O
r
Dansen op gospel biedt
lol en troost in pandemie
F-35 kan niet tegen onweer, piloten moeten omvliegen
10 NIEUWS
3V3
réi*»
CORONALIED HYPE
Wat hebben ze ge
meen: personeel van
het Catharina Zie
kenhuis in Eindho
ven, verplegers in Zweden, olifan
ten in Zimbabwe en Ronaldo? Al
lemaal heupwiegen ze op Jerusa-
lema. De Zuid-Afrikaanse gospel-
beat werd een jaar geleden online
gezet door de Zuid-Afrikaanse dj
en producer Master KG (24). In
middels wordt het lied wereldwijd
omarmd door veel zorgmedewer-
kers die troost en lol zoeken in de
coronapandemie.
Toen de in Limpopo (de meest
noordelijke Zuid-Afrikaanse pro
vincie) geboren Kgaogelo Moagi
(artiestennaam: Master KG) het
nummer in 2019 uitbracht, kon hij
niet vermoeden dat het zo zou
aanslaan, ook al had hij wel eerder
(kleinere) hits gescoord. Laat staan
dat hij de componist zou worden
van een soort coronahymne voor
de wereld.
KG nam het deuntje op in au
gustus 2019, zette het online en
kreeg wat positieve reacties. Hij
belde zijn 'zuster', zangeres Non-
cebo Zikode en vroeg of ze het
nummer samen konden verbete
ren. Dat gebeurde, en hoe. Inmid
dels heeft KG 1,2 miljoen volgers
op Spotify, is de video 125 miljoen
keer bekeken op YouTube, staat
het nummer in de Amerikaanse
Billboards, op 1 in de Britse Afro-
beat-hitlijst en is het wereldwijd
het meest gedownloade nummer.
Mijn thuis
Een gospel met Zoeloe-tekst gaat
de wereld rond en iedereen zingt
mee. Jerusalema ikhaya lami, Ngi-
londoloze, Uhambe nami, Zungan-
gishiyi lana... Dat betekent zoveel
als 'Jeruzalem, mijn thuis, red me
en ga met me mee, laat me hier
niet achter'. De boodschap: Jeruza
lem is een stad voor alle religies
die troost biedt aan alle mensen.
Volgens Zuid-Afrikaanse mu
ziekrecensenten is dit de succes
volste Zuid-Afrikaanse song ooit
en dan vooral dankzij de power-
stem van Noncebo. ,,Dit is een lied
in de stijl van Limpopo. Het is ver
bazingwekkend te zien hoe men
sen in heel de wereld hier op dan
sen. Kinderen met grootouders.
Soms grijpen de emoties me aan
als ik zie wat het teweegbrengt",
zei de best timide Masker KG on
langs in een interview op de Zuid-
Afrikaanse tv. ,,Ik wist niet dat dit
een gospel was, maar dat geeft
niet. Ik voel me gezegend dat ik dit
mag doen", zei zangeres Noncebo.
Meedansen
De relatie met zorgwerkers zou
zijn gelegd toen Zuid-Afrikaanse
artsen en verpleegkundigen ont
spanning zochten temidden van
de corona-ellende. Zuid-Afrika is
zwaar getroffen door het virus,
met 650.000 besmettingen en
bijna 17.000 doden.
Over de hele wereld hebben be
roemdheden, studenten, bouw
vakkers en gezondheidswerkers
inmiddels hun video's waarin ze
meedansen in de #Jerusalema-
Challenge, onder wie voetballer
Ronaldo. En ook de Zuid-Afri
kaanse minister van Financiën
Tito Mboweni deed thuis in de
keuken mee met de hype, al von
den sommigen dat hij niet echt
soepel was in de heupen. Inmid
dels zijn er vele variaties, bijvoor
beeld dansen met een bord eten in
je hand. 'Het gaat erom optimis
tisch te blijven tijdens de corona-
viruspandemie', schreef een Zuid-
Afrikaanse recensent.
Eigenlijk werd het nummer ver
beterd door jongens uit Angola die
de pasjes aanstekelijk leuk maak
ten. ,,De dans is oorspronkelijk
Zuid-Afrikaans maar die uitvoe
ring uit Angola is mijn favoriet,
omdat die viral ging, waardoor de
wereld werd uitgedaagd", zegt KG.
In een interview, twee jaar gele
den, werd de dj gevraagd waar hij
van droomde. ,,Dat de hele wereld
het merk Master KG kent", zei hij.
In de studio werd gelachen. Heel
de wereld kent hem nu. Zijn lied
bestaat inmiddels al in verschil
lende talen.
Dat staat in een lijvige voortgangs
rapportage over de verwerving van
de F-35 die het ministerie van
Defensie heeft vrijgegeven.
De fout kwam in april dit jaar aan
het licht. Bij vier Joint Strike
Fighters van andere landen bleken
leidingen van de brandstoftank te
zijn aangetast. Dat is linke soep; het
vergroot de kans op een explosie
van brandstofdampen aan boord
tijdens een blikseminslag.
Technici ontdekten dat ook de
leidingen van enkele nieuwe Ne
derlandse F-35's zijn beschadigd.
Daarop is direct een verbod afge
kondigd voor het vliegen in de
buurt van onweer. De kans op een
blikseminslag moet sindsdien 'tot
een minimum worden beperkt'.
46 kilometer
Piloten moeten met een grote
bocht om bekende onweerscellen
heen vliegen. De rapportage
spreekt van een straal van 25 nauti
sche mijl, dat is ruim 46 kilometer.
Vliegtuigen die op de grond
staan, moeten bij onweer binnen 10
nautische mijl (18,5 kilometer)
worden beschermd door een shelter
of een bliksemafleider. 'Nederland
heeft dit advies overgenomen',
zo staat in de rapportage.
De oorzaak van het probleem is
onderwerp van nader onderzoek.
Dat is in handen van het Joint Pro
gram Office, dat de bouw van de
vliegtuigen in de Verenigde Staten
coördineert.
Kinderziektes
De nieuwe straaljager kampte eer
der met kinderziektes. Zo trilden
de bouten van het ophangsysteem
van het boordkanon los.
Verder bladdert bij 15 procent van
de gevechtsvliegtuigen de coating
van het doorzichtige dakje af. Dat
komt door het gebruik van een
nieuw soort afdichtingskit. Inmid
dels wordt de oude kit weer ge
bruikt.
Nederland heeft 46 F-35's besteld.
Het eerste vliegtuig landde eind
2019 op Vliegbasis Leeuwarden. In
Leeuwarden staan er nu vier. De
wereldwijde coronacrisis zorgt
maar voor een beperkte vertraging
bij de uitlevering, zo blijkt. Defen
sie verwelkomt dit jaar nog drie
vliegtuigen, in de jaren erna volgen
de overige toestellen.
Voor de totale aanschaf ligt ruim
6 miljard euro klaar. Het positieve
nieuws: de prijs per stuk daalt. De
fensie hoopt aan het eind 179 mil
joen euro over te houden van het
investeringsbudget.
In 2013 kostte een enkele Joint
Strike Fighter 86,1 miljoen dollar.
Dat is gedaald naar 70,8 miljoen
dollar dit jaar.
Nederland
Een swingende
gospel uit Zuid-
Afrika is inmiddels het
troostlied van
zorgmedewerkers
wereldwijd. En
iedereen doet het
bijbehorende dansje.
zaterdag 19 september 2020
GO
e
saema
De nieuwe straaljager F-35
kan niet tegen onweer. Piloten
moeten met een grote boog om
onweersbuien heen vliegen.
Geparkeerde vliegtuigen dienen
standaard in een shelter te
staan.
Kees Graafland
Den Haag
Nederland heeft 46 F-35
besteld. foto afp
Bob van Huët
Eindhoven
