Huil je?
EGBERT JAN
-» -
Egbert Jan Riethof (66) is journalist. Hij heeft een
dochter (27) en een zoon (25). Egbert Jan woont in
z'n eentje in een huis met drie verdiepingen.
Egbert Jan is soms een beetje emo of
sentimenteel. Maar echt huilen? Dat is
jaren geleden.
De vrouw laat het hoofd diep
hangen, wrijft in haar ogen.
De ander: ,,Huil je?''
De een knikt heftig.
De ander slaat een arm om de
een heen.
Dit is een scène in de Neder
landse film Twee vrouwen (1979).
D e gelijknamige roman van Harry
Mulisch lag eraan ten grondslag.
Het is sinds Turks fruit (1973) een
traditie: neem een hoogwaardig
literair product, maak er een
blaartrekkende filmversie van en
doe net alsof 'de Nederlandse film
volwassen is geworden'.
Destijds heb ik opgezocht of
deze scène ook in Mulisch' boek
voorkwam, maar nee.
Doe je dat, aan iemand vragen
'huil je?'? En als jij huilt en iemand
vraagt 'huil je?' - knik je dan?
Volgens mij niet.
Ik huil zelden en de laatste keer
is al jaren geleden. Beetje emo of
sentimenteel, bijvoorbeeld als
mijn bejaarde huiskat er niet meer
in slaagt op de vensterbank te
springen, tel ik dan niet mee. Wat
ik me duidelijk herinner van
tranen in het verleden: ik vond dat
het er tijd voor was. Ik stond ze het
rollen toe, de tranen, en zorgde
ervoor dat de omgeving het mee
kreeg. Geen denken aan dat ik het
in m'n eentje deed. De emotie was
authentiek, de uitvoering geregis
seerd.
Dit gebeurt dagelijks, op werk
vloeren, in binnenkamers.
Huilen kan 'echt' zijn en toch
een ander doel dienen. Bij een
ruzie in een relatie is degene die
het eerst huilt in het voordeel. Een
machtig wapen.
Een paar weken geleden liet
minister van Justitie Ferd Grap-
perhaus in de Tweede Kamer
precies op het juiste moment met
diep gebogen hoofd een gortdroge
snik horen, het was meer de hik
van een varken in doodsnood
maar iedereen herkende het
signaal: de grote, waardige ambts
drager huilt. De Kamer stil, Geert
Wilders machteloos in zijn bankje.
In een besloten overleg met de
politie had de minister, bleek later,
dezelfde snik laten horen.
Partijgenoot Hugo de Jonge zat
erbij met de obligate grimas van
mededogen. Innemend was de
reactie van Mark Rutte. Hij keek
geschrokken opzij: huh?
Hij had willen vragen: Ferd, huil
je?
Ferd zou hebben geknikt.
ZATERDAG 19 SEPTEMBER 2020 23