'Ik geef meteen een winstwaarschuwing af: dat gaat ook zo
14
Onder druk
knikt driftig. ,,Dat is nou mooi!'' Kareem ziet
dat en zegt dan haastig: ,,Het spijt me wel het te
moeten zeggen, maar daar is dus zo op bezui
nigd dat die aanpak er niet meer is."
Of de medewerker van het team Landelijke
Faciliteit Ontmantelen (LFO), die wekelijks vijf
tot acht drugslabs moet ontmantelen. ,,Ik maak
weken van 80 uur", vertelt hij de minister, tij
dens een bezoek in Brabant. Het aantal col
lega's dat de politiespecialist heeft: zeven. Het
aantal drugssyndicaten waar ze het tegen op
moeten nemen: dat tellen ze al niet meer. ,,We
dweilen slim, maar wel nog steeds met de
kraan open."
Opschrijfboekje
Op die momenten pakt Grapperhaus een klein,
groen opschrijfboekje uit de binnenzak. ,,Wat
zou u willen, als u zoals in een sprookje drie
wensen zou mogen doen?" Hij noteert dan
zonder spot. Of zegt soms ronduit: ,,Dat is
moeilijk, ik ga dat niet ontkennen."
Als in Tilburg een agent vertelt hoe Mexi
caanse en Colombiaanse drugskartels steeds
vaker de weg naar de Nederlandse markt weten
te vinden, maakt de minister eerst nog een
grap. ,,Dan tref je dus sombrero's aan?"
Maar dan serieus: ,,Als we hier niet keihard
tegenin gaan, worden we qua drugs het afvoer-
putje van de wereld."
Op zijn rondgang hoort de minister dat de 100
miljoen euro die is uitgetrokken in de strijd te
gen de ondermijnende criminaliteit is gewaar
deerd. Maar er moeten grotere bedragen bij.
We verliezen de strijd anders, klinkt het in
koor.
Op die momenten knikt Grapperhaus in
stemmend. ,,Maar we hebben ook corona. En
weer een duur pensioenakkoord. We willen
KLM redden. Ik ben helaas niet de enige die
zijn hand ophoudt bij de minister van Finan
ciën." Wel weet hij in het na- en voorjaar veel
geld los te krijgen. 150 miljoen zelfs, ieder jaar
weer voor de komende jaren. Ook om vaker en
betere bewaking te kunnen bieden aan be
dreigde personen.
Verslechterd
Tegelijk is er weinig hoop dat sinds zijn aantre
den, laat staan het laatste jaar, de georgani
seerde criminaliteit grotere slagen is toege
bracht. Een politiespecialist van de Brabantse
eenheid vertelt de minister juist hoe Neder
land al een exportland was in xtc, speed, hen
nep en GHB, maar dat daar cocaïne, heroïne, en
crystal meth zijn bijgekomen de 'afgelopen
drie jaar'. ,,De volumes zijn in die jaren om
hoog geschoten. We treffen complete fabrieken
aan, j e weet niet wat j e ziet. Laatst nog een be
drijfje dat 30.000 liter aan gevaarlijke chemica
liën had staan. Midden in een woonwijk."
Grapperhaus peinst. ,,De laatste drie jaar? Dat
valt pijnlijk genoeg net samen met mijn aan
treden dan.''
Om agenten te leren die drugsfabrieken te
herkennen, zijn op een speciale locatie drugs
labs nagebouwd. De dienders komen daar langs
om te leren die plekken te herkennen; de loca
tie moet geheim blijven. De specialist: ,,Dat
zijn goede stappen geweest."
Grapperhaus verhaalt hoe hij in januari nog
moest toezien hoe nota bene coalitiegenoot
D66 de discussie startte om harddrugs als coke
en GHB te legaliseren. ,,Ik snap daar niets van,
maar dat moet ik in Den Haag steeds weer uit
leggen."
In één van die nep-drugsruimtes vol met
grote stookketels, vertelt een specialist van het
team Landelijke Faciliteit Ontmantelen (LFO)
dat hij het somber inziet. Zo vonden agenten
bouwtekeningen van Colombiaanse drugslabs,
loosd. Hebben het laten woekeren. Daar is deze
moord een extreme uitwas van."
Zijn beleid staat nu ineens vol in de wind.
Maar tegelijk gaat de minister door onder zijn
oude motto. 'Voorkomen, oprollen, afpakken'.
Grapperhaus nu, een jaar later: ,,In feite bleef
dat de koers." Dus trekt hij in de maanden na
de moord op Wiersum het land in om de vin
ger aan de pols te houden als het gaat om mis
daadbestrijding. Van Utrecht naar Tilburg, van
Nieuwegein naar Amsterdam. Hij hoort er naar
tevredenheid dat gemeenten en politie vaker
zijn gaan samenwerken, de afgelopen jaren.
Om Brabantse misdaadfamilies op het rechte
pad te krijgen, bijvoorbeeld, worden steeds va
ker vrouwen van misdaadkopstukken bena
derd. Precies als hun man op 'zakenreis' is, of
even in de cel zit. ,,Dan horen we dat zij ook
doodmoe zijn om steeds maar over de schou
der te moeten kijken'', vertelt een medewerker
van de gemeente Tilburg hem in juli. ,,Zo pro
beren we hen langzaam tot een ander leven te
sturen." Grapperhaus losjes: ,,Ja, zij weten ook
wel dat na Godfather 1,2 en 3 niets van die fami
lie over was."
Bij de politie maken agenten sinds enige
maanden een sterkere vuist tegen drugscrimi
nelen, vertelt een rechercheur van de politie
Zeeland-West Brabant tijdens een werkbezoek
in de zomer. „Vroeger kwamen we niet verder
dan een pillenfabriek of wietzolder ruimen."
Onder meer dankzij extra geld 'uit Den Haag' is
er meer ruimte voor onderzoeken.
En op de Maaspleinschool in Utrecht in juni
maakt directrice Malouk Schopman er geen ge
heim van dat leraren tegenwoordig 'achter de
voordeur' komen om ouders betrokken te krij
gen bij de school. ,,We bellen gewoon aan."
Kritiek
Toch slaan agenten, burgemeesters en jonge
renwerkers hem geregeld om de oren met kri
tiek. Wat er aan geld en middelen uit Den Haag
komt is te weinig, te traag of reeds kapot bezui
nigd.
In Tilburg begon het welzijnswerk al letter
lijk op het consultatiebureau met voorlichting
aan toekomstige ouders om later hun kroost op
het rechte pad te houden. Jongerenwerker Ka-
reem verhaalt enthousiast hoe dat een kwets
bare Tilburgse wijk kan redden. De minister
ZATERDAG 12 SEPTEMBER 2020 GO
Grapperhaus wordt bijgepraat in een testdrugs-
lab van de politie. foto koen verheijden
VERVOLG VAN PAGINA 13
Om de vinger aan de pols van de samenleving te houden, praat Grapperhaus onder meer met ouders van middel
bare scholeiren, zoals hier op het Bindelmeercollege in Diemen. foto pim ras
Op 18 september 2019 wordt
Derk Wiersum bij zijn huis in
Amsterdam neergeschoten.
Hij staat op dat moment Nabil
B. bij, kroongetuige in de zaak
tegen de dan nog voortvluch
tige Ridouan Taghi. Het Open
baar Ministerie denkt dat
Wiersum slachtoffer werd
vanwege deze relatie. De
kroongetuige zou op deze
manier onder druk worden
gezet om niet langer te ver
klaren tegen de politie over
zijn criminele partners. In juni
van dit jaar werd Taghi gear
resteerd in Dubai.
Na de schietpartij aan de
Imstenrade in Buitenvel-
dert, waarbij advocaat Derk
Wiersum werd doodge
schoten, vluchtte de dader
te voet. foto anp
