tf>
13
Dickens nu eens anders verfilmd
FILMNIEUWS
Prijs Olga
Zuiderhoek
Rosi te gast
op IDFA
Film van de week. Van
welke schrijver werden de
boeken het meest
verfilmd? Agatha Christie?
Stephen King?
Shakespeare? Of Charles
Dickens? Een nieuwe
filmbewerking van zijn The
Personal History of Da vid
Copperfield'verschij nt
deze week.
Ab Zagt
Wie speurt naar
de ranglijst
met de meest
verfilmde
schrijvers
stuit online
op een top 25
die met een straatlengte voorsprong
wordt aangevoerd door William
Shakespeare. Volgens de site Interna
tional Movie Database (IMDB) is zijn
werk 831 keer verfilmd. Verrassend is
de nummer twee: de Russische
schrijver Anton Tsjechov, wiens
werk 320 film- en televisieseries
heeft opgeleverd. Hij wordt echter op
de hielen gezeten door Charles Dic
kens met 300 producties.
Eigenlijk verdient Dickens (1812
1870) op de tweede plaats te staan.
Volgens schattingen zijn er van zijn
werk in het stomme filmtijdperk
minstens honderd producties, lange
en korte films, gemaakt die voor een
groot deel verloren zijn gegaan. Al in
1919 werd zijn novelle The Cricket of
the Hearth verfilmd door filmpionier
D.W. Griffith in een film van 14 mi
nuten.
Het werk van Dickens is tijdloos.
Wie kan zich een Kerstmis voorstel
len zonder een bekende of nieuwe
versie van A Christmas Carol, een ver-
haal over inkeer dat 177 oud is? De rol
van de vrek Ebenezer Scrooge is door
tientallen acteurs van naam vertolkt,
met Michael Caine als een van de be
tere in nota bene een film met de
Muppets.
Toverlantaarn
Dickens zelf heeft zich vaak uitge
leefd in deze rol tijdens zijn voorlees-
sessies die hij zelfs met beelden via
de Laterna Magica, een toverlantaarn,
begeleidde. De auteur, die volgens
zijn biografen ook acteerambities
koesterde, besefte zelf al dat zijn
werk zich bij uitstek leende voor een
visuele weergave.
De beste filmversie van een Dic-
kens-boek staat nog altijd op naam
van Engelse filmregisseur David
Lean, die later de klassiekers Lawrence
of Arabia en Dr. Zhivago maakte. In
1946 verfilmde hij Great Expectations
over de weesjongen Pip die door een
onbekende weldoener een mooie
toekomst tegemoet lijkt te gaan. De
beginscène op het kerkhof waarbij
Pip een ontsnapte gevangene ont
moet is nog steeds ongeëvenaard. La
tere filmversies kunnen niet eens in
de schaduw daarvan staan.
Dat Dickens ook jongere filmma
kers inspireert blijkt uit The Personal
History of David Copperfield, die deze
week in de bioscoop verschijnt. De
Schotse regisseur met de Italiaanse
naam, Armando Iannucci, maakte
een eigentijdse versie met originele
en geestige scenariovondsten plus
een cast met enkele gekleurde ac
teurs die toch in de geest van Dickens
is gemaakt.
THE PERSONAL HISTORY OF DAVID COPPERFIELD
Uit The Personal History of David Cop-
perfield blijkt dat de auteur tot de ver
beelding blijft spreken. Dat geldt ook
voor zijn leven. In 2017 verscheen de
speelfilm The Man Who Invented
Christmas in de bioscoop. Daarin
wordt de jonge schrijver opgevoerd,
die enkele tegenslagen heeft moeten
verwerken wat betreft de verkoop
van zijn werk. Hij besluit daarom om
een nieuw boek te schrijven dat voor
eeuwig met de kersttijd verbonden
zal blijven: A Christmas Carol. De in
spiratie daarvoor kreeg hij naar ver
luidt bij het bijwonen van een begra
fenis van een rijke man waarbij vrij
wel niemand is komen opdagen.
The Man Who Invented Christmas is
deels autobiografisch. De film laat
Dickens (gespeeld door Dan Stevens)
zwoegend achter zijn schrijftafel
zien, terwijl de personages hem toe
spreken. De verhoudingen van Char
les met zijn vader en echtgenote Ca
therine komen goed naar voren. De
laatste verwijt hem dat hij zijn gezin
verwaarloost. Maar net als in het
boek in wording loopt het allemaal
toch goed af.
door Dev Patel (Lion,
Slumdog Millionaire),
wiens ouders uit Nairobi
afkomstig zijn, te laten
spelen is verrassend.
Deze verfilming is rijkelijk
voorzien van kleurrijke
personages die soms de
lachlust opwekken in ex
travagante decors. Maar
door dit alles heen sijpelt
toch het respect voor het
werk van Dickens, hoe
buitenissig deze bewer
king ook is.
- A.Z.
donderdag 17 september 2020
GO
FILM
Actrice Olga
Zuiderhoek (73)
ontvangt mor
gen de Career
Achievement
Award van het
internationale
filmfestival Film
by the Sea in
Vlissingen. Zui-
derhoek geldt
als een icoon
van de Neder
landse toneel-,
film- en televi
siewereld, met
een lange lijst
aan memora
bele vertolkin
gen op haar
naam.
FILM
Het Internatio
nal Documen
tary Film Festi
val Amsterdam
(IDFA) heeft dit
jaar als hoofd
gast de Itali
aanse regisseur
Gianfranco
Rosi. Zijn nieuw
ste film, Not-
turno, is het re
sultaat van een
reis langs de
grenzen van
Syrië, Irak,
Koerdistan en
Libanon. Not-
turno beleeft tij
dens IDFA zijn
Nederlandse
première.
Charles Dickens.
FOTO GETTY IMAGES
DRAMA
Regie: Armando Ian-
nucci. Hoofdrollen: Dev
Patel, Hugh Laurie en
Tilda Swinton.
Wat heeft het voor zin om
een boek van Charles
Dickens naar de letter te
verfilmen? Om te begin
nen bestaan er al veel
trouwe boekverfilmingen
en verder zijn de teksten
te wijdlopig om er een be
hapbare filmversie van te
maken. Inkorten is het
vereiste motto.
De Schotse regisseur Ar
mando Iannucci heeft zijn
verfilming van David Cop
perfield (volledige titel:
The Personal History, Ad
ventures, Experience and
Observation of David Cop
perfield the Younger of
Blunderstone Rookery
(Which He Never Meant to
Publish on Any Account
een boek uit 1850 dat tal
loze biografische elemen
ten uit het leven van Dic-
kens bevat, voortvarend
aangepakt.
In zijn film heeft Iannucci
de thema's uit het boek
niet verloochend. Het
gaat nog steeds om kin
derarbeid, klassenver
schillen en torenhoge
schulden. Maar hij haalt
wel enkele gedurfde trucs
uit.
Zo speelt de acteur die de
moeder van David vertolkt
(Morfydd Clark) ook diens
eerste geliefde Dora. Ook
de keuze om Copperfield
ET-V."-'-* -f t-'.
E3- ff,*.*
Ia
E
