zegt Mónica Serrano, hoogleraar
aan El Colegio de México. ,,Mede
dankzij de handel in crystal meth
groeit dit kartel heel hard. Inmiddels
is het misschien wel groter dan Sina-
loa."
Max Daniel, portefeuillehouder
Drugsbestrijding, bezocht meerdere
keren zijn politiecollega's in Mexico.
,,Er wordt vaak geroepen dat Neder
land een narcostaat is, maar pas als je
in Mexico of Colombia bent geweest,
weet je wat dat begrip inhoudt. Als
we in een hotel slapen, zijn we de
enige gasten en staat er zware bevei
liging voor de deur. Een delegatie
voor mij werd op het vliegveld wel
kom geheten door kartelleden. Die
wilden even laten merken dat ze al
lang wisten wie op bezoek kwam."
De komst van Mexicanen in Ne
derland is reden tot alertheid. Crystal
methonderzoeken krijgen de hoogste
prioriteit, zegt Andy Kraag, hoofd
van de Landelijke Recherche. ,,In to
taal doen zo'n honderd man van de
Als Mexicanen hier
actief zijn, kun je ervan
uitgaan dat het kartel
daar weet van heeft
Landelijke Eenheid in samenwerking
met de regionale recherchediensten
onderzoek naar synthetische drugs.
Zodra het gaat om crystal meth,
krijgt dat onderzoek voorrang."
Het team stuit de laatste jaren op
steeds meer crystal methlabs. In 2016
trof de politie er nog maar eentje aan,
in 2019 rolde zij er plots negen op. Dit
jaar staat de teller al op achttien. De
politie vindt ze voornamelijk in plat
telandsdorpen, zoals het Brabantse
Moerdijk, of het Gelderse Herwijnen.
Maar ook in Rotterdam werd een
enorme hoeveelheid methamfeta-
mine, met een potentiële waarde van
liefst een kwart miljard euro, in be
slag genomen. ,,Dit is geen Brabants
probleem", zegt Kraag dan ook. ,,We
hebben tot nu toe labs gevonden in
negen provincies."
Het aantreffen van Mexicanen in
verschillende labs werpt de vraag op
wat zij nu precies in Nederland ko
men doen. Willen de kartels zich
hier vestigen? Koken de Mexicanen
crystal meth voor zichzelf, of zitten
er Nederlandse organisaties achter?
Sinds kort zegt de politie een goed
beeld te hebben, niet in de laatste
plaats door het hacken van PGP-
diensten als EncroChat. Ineens be
schikt de politie over miljoenen ver
sleutelde berichten tussen crimine
len. Verschillende crystal methlabs
zijn hierdoor opgerold. Kraag: ,,Het is
een gamechanger geweest."
Narco barco
EncroChat maakt beter inzichtelijk
welke criminele netwerken échter de
labs steken en wat de rol is van Mexi
canen als Saul, Paulino en Jesus in
Wateringen of hun drie landgenoten
op de narco barco, zoals Mexicaanse
kranten kopten over een drijvend
methlab in Moerdijk.
De antwoorden volgen zo, maar
eerst een kleine geschiedenis- en
scheikundeles over de productie van
crystal meth. Mexicaanse drugskar
tels gebruikten jarenlang het dure
efedrine als grondstof voor de pro
ductie van methamfetamine. Rond
2007 schakelden ze over op het veel
goedkopere BMK uit China. Dat is
precies dezelfde grondstof die Bra
bantse pillenboeren al jaren gebrui
ken voor de productie van (gewone)
amfetamine, oftewel speed.
De afgelopen decennia verdienden
Nederlandse drugsproducenten vele
honderden miljoenen euro's met
mondiale export van deze klassieke
bestsellers. ,,Er was geen mens die
zich in ons land aan de crystal meth
waagde. Dat spul heeft zo'n slechte
reputatie, dat wil je niet maken. Bo
vendien krijg je anders de hele politie
achter je aan", beschrijft een Bra
bantse pillenboer in ruste de aloude
beroepshouding.
Maar tijden veranderen. De afgelo
pen jaren is als gevolg van sterk opge
voerde productie en toenemende
concurrentie door nieuwkomers op
de Nederlandse productiemarkt de
winstgevendheid van vooral speed
ingestort. ,,Voor een liter amfeta
mine-olie, genoeg voor ruim een kilo
speed, krijg je direct uit het lab am
per nog 800 euro", klaagt een andere
crimineel uit Brabant.
Puur bedrijfsmatig gezien is het
dus niet gek dat Nederlandse pillen-
boeren een eurekamoment beleef
den, hun eventuele ethische bezwa
ren overboord zetten en van amfeta
mine (deels) overstapten op de pro
ductie van crystal meth. ,,Want met
dezelfde grondstoffen maak je dan
een drug die een veelvoud oplevert in
de groothandel: op dit moment
14.000 euro per kilo", weet een Bra
bantse rechercheur. ,,Ik zie veel men
sen instappen", zegt een handelaar
uit het West-Brabantse milieu. ,,Ze
bouwen vooral kleine labs, die wor
den minder snel ontdekt, denken ze."
Overstappen op crystal methproduc-
tie is voor Nederlandse drugscrimi
nelen tamelijk eenvoudig. De labora
toriumkennis is hier aanwezig én be
staande exportlijnen kunnen ge
bruikt worden om het spul te smok
kelen. Zo heeft Nederland van ouds
her een goede xtc-lijn naar Australië,
waar de markt voor crystal meth zeer
groot is. ,,Er is een moment geweest
dat de Nederlanders in Australië ver
zoeken kregen of ze ook iets konden
betekenen in crystal meth", zegt
Kraag. ,,Dat brengt ook daar tien keer
zo veel op als xtc, dus dan speelt de
handelsgeest van Nederlandse crimi
nelen op."
De Nederlandse drugsmakers lie
pen in het scheikundig proces echter
tegen twee problemen aan. En nu
komt het eerste kunstje van de Mexi
canen. Bij het maken van crystal
meth uit BMK wordt de helft slechts
direct omgezet in methamfetamine
en is de andere helft afval. De Mexi
canen kennen een scheikundige truc
om dat restproduct weer op te wer-
zaterdag 19 september 2020
GO
Mexicaanse scènes
Hessel de Ree
Chiel Timmermans
Koen Voskuil
Wateringen
- Max Daniel
Bovenste rij: de poli
tie rolt een crystal
methlab op in het Gel
derse Achter-Drempt
en een lab in Herwij
nen. Onderste rij, met
de klok mee: een van
de productieruimtes
in Wuustwezel; een
portie crystal meth;
een mega-partij van
de drug in een loods in
Rotterdam; en het
leegpompen van de
narco barco in Moer
dijk. FOTO'S ANP, RICARDO SMIT,
FGP ANTWERPEN, POLITIE, MARIC-
