Rutte en
De Jonge
huid vol
gescholden
II
9
gen de voordelen op tegen de nade
len, zou je kunnen beweren.
6
Wat zijn de consequenties
voor andere proeven met
vaccins?
Vooralsnog zijn die er niet. De lid
staten van de Europese Unie,
waaronder Nederland, hebben in
middels deals gesloten met ver
schillende farmaceuten die ieder
hun eigen coronavaccin ontwikke
len. De deal met AstraZeneca was in
juni de eerste. Gisteren werd de
zesde voorlopige overeenkomst ge
meld, met de Amerikaans-Duitse
combinatie Pfizer/BioNTech. Elk
vaccin zit net wat anders in elkaar,
sommige farmaceuten maken zelfs
gebruik van een compleet andere
techniek. Als blijkt dat één vaccin
complicaties oplevert, betekent dat
niet dat andere vaccins daar ook mee
te maken krijgen.
Een woordvoerder van Janssen
Vaccines in Leiden, één van de far
maceuten waarmee de Europese
Commissie in zee is gegaan, zegt nog
niet te kunnen beoordelen of 'Ox
ford' invloed heeft. ,,Eerst moet er
duidelijk worden wat er in de studie
met het kandidaat-vaccin van Astra-
Zeneca/Oxford aan de hand is.''
De Amerikaanse farmaceut Mo-
derna benadrukte gisteren dat de
ontwikkelingen bij AstraZeneca
geen invloed hebben op hun eigen
vaccinproeven.
De bewindslieden reageerden niet
op teksten als 'Jullie hebben mijn
oma vermoord!', 'Sluipschutters ge
zocht' en 'Rutte is crimineel'.
Het chatgesprek werd gisteren
live uitgezonden op YouTube en
Facebook. De Jonge en premier
Rutte beantwoordden vragen van
burgers over de coronacrisis. Dat
steeds minder mensen zich aan de
coronaregels houden, is voor Rutte
reden tot zorg. ,,Wij hebben niet de
wijsheid in pacht. We proberen het
allemaal zo goed mogelijk te doen
en we denken na of het beter kan.''
Vooral coronacritici grepen de
livesessie aan om gal te spuwen
over het kabinetsbeleid. ,,Ik zou
willen dat het virus niet bestaat'',
zei Rutte in reactie op de vraag van
ene Dré: 'Waarom liegen jullie alles
en iedereen voor over Covid-19?'.
,,Ik zou willen dat je gelijk had en
dat het allemaal onzin is, maar het
bestaat wél'', aldus Rutte.
De premier riep iedereen nog
eens op om afstand te houden, zo
veel mogelijk thuis te werken en
handen te wassen. ,,In de hele we
reld doen ze dat'', benadrukte hij.
Minister De Jonge onthulde dat
hij eerder dit jaar zelf op corona is
getest, toen hij verkoudheidsklach-
ten had. ,,Ik ben door de teststraat
gegaan'', zei hij daarover. Prettig
vond hij de coronatest niet. ,,Het is
wel pijnlijk.'' Rutte is nog nooit op
corona getest. ,,Ik ben niet verkou
den geweest'', aldus de premier.
De twee verdedigden de corona-
wet, waarover in Den Haag veel dis
cussie is. ,,Men denkt dat het kabi
net meer bevoegdheden krijgt,
maar dat is dus niet zo'', aldus De
Jonge. ,,Deze wet geeft de Tweede
Kamer meer mogelijkheden om
coronamaatregelen te controleren.''
Op de vraag 'Zijn jullie corona
niet een beetje zat?' antwoordde
Rutte resoluut: ,,Ja, totaal. Ik ben er
helemaal klaar mee. Hugo ook. Ik
denk heel Nederland. Maar het vi
rus is nog bij ons. Dus helaas!''
Het kan ook een toevallige
samenloop van
omstandigheden zijn, dus?
Zo zijn gevallen bekend van
patiënten die de ontsteking kregen
nadat ze een hepatitis A-vaccin
kregen toegediend. In de meeste
gevallen is de ontsteking het gevolg
van een virusinfectie, zonder dat
daar een vaccin aan te pas komt.
Hoe bijzonder is zo'n
tijdelijke stop?
Je doet een
studie met
30.000
mensen,
dan kan er
één in het
ziekenhuis
belanden
van het Leids Universitair Medisch
Centrum, schrikt in ieder geval niet
meteen van het nieuws. ,,Dit soort
dingen kan gewoon gebeuren tijdens
fase 3-studies'', zegt ze. ,,Het komt
niet heel vaak voor, maar af en toe
wel. Je doet een studie met 30.000
mensen, dan kan het zo zijn dat één
van hen in het ziekenhuis belandt.
Dat hoeft natuurlijk niet meteen met
het vaccin te maken te hebben. Als ik
de berichten lees, heb ik het idee dat
men ook denkt dat dat niet zo is.
Maar het moet natuurlijk wel zeer
grondig worden onderzocht. Je
wilt niet dat het wél door het vac
cin komt, en dat je toch doorgaat.
Daarom is het heel goed dat dit ge
beurt."
Bestaat er een kans dat
AstraZeneca de stekker uit
het Oxford-vaccin haalt?
bestaat tussen het vaccin en de medi
sche complicaties en nog meer proef
personen soortgelijke klachten krij
gen. Kikkert en Huckriede zijn het er
echter over eens: die kans is klein.
Het zou zelfs nog zo kunnen zijn
dat een vaccin dat bij een aantal per
sonen complicaties oplevert, toch
wordt goedgekeurd. Bijvoorbeeld als
het vaccin bij veel mensen erg goed
werkt, en slechts bij een heel beperkt
aantal mensen niet. In dat geval we-
lijk vertraging op te lopen. Het vac
cin is al volop in productie en be
vindt zich in de laatste testfase,
waarbij inmiddels tienduizenden
proefpersonen een injectie hebben
gekregen. Eind dit jaar zouden de
proeven afgerond moeten zijn,
waarna - op z'n vroegst, als alles
meezit - rond de jaarwisseling het
vaccin op de markt kan komen.
Toch kan het huidige intermezzo
best een paar weken duren, zegt
Anke Huckriede, hoogleraar vaccino-
logie aan de Rijksuniversiteit Gro
ningen. ,,Zoiets is moeilijk in te
schatten. AstraZeneca zal er alles aan
doen om ieder risico uit te sluiten,
dus er komt nu sowieso een grondig
onderzoek. Overigens bestaat de
kans dat de proefpersoon in een pla-
cebogroep zat, dus helemaal geen
coronavaccin heeft gekregen. Dat
wordt nu allemaal uitgezocht."
donderdag 10 september 2020
GO
Terwijl premier Mark Rutte en
minister Hugo de Jonge (Volks
gezondheid) gisteren vragen
beantwoordden tijdens een live-
chatgesprek met burgers,
stroomde de chat op YouTube
vol met scheldkanonnades.
Peter Winterman
Den Haag
Zeker. In heel uitzonderlijke
gevallen treedt myelitis transversa
op als bijwerking van een vaccin.
Het klinkt heftiger dan het is. Mar
jolein Kikkert, moleculair viroloog
- Marjolein
Kikkert, moleculair
viroloog
In theorie zou dat kunnen. Bijvoor
beeld als onomstotelijk vast komt
te staan dat er een samenhang
Een proefper
soon van een vac-
cinstudie in het
Research Centers
of America in Flo
rida. In verschil
lende landen wor
den vaccins ont
wikkeld.
Onderzoekscen
tra van AstraZe-
neca.
FOTO'S AFP, EPA
