II
7
Vluchtelingenkamp verwoest, Griekse premier denkt aan brandstichting
Iedereen wist: het is wachten tot
het een keer écht fout gaat in Kamp
Moria. Dat overvolle vluchtelingen
kamp op Lesbos, ooit gemaakt voor
3000 vluchtelingen, maar inmid
dels bevolkt door 13.000 mensen.
Vluchtelingen en migranten die
woonden in containers in het
kamp, maar vooral ook in tenten en
alles wat daar op leek in de olijf
boomgaarden om het kamp heen.
Mannen, vrouwen, kinderen, al ja
renlang opeengepakt, met te wei
nig sanitair, te weinig hygiëne, te
weinig privacy en vooral ook een
gebrek aan uitzicht op een snelle
verandering in die omstandighe
den. Er leven veel verschillende na
tionaliteiten in het kamp, maar
vooral Afghanen en Syriërs.
En dat al vijf jaar lang op een
Grieks eiland, bij het stadje Myti-
lini, waarvan de 30.000 inwoners
hun inkomens hebben zien ver
dampen door het wegblijven van
toeristen. Inwoners die óók een ge
brek aan uitzicht hebben, vanwege
het alsmaar uitblijven van een po
litieke oplossing voor het vluchte
lingenprobleem. Inwoners die
meer organisaties zien die hulp ver
lenen aan vluchtelingen, dan over
heidsinstanties die henzelf helpen.
Inwoners die in 2016 nog genomi
neerd werden voor de Nobelprijs
voor de Vrede voor de hartelijkheid
waarmee ze de vluchtelingen ont
vingen, maar de afgelopen maan
den juist demonstreerden tegen
hun aanwezigheid en de overlast
die die duizenden mensen veroor
zaken.
Het wSs al een giftige cocktail
aan emoties en woede en toen
kwam er ook nog een coronapande-
mie overheen. Toen vorige week de
eerste besmettingen onder de
vluchtelingen werden vastgesteld,
ging Kamp Moria in lockdown. Er
zouden plannen zijn geweest een
hek rond het kamp te zetten.
De nacht van dinsdag op woens
dag werd uiteindelijk die keer dat
Sommigen zijn
opgelucht, omdat
het kamp er niet
meer is
het écht fout ging. ,,De tijdbom is
gebarsten", zei Macro Sandrone, de
projectcoördinator van Artsen zon
der Grenzen op Lesbos, tegen de
Britse omroep BBC. Op drie ver
schillende plekken in het kamp
brak er, vlak na elkaar, brand uit,
meldde de lokale brandweerchef
Konstantinos Theofilopoulos giste
ren. Het vuur verspreidde zich door
en om het kamp en verwoestte een
groot deel van de onderkomens. De
duizenden bewoners verspreiden
zich in het gebied rondom het
kamp en brachten de nacht door op
straat. Er vielen geen doden en
(voor zover) bekend ook geen ge
wonden. ,,Maar het is een ramp van
buitenproportionele omvang", al
dus Johanna van der Meer van
Stichting Bootvluchteling, een van
de hulporganisaties op het eiland.
De brandweer onderzoekt de
oorzaak van de branden nog, maar
de Griekse premier Kyriakos Mitso-
takis was gisteren al kritisch over
sommige kampbewoners die vol
gens hem de branden zouden heb
ben gesticht en de brandweer heb
ben gehinderd bij het blussen. Het
was dinsdag overdag ook al onrus
tig in het kamp, er werd geprotes
teerd tegen de lockdown. ,,Som-
mige vluchtelingen zijn opgelucht,
omdat het kamp er nu niet meer is,
ze riepen bye bye Moria", vertelde
de Nederlandse hulpverlener Matt
hias voor de Poorte, die op het ei
land is, gisteren aan NPO Radio 1.
Andere bewoners van het kamp
zeiden tegen het Duitse persbureau
DPA dat het juist Grieken waren
die de branden hadden aangesto
ken. Ook zij willen dat Moria ver
dwijnt.
Verschillende Europese landen
zeiden gisteren direct noodhulp toe
aan de Grieken. Duitsland stelde
voor de 13.000 nu dakloze migran
ten over Europa te verdelen.
De Nederlandse regering is niet
van plan vluchtelingen op te ne
men. ,,Nederland heeft altijd het
standpunt gehad dat we geen men
sen overnemen'', zei staatssecreta
ris Ankie Broekers-Knol tegen RTL
Nieuws.
Noodhulp
Nederland zegt wel 1 miljoen euro
noodhulp toe. ,,We zijn solidair met
de vluchtelingen en migranten en
met de Grieken. Het is vreselijk dat
zovelen in het opvangkamp, waar
de omstandigheden al zo drama
tisch waren, zijn getroffen door de
branden. Onze prioriteit is nu om
menswaardige opvang te bieden",
aldus minister Kaag van Ontwikke
lingssamenwerking.
Het cynische is dat het juist de
Europese politiek is geweest die aan
de basis van Kamp Moria stond. Het
kamp groeide uit haar jasje nadat
de EU in maart 2016 een deal sloot
met Turkije om de vluchtelingen-
bootjes vanuit dat land tegen te
houden. De EU besloot tegelijker
tijd ook dat de migranten die al op
de Griekse eilanden waren niet zo
maar meer verder mochten reizen
Europa in. Van de beloofde herver
deling van die vluchtelingen over
de EU kwam in de jaren erna te
weinig terecht. Wel kwamen er ie
dere week weer nieuwe vluchtelin
gen bij die toch kans zagen met een
bootje over te steken vanuit Turkije,
dit jaar in totaal al 4200.
Hoe de 13.000 daklozen de ko
mende tijd worden opgevangen is
nog onduidelijk. Gisteren kwam
wel een vliegtuig aan met honder
den tenten. Duizend kwetsbare
mensen worden voorlopig gehuis
vest op een veerboot.
donderdag 10 september 2020
H ▲M Vluchtelingen op Lesbos
zoeken een veilig heenkomen,
terwijl Kamp Moria afbrandt.
FOTO'S AP, REUTERS
TURKIJE
Mithyma
KaJoni
Agiossos
Vatera 0
Plomari
Kamp Moria, vaak betiteld als de
schandplek van het Europese
migratiebeleid, is in de nacht
van dinsdag op woensdag bijna
volledig afgebrand. Door een
serie branden raakten 13.000
vluchtelingen en migranten
weer een keer op drift.
Annabel van Gestel
Cyril Rosman
Rotterdam/Mytilini
Twee asielzoekers zitten tus
sen de geblakerde resten van
het vluchtelingenkamp Moria.
FOTO'S AFP, REUTERS
- Matthias voor de Poorte,
hulpverlener