LEKKER
een snoeihard verhaal over jongeren die uit
verveling steeds perversere experimenten
aangaan. Het liet niemand onberoerd. ,,En
het rekende in één keer af met het stigma
dat literatuur saai is'', lacht Wouter.
Terwijl Jips vader elke bijeenkomst ver
telde over de achtergronden en vragen
stelde, bespraken de jongens ook het leven
en gedrag van de personages en hun eigen
wensen, verlangens en dromen. Het won
der geschiedde: ze begonnen een roman
analyseren zowaar leuk te vinden.
Jongens waren we, maar aardige jongens
- vooral de verhalen van Nescio (1882-1961)
maakten indruk. Die bevroegen precies
waar hun eigen leven om draaide: hoe ga je
als jongvolwassene om met de frictie tus
sen wat je wilt en wat de maatschappij van
je verlangt? Hoe leid je je leven?
Vanavond gidst Steman de jongens via
Nescio en De avonden van Gerard Reve
naar Ik Jan Cremer. ,,Wat is de grootste
frustratie van Reves hoofdpersoon Frits
van Egters?''Alan: ,,Dat hij vastzit in de pa
tronen van de maatschappij." Steman knikt.
„De avonden gaat over de burgerlijkheid van
Nederland. Cremer beukt daar dwars door
heen. Zo'n schelmenroman als Ik Jan Cremer
had vóór de oorlog niet geschreven kunnen
worden. Ondanks zijn milieu en alles wat
hij heeft meegemaakt, probeert Cremer iets
van zijn leven te maken. Hij leeft als een
beest en schildert als een barbaar.''
En hup, daar is een sprongetje naar
Alleen met de goden. ,,Ook dit is zó anders
dan de wereld die wij gewend zijn, als witte
verwende jongens'', vindt Wouter. ,,Aaron
Bachman groeit op in een pauperwijk en
Alex Boogers heeft goed beschreven hoe
dat is.''
Timo knikt: ,,Aaron gaat niet voor niets
boksen. Hij moet knokken voor zijn
bestaan.''
Sam: ,,Dat Aarons moeder tegen haar
zoon zei dat hij er beter niet had kunnen
zijn - echt fucked up. Dat zet je aan het
denken over je eigen relatie met je ouders.''
De lezende jongens zijn inmiddels studen
ten van 19 en 20 jaar, die voor hun studies
zijn uitgewaaierd over het hele land. Nescio
brengt hen eens in de twee maanden bij
elkaar. Inmiddels zijn ze zélf hoofdperso
nen geworden, in Lekker boekie!, het boek
dat Steman schreef over hun leesclub om
andere jongeren, ouders en docenten te
inspireren. Hoezeer hun mening over een
roman soms ook uiteenloopt, over één ding
zijn de jongens het eens: lezen heeft hun
leven ten goede veranderd. Daan: ,,We zijn
veel betere vrienden geworden, doordat we
veel diepere gesprekken hebben gevoerd en
onze meningen en gevoelens met elkaar
hebben gedeeld.''
Wouter knikt. „Lezen heeft me gestimu
leerd meer na te denken over mezelf en het
leven, over de keuzes die ik maak. Hierdoor
ben ik als mens gegroeid.''
Lekker boekie! van Bas Steman is versche
nen bij Nieuw Amsterdam
(€20). De Boekenweek voor
Jongeren duurt tot en met
27 september. In geschenk
boek 3PAK staan korte ver
halen van Daniëlle Bakhuis,
Pepijn Lanen Floor van het
Nederend en Johan Fretz.
ZATERDAG 19 SEPTEMBER 2020 31
