II
Koning
bezoekt
Duitsland
New York in
financiële
problemen
10 NIEUWS
Europese Commissie schroeft milieu-eisen op
Presentatrice
overleden
Waar in Den Haag het woord 'klimaat' in deze
belangrijke politieke week nauwelijks valt, komt
Brussel met grote plannen. Commissievoorzitter
Ursula von der Leyen wil dat de CO2-uitstoot in
Europa in 2030 met 55 procent is verlaagd.
Mark van Assen
Brussel
Het is een bijzonder moment voor
Ursula von der Leyen. Dit is haar
eerste 'troonrede' als voorzitter van
de Europese Commissie, en zelden
verkeerde de Europese Unie in
woeliger vaarwater. Haar openings
zinnen deze ochtend in het Brus
selse parlement zijn een echo van
die van koning Willem-Alexander
dinsdag in Den Haag. Hij had het
over 'bewondering' en 'dank' voor
'iedereen in de zorg en elders in de
samenleving', zij noemt de artsen
en verplegers en alle anderen 'aan
het front die voor ons grote risico's
hebben genomen'.
In de lange toespraak die volgt,
benoemt Von der Leyen de grote
uitdagingen voor de komende ja
ren. Het gaat over corona natuurlijk,
en hoe we deze gezondheidscrisis
te boven kunnen komen. Zo wil ze
dat er meer geld gaat naar het
EU4Health-fonds, waar nu al
9,4 miljard euro in zit. Het moet de
Europese gezondheidszorg sterker
en weerbaarder maken. Ook moet
er meer geld naar onderzoek en
ontwikkeling van medicijnen, om
beter voorbereid te zijn op toekom
stige bedreigingen.
Ze belooft zich sterk te maken
voor gezamenlijke regels voor een
minimumloon: ,,Te veel mensen
verdienen te weinig.'' Ook loopt ze
vooruit op het Migratiepact dat de
Europese Commissie volgende
week presenteert, en doet dat met
woorden als 'menselijkheid' en
'solidariteit'. ,,Er komt een duidelijk
onderscheid tussen mensen die het
recht hebben om hier te blijven en
mensen die dat niet hebben.''
Von der Leyen kondigt aan dat de
Commissie verantwoordelijkheid
gaat nemen voor wat er nu op het
Griekse eiland Lesbos aan de hand
is na de brand in het vluchtelingen
kamp Moria, en verwacht dat de
lidstaten dat ook doen: ,,Dit is een
Europese uitdaging.''
Krachtiger stem
Opvallend zijn de harde woorden
richting China, Rusland, Turkije en
Belarus. Het is een poging een
krachtiger stem op te zetten in het
internationale speelveld. ,,China is
zowel een handelspartner als een
concurrent als een systeemrivaal.
Het is een belangrijke, maar zeer in
gewikkelde relatie. Toch moeten
we altijd blijven praten over men
senrechtenschendingen, of het nu
gaat om Hongkong of de Oeigoe-
ren.'' En: ,,De EU staat aan de kant
van de mensen in Belarus.'' Ook
EU-lid Polen kreeg onderuit de kan
over enkele lhbt-vrije zones in dat
land: ,,Daarvoor is in onze Unie
geen plaats!'' Ze krijgt hiervoor ove
rigens het langste applaus van de
dag.
Klimaatdoelen
De belangrijkste aankondiging
betreft echter de Green Deal, het
ambitieuze klimaatprogramma van
deze Commissie en commissaris
Frans Timmermans. Waar de laat
ste vandaag het hele plan met de
nieuwe klimaatdoelen bekend gaat
maken, geeft Von der Leyen alvast
de cijfers: de bedoeling is dat
Europa in 2030 niet de aanvanke
lijke 40 procent van haar CO2-uit-
stoot wil terugdringen, maar 55
procent. ,,Dat is voor sommigen te
veel, en voor anderen te weinig.
Maar we kunnen dit halen.''
Voor Bas Eickhout (GroenLinks),
dit jaar uitgeroepen tot de invloed
rijkste Europarlementariër op ge
bied van klimaat en milieu, is dit
een teken dat de Commissie op de
goede weg is. ,,De vorige Commis
sie onder Jean-Claude Juncker
wilde helemaal niks met het kli
maat. Superfrustrerend. Ik heb nu
het idee dat het een echte prioriteit
is. Ze zijn heel serieus.''
Er is sowieso veel veranderd in de
benadering van het klimaat, meent
hij. Tegenwoordig ligt het op het
bordje van de regeringsleiders en
niet van de ministers: het klimaat is
'chefsache' geworden. ,,En je ziet
De vorige Commissie
onder Juncker wilde
niks met het klimaat.
Superfrustrerend
dat ook leiders veranderen. Iemand
als Mark Rutte heeft zich nooit ten
diepste overtuigd getoond van een
streng klimaatbeleid, maar toont
zich nu toch flexibel. Zelfs Frans
Timmermans was toen hij in 2014
in Brussel begon niet echt een kli
maatman.'' En als hij naar het par
lement kijkt: dat debatteerde toen
hij zelf tien jaar geleden hier bin
nenstapte ergens op de late dins
dagavond over het klimaat. Nu is
dat op primetime.
Wat hem betreft heeft Von der
Leyen de boodschap van de laatste
Europese verkiezingen begrepen.
De Groenen zijn nu de vierde
grootste groep in het parlement.
,,Maar ik moet ook zeggen dat het
eerste jaar van deze Commissie te
leurstellend is. De woorden zijn
goed, maar er is nog geen wetge
ving.'' En dat vervolg gaat nog een
hele strijd worden, vreest hij. ,,Kijk,
Von der Leyen en Timmermans
kunnen wel wat willen, maar in de
Commissie staat niet iedereen te
springen. Het is de vraag hoe ze dat
interne verzet gaat breken.''
Dwarsliggers
Het volgende probleem: ook in de
27 lidstaten denkt niet iedereen
hetzelfde over de klimaatverande
ring of de aanpak daarvan. ,,Landen
als Polen, Tsjechië en Hongarije
blijven dwarsliggen. Dit is het mak
kelijkst op te lossen met geld, want
dat is wat ze willen - al zit Honga
rije hier ook te zieken om het zie
ken. Maar geld is meteen de moei
lijkheid. Ook voor de lange termijn.
De Green Deal is uiteindelijk toch
een grote transitie van de econo
mie. En die vergt investeringen.
Wat gebeurt er bijvoorbeeld vol
gend jaar, als er in Duitsland en
Nederland verkiezingen zijn? Gaan
de winnaars weer terugvallen in de
klassieke bezuinigingsagenda of
gaan we langdurig investeren? Dat
is een fundamentele discussie, die
uiteindelijk ook de ruimte voor de
EU gaat bepalen.''
DEN HAAG Koning Willem-
Alexander brengt eind deze
maand zijn eerste officiële be
zoek aan het buitenland sinds
het begin van de coronacrisis.
Hij bezoekt samen met de
Duitse bondspresident Frank-
Walter Steinmeier in Münster
het Duits-Nederlandse leger
korps. Dat vierde eind vorige
maand zijn 25-jarig bestaan.
Koning en bondspresident
gaan op 29 september ook naar
het universitair medisch cen
trum van Münster. Daar werden
dit voorjaar Nederlandse coro
napatiënten behandeld op de in-
tensivecareafdeling. De koning
zou begin juni op staatsbezoek
gaan bij Steinmeier. Vanwege de
coronacrisis ging dat niet door.
Willem-Alexander was in 2015
ook in Münster, voor de 20ste
verjaardag van het 1 German-
Netherlands Corps (1GNC).
NEW YORK De burgemeester
van New York, Bill de Blasio, en
zijn medewerkers nemen vanaf
1 oktober een week onbetaald
verlof vanwege financiële pro
blemen als gevolg van de coro-
napandemie. De Blasio maakte
gisteren melding van een 'onge
kende budgetuitdaging'.
,,Dit is een stap die je nooit
wilt zetten'', zei de burgemees
ter gisteren op een persconfe
rentie. Hij merkte op dat de
maatregel noodzakelijk was
door het uitblijven van een
nieuw stimuleringspakket van
de landelijke overheid. De Bla-
sio: ,,We moeten moeilijke keu
zes blijven maken om onze be
groting in evenwicht te hou
den.'' De crisis kostte New York
9 miljard dollar aan inkomsten.
HILVERSUM De 88-jarige
presentatrice Caroline
Kaart is dinsdag overle
den, meldt Omroep MAX.
Kaart, die operazangeres
was, kreeg bekendheid
met onder andere de pro
gramma's Een liedje met
Caroline en het radiopro
gramma Klassiek met Caro
line. Ook speelde de
Schots-Nederlandse Kaart
in musicals, waaronder
Blijvend applaus en Ame
rika Amerika van Jos Brink.
Ze richtte de Stichting
Caroline Kaart op, die de
beoefening van podium
kunst bevorderde. In 1982
werd ze benoemd tot rid
der in de Orde van Oranje-
Nassau.
donderdag 17 september 2020
In 'Europese troonrede'
is klimaat wél een issue
- Bas Eickhout, GroenLinks
Commissievoorzitter Ursula von der Leyen spreekt het Europees
parlement toe tijdens haar 'troonrede', de State of the Union. foto afp
GO