Film by the Sea
hoopt op het
festivalgevoel
ZEELAND 11
Jan Doense, directeur Film by the Sea. foto lex de meester
op jonge leeftijd hun creativiteit ont
dekken. ,,Er is ergens een luikje en als
je dat openduwt, kom je in een ge
bied terecht waar alles mogelijk is",
zegt Zuiderhoek. ,,Toen ik dat las,
schoten de tranen in mijn ogen, uit
dankbaarheid dat mijn moeder bij
ons dat luikje wel degelijk heeft laten
opengaan."
Alex van Warmerdam
Het heeft een lange lijst memorabele
rollen opgeleverd. Zelf vindt ze Duif
in de film Abel (1986) 'heel erg ge
lukt'. ,,Dat was met Alex van War
merdam. Bij film is de regisseur heel
belangrijk. Op toneel kun je zelf de
boel in de gaten houden. Bij film kun
je nog zo mooi hebben gespeeld op
de set, maar de regisseur moet er uit
eindelijk in de editing room voor zor
gen dat het ook voelbaar gaat worden.
Dat is allemaal heel eng aan film."
Ook is ze blij met Fiep in de televi
sieserie en film Penoza. ,,Het is een
kleine rol, maar mensen denken bij
Penoza toch niet alleen aan Carmen
maar ook aan Fiep. Dat had ik hele
maal niet verwacht toen ik de moe
der ging spelen die af en toe even
langskomt."
Op Film by the Sea draait ook Rigor
Mortis (1981), een vroege film van
Dick Maas. ,,Ik ben altijd gek op die
film geweest, omdat het met Leen
Jongewaard en Rijk de Gooyer was.
Die kende ik toen nog niet persoon
lijk, maar het waren wel mensen van
wie ik als actrice hield."
Rond deze tijd zou ze met een ei
gen programma langs kleine theaters
gaan: Maar wat er ook gebeurt, er klinkt
muziek. Aan de hand van de muziek
verzameling die ze met haar in 2010
overleden man Willem Breuker op
bouwde, vertelt ze daarin een per
soonlijk verhaal. Het programma is
uitgesteld. Een van de redenen is dat
ze het rustig aan moet doen. In maart
raakte ze besmet met het coronavi
rus. ,,Ik had drie weken hoge koorts.
Ik ben daarna vrij snel genezen, maar
twee maanden later kreeg ik toch
vermoeidheidsverschijnselen. Het is
een heel geraffineerd virus."
Zuiderhoek wordt nog steeds vaak
gevraagd, maar is wel selectiever ge-
worden. ,,Ik ben niet zo makkelijk
meer te vangen. En als het een
kleine rol is met veel tekst is, zeg ik
nee. Dat heb ik er niet meer voor
over. Als je oud bent, duurt het
stampen echt veel langer. Dan gaat
het niet meer zo rap daarboven."
Ware jakob
Ze is dankbaar voor wat het leven
haar heeft gebracht. ,,Ik heb - ook
met mazzel - ontzettend veel leuke
rollen aangeboden gekregen in mijn
leven. En Willem Breuker is echt
mijn ware jakob geweest. Zoals Loes
Luca altijd zegt: ik heb nog verke
ring, hij is er alleen niet als ik thuis
kom. Ik woon nu in het Willem
Breuker Museum, noem ik het maar
lachend. Ik kijk op heel veel leuke
dingen terug. Er hangen hier foto's.
Van Willem, maar ook van Ischa
Meijer, die ik als vriend erg mis. En
van Joop Admiraal en Jaap Jansen.
Ze zijn allemaal overleden. Hart
stikke jammer, maar gelukkig zijn
ze niet aan corona doodgegaan. Zo
moet je toch weer naar de zonne
schijn toelullen, vind je niet?"
Aangepaste maar volwaardige editie
,,Het is echt een uitputtings
slag geweest", zegt Doense.
Vorig jaar voelde zijn eerste
editie als een achtbaan. ,,Ik
dacht toen: ik ga erin mee en
dan heb ik volgend jaar de
boel onder controle. Toen
kregen we ineens corona. In
Je merkt dat
iedereen heel
creatief wordt
eerste instantie kun je alleen
maar afwachten wat er gaat
gebeuren. Op het moment
dat de bioscopen weer open
konden, ging ik ervan uit dat
we ook een festival zouden
doen."
Zo simpel was het niet.
Het bestuur wilde de garan
tie hebben dat een corona
editie niet zou uitdraaien op
een financieel debacle. Bo
vendien vergden de regels
voortdurend aanpassingen.
,,Dat heeft allemaal ontzet
tend veel tijd gekost, terwijl
ik gewoon los wilde met het
festival zelf. Toen we uitein
delijk de boel helemaal had
den dichtgetimmerd, lag ik
inmiddels wel twee maan
den achter op schema."
Ondanks de krappe voor
bereidingstijd staat er een
compleet programma, met
zo'n 100 verschillende films.
Omdat de zalen maar maxi
maal 40 procent bezet mo
gen zijn, is elke film vaker te
zien. „Normaal is dat drie
keer tijdens een festival. Nu
meestal vijf of zes keer. Zo
komen we ook de distribu
teurs tegemoet."
Bovendien is het aantal lo
caties fors toegenomen. De
Machinefabriek fungeert als
drive-inbioscoop en een deel
van het programma is ook in
de andere Zeeuwse film
theaters te zien. Bovendien
kan via Picl online worden
gekeken en zendt Omroep
Zeeland van 13 tot en met 18
september Nederlandse
filmklassiekers uit.
De beperkingen leiden
ook weer tot nieuwe initia
tieven. ,,Je merkt dat ieder
een heel creatief wordt", zegt
Doense. ,,Het ontstaan van
de drive-inbioscoop is bij
voorbeeld ook coronagerela-
teerd, want de gemeente
Vlissingen vroeg of we niets
met de Machinefabriek kon
den. Verder is in samenwer
king met Stichting Klassieke
Muziek Vlissingen het film
concert in de Sint Jacobskerk
bedacht. Dat ging zó makke
lijk."
Kleine optredens
Doense heeft goede hoop dat
het echte festivalgevoel er,
ondanks de beperkingen,
ook dit jaar is. ,,Dat wordt
wel spannend." Feesten en
grote concerten zijn niet
mogelijk. Wel zijn er bij
voorbeeld kleine optredens
en theateracts in CineCity
en literaire bijeenkomsten
en talkshows in de vroegere
bibliotheek bij boekhandel 't
Spui. Ook de competities
gaan door, al is de jongeren-
jury flink uitgedund. De spe
ciale gasten komen deze keer
vooral uit eigen land. Enkele
buitenlandse filmmakers
zijn via een beeldverbinding
'aanwezig'.
,,Maar vooral de 'nazit'
wordt wel een ding", ver
wacht Doense. Napraten
over de films kan in het Ci-
neCafé, maar daar gelden
wel de strikte horecaregels.
,,En het personeel houdt
daar echt goed toezicht op."
donderdag 10 september 2020
GO
Frénk van der Linden gaat 12
sept. in gesprek met Olga Zuider
hoek (uitverkocht). Op 13 sept. is
Rigor Mortis te zien (12.00 uur, zaal
3). De film April, May en June,
waarin Zuiderhoek meespeelt, is 13
sept. te zien in de drive-inbioscoop
(uitverkocht).
Zijn tweede jaar als direc
teur van Film by the Sea
had Jan Doense zich an
ders voorgesteld. Het co
ronavirus heeft alles op z'n
kop gezet. Toch is het ge
lukt om een aangepaste,
maar wel volwaardige edi
tie van het festival te orga
niseren.
Rolf Bosboom
Jan Doense
illes wat ik
n prijzen'
