16 ZEELAND
Videobellen met
papa dankzij
coronacrisis
INTERVIEW ANGELA VERHAGEN
25.000 kinderen in
Nederland groeien
op met een ouder in
detentie. De Ooster-
houtse Angela
Verhagen doet er een
uitzonderlijk onderzoek
naar.
Die ene vader die nooit
bij de ouderavond is
en waar ook niet over
wordt gepraat. De
kans is aanwezig dat
die vader in de gevangenis zit,
want zo'n 25.000 kinderen in Ne
derland groeien op met een ouder
in detentie.
De van oorsprong Ooster-
houtse Angela Verhagen-Braspen-
nincx (43) wil deze kinderen hel
pen door onderzoek te doen naar
de relatie tussen gedetineerde va
ders en kinderen. Daarvoor ont
vangt ze een prestigieuze onder
zoeksbeurs.
Over die 25.000 kinderen is wei
nig bekend. Nergens wordt gere
gistreerd dat zij een ouder in de
tentie hebben. Wie zijn die kinde
ren? En wat zijn hun behoeften?
Dat vraagt Verhagen, die tegen
woordig in Eindhoven woont, zich
af. ,,Vaak spelen er problemen
voordat de ouder in de gevangenis
terecht komt. Denk aan armoede,
stress, verslaving, psychische pro
blemen en huiselijk geweld dat
weer samenhangt met kindermis
handeling. Wat er zich ook af
speelt, het is een heftige gebeurte
nis. In sommige gevallen trauma
tisch."
Stigma
Ze vertelt dat kinderen van gedeti
neerden vaak worden gezien als
slachtoffer van het delictgedrag
van hun ouder. ,,Er heerst een
stigma. Veel kinderen schamen
zich voor de situatie. Dat helpt
niet om op een stabiele manier op
te groeien."
Een ding dat wél helpt is de rela
tie tussen vader en kind behouden
of herstellen. Dat verkleint de kans
op herhaling bij de vader én helpt
voorkomen dat kinderen in zijn
voetsporen treden. Ook zorgt het
voor een betere algehele ontwik
keling van de kroost. ,,Het onder
zoek is gericht op vaders, omdat
we weten dat 90 procent van de
mensen in de gevangenis een man
is. Van die groep is 50 procent va
der."
In 2017 publiceerde de Kinder
ombudsman al een rapport over
dit probleem. Daaropvolgend
stelde de Raad van Europa in 2018
een aanbeveling op. Daarna is vol
gens Verhagen weinig meer ge
beurd.
Ze wil in kaart brengen wie de
vaders en kinderen zijn. Dat doet
ze door onder andere in gesprek te
gaan met hen. Dat is voor zover ze
weet nog nooit eerder gedaan in
Nederland. Wat tot nu toe bekend
is over kinderen van gedetineer
den, komt via de vaders. Niet van
de kinderen zelf. Verhagen spreekt
kinderen in de leeftijd van acht tot
zestien jaar. ,,Kinderen tot zestien
Veel kinderen
schamen zich, dat
helpt niet om op een
stabiele manier
op te groeien
jaar mogen enkel met een verzor
ger op bezoek in de gevangenis.
Daarna verandert de vader-kind-
relatie."
De Oosterhoutse werkte dertien
jaar bij de Raad voor de Kinderbe
scherming. Inmiddels is ze tien
jaar verbonden aan Avans Hoge
school als docent sociale studies
en onderzoeker binnen het Avans-
Onderzoeker Angela Verhagen
weet inmiddels dat het meren
deel van vaders in de gevange
nis voor de detentie met zijn
kind(eren) samenwoonde. Als
hij dan uit een gezin wordt ge
trokken, kan dat voor een kind
traumatisch zijn.
Vervolgens het contact be
houden, is niet eenvoudig. Zo
was er voor corona geen video-
gesprek mogelijk, vertelt Ver
hagen. „Contact was er enkel
via post. Of een bezoek, maar
daar is geld voor nodig. Soms
zit iemand aan de andere kant
van Nederland in detentie."
Volgens de onderzoekster
zijn gevangenissen bezig om
dit veranderen. De meeste ge
vangenissen beschikken al over
een familiekamer waar bij
voorbeeld de vader met het
kind een spelletje kan spelen.
,,Dat helpt in de vader-kind-
relatie."
Tijdens corona gold maan
denlang een bezoekverbod.
Skype werd ingevoerd als con
tactsysteem. Nu het verbod is
opgeheven, kunnen gedeti
neerden weer bezoek ontvan
gen. Wel achter plexiglas.
Expertisecentrum Veiligheid in
Den Bosch. ,,Het lectoraat onder
zoekt hoe een gedetineerde het
contact herstelt met het slachtof
fer, de maatschappij, het sociale
netwerk en met zichzelf. Daar zijn
kinderen onderdeel van. Zo kwam
ik bij mijn onderzoek uit en ik had
altijd al de wens om te promove
ren." Dat doet ze aan de Open Uni
versiteit.
Theorie in de praktijk
Ze ontvangt een Promotiebeurs
voor leraren van de Nederlandse
Organisatie voor Wetenschappe
lijk Onderzoek. Daardoor kan ze
vijf jaar lang enkele dagen per
week aan het onderzoek werken.
De overige dagen van de week
staat ze voor de klas. ,,Zo stroomt
de opgedane kennis direct terug in
het onderwijs. Het is toch veel tof
fer als jouw docent de theorie in
de praktijk ophaalt?"
In het onderzoek wordt ze bijge
staan door lector Bart Claes en
professor Janine Janssen. Daar
naast werkt Verhagen samen met
het Expertisecentrum Kind, Ou
der en Detentie en de sector Ge
vangeniswezen.
zaterdag 19 september 2020
VL
'Te weinig bekend over wat kinderen
van gedetineerden meemaken'
Nicole Roelands
Breda
M Angela Verhagen-Braspen-
nincx: ,,Wat er zich ook af
speelt, het is een heftige ge
beurtenis."
FOTO JOYCE VAN BELKOM/PIX4PROFS
