JA
Oud-medewerker onthult:
Het knettert tussen first
lady en 'prinses' Ivanka
Mysterieuze dood
olifanten onderzocht
12 NIEUWS
Beelden Jozef Chovanec schokken België
De Slowaak Jozef Chovanec stierf 2,5 jaar geleden in een
Belgische cel. Sinds zijn weduwe de beelden van zijn laatste momenten
lekte, is het land in rep en roer. Toenmalig minister van Binnenlandse
Zaken Jan Jambon, nu premier van Vlaanderen, wordt vandaag gehoord.
Brussel
'Waarschuwing de beelden zijn
schokkend', verschijnt in beeld. In
5 minuten ziet de kijker op de site
van de Vlaamse televisie het laat
ste uur van Jozef Chovanec voor
bijtrekken. De zakenman is even
tevoren opgepakt, omdat hij zich
vreemd gedroeg voorafgaand aan
een vlucht naar Slowakije. We zien
hoe hij ogenschijnlijk zomaar in
zijn cel met zijn hoofd tegen de
muur begint te bonken tot bloe
dens toe en vervolgens verdwaasd
en bibberend op zijn bed gaat zit
ten. Dan komen er eerst
twee, dan drie en uit
eindelijk zes agenten
zijn cel binnen. Ze
proberen hem in
bedwang te houden
met een blauwe de
ken. Uiteindelijk
gaat een agent bo
venop zijn borstkas zit
ten en houdt dat 16 minu
ten vol. Intussen zien we hoe de
agenten naar elkaar lachen, een
vrouwelijke agent een vrolijk
dansje doet en daarna de Hitler
groet brengt.
Bewusteloos
De beelden zijn gemaakt door een
beveiligingscamera in de cel van
Chovanec. Het is de nacht van 23
op 24 februari, tussen 4.20 en 5.20
uur. In het laatste stuk is te zien
hoe de Slowaak bewusteloos uit
zijn cel wordt gedragen. Hij over
lijdt vier dagen later in het Marie
Curie-ziekenhuis in Charleroi. Er
volgt een onderzoek, en daarna
blijft het stil. Totdat Henrieta, de
weduwe van Jozef, er genoeg van
krijgt. Ze vindt dat de zaak van
haar overleden man niet serieus
wordt behandeld en speelt de
beelden half augustus door naar de
media. Dan ontploft de boel.
Zowat iedereen valt van zijn
stoel. De politie, de minister van
Justitie, de minister van Binnen
landse Zaken, de politievakbon
den, zelfs het onderzoeksteam dat
de kwestie had onderzocht; nie
mand heeft de beelden ooit gezien.
Ook Jan Jambon, de toenmalige
minister van Binnenlandse Zaken,
weet van niks. ,,Daar is mij nooit,
met geen enkel woord, iets over
gemeld", zegt Jambon, in
middels premier van
Vlaanderen. „Tot op
mijn niveau is daar
geen enkel, geen en
kel, geen enkel teken
over geweest.''
Henrieta is ziedend.
„Ik vind het tamelijk
hallucinant wat er nu in
Over deze beelden
is mij nooit, met
geen enkel woord,
iets gemeld
- Jan Jambon, premier
België gebeurt", zei ze tegen de
krant De Morgen. ,,Al 2,5 jaar bewe
gen mijn advocaten en ik hemel en
aarde zodat de dood van mijn man
echt zou worden onderzocht. Al
2,5 jaar gebeurt er amper iets. En
nog erger: het lijkt nu voor ieder
een helemaal uit de lucht te vallen.
Iedereen is geschrokken. Maar die
beelden bestaan al 2,5 jaar. Het
geeft me nog meer het gevoel dat
ze in Charleroi de dood van mijn
man onder de mat hebben probe
ren te vegen. Alsof hij vuilnis was
dat moest verdwijnen."
Toch reconstructie
Van onder de mat vegen is inmid
dels geen sprake meer. De agente
van de Hitlergroet komt volgens
de politie 'voorlopig niet meer in
contact met de burger'. De topman
van de federale politie heeft een
stap terug gedaan, geschokt omdat
hij van niks wist. De directeur van
de Luchtvaartpolitie is overge
plaatst, omdat hij waarschijnlijk
wél wist wat er was gebeurd. De
onderzoeksrechter die aanvanke
lijk vond dat er geen reconstructie
nodig was, vindt nu dat er tóch een
reconstructie nodig is. In het poli
tieverslag van het incident zijn
volgens Belgische media 'cruciale
elementen uit het optreden van de
agenten weggelaten'.
En Jan Jambon blijkt toch meer
te weten dan hij aanvankelijk be
weerde. Het was al bekend dat de
Slowaakse ambassadeur vlak na de
dood van Chovanec werd ontvan
gen op het kabinet van Jambon.
Die was daar niet bij, zei hij aan
vankelijk. Nu zegt hij dat hij er
toch bij was, maar dat hij zich niks
meer van het gesprek kan herinne
ren. Dus wist hij wel degelijk van
de zaak-Chovanec.
Jambon moet vandaag voor de
parlementscommissie verschij
nen. Samen met de huidige en vo
rige politiechef. Want ook over de
rol van de politie is het laatste
woord nog niet gezegd.
Oud-adviseur John Bolton gunde
de lezer eerder een blik in de keu
ken van het Witte Huis. En Trumps
nicht, Mary L. Trump, legde haar
oom, de president, op de bank van
de psycholoog. Het leverde de
schrijvers twee bestsellers op. Wol-
koff hoopt op hetzelfde met haar
Melania and me: The rise and fall of
my friendship with the first lady. Maar
volgens de eerste recensies is haar
boek onderhoudend, maar lang niet
zo explosief als de klappers van Bol
ton en de nicht van Trump.
Het meeste is te doen om de be
schrijving van de nogal gespannen
relatie tussen Melania, Trumps
derde vrouw, en Ivanka, Trumps
dochter van zijn eerste vrouw,
Ivana. De president is idolaat van
zijn ondernemende dochter, die hij
overal naar voren schuift. Vorige
week suggereerde hij nog dat ze de
eerste vrouwelijke president van de
Verenigde Staten kon worden.
Vooraan
Melania heeft volgens de schrijfster
moeite met de ambities van haar ri
vaal Ivanka, die bijvoorbeeld steeds
meer van haar kantoorruimte in
pikt. De oudste dochter van de pre
sident wil bovendien overal voor
aan zitten en zou nauwgezet de
gastenlijsten van het Witte Huis
bestuderen om vervolgens een op
zichtige plaats aan tafel te claimen.
Melania zou haar 'de prinses' noe
men. Een andere onthulling:
Ivanka, officieel adviseur van de
president, heeft een vrijbrief van
haar vader gekregen en zou wél
mogen wat hij onvergeeflijk vond
van Hillary Clinton: haar particu
liere mailaccount gebruiken voor
staatszaken.
Geruzie
Wolkoff was achttien jaar adviseur
van Melania. De vriendschap was
hecht, schrijft ze. Tót ze in 2018 per
mail werd ontslagen na geruzie
over een rekening voor haar advie
zen. Melania and Me bevat lange ci
taten uit telefoongesprekken. Wol-
koff wil niet zeggen of ze die ille
gaal heeft opgenomen.
Nog een onthulling: de veelbe
sproken ellendige gezichtsuitdruk
king van Melania bij de inauguratie
van de president was niet een af
keurende reactie op haar man, al-
Ivanka Trump zou
overal vooraan willen
zitten en het kantoor
van Melania Trump
inpikken
dus Wolkoff. 'Melania fronste plot
seling en keek naar beneden en
naar rechts omdat haar zoon Barron
haar per ongeluk tegen de enkel had
geschopt.' Wolkoff stelde voor dat
aan de media te vertellen om het
geklets over onenigheid in het hu
welijk de kop in te drukken, maar
de first lady vond dat onzin. ,,Ik ben
hun geen verklaring verschuldigd.''
Het huwelijk zou veel beter zijn
dan vaak wordt gedacht, aldus Wol-
koff.
Een woordvoerder van het Witte
Huis heeft het boek van Wolkoff
veroordeeld als 'gemeen'. Haar con
tract met het Witte Huis zou zijn
beëindigd omdat ze 'chaotisch en
oneerlijk' was en te pas en te onpas
de naam van Melania misbruikte.
Elf karkassen werden vrijdag
gevonden, een twaalfde zaterdag.
Ze lagen in het Pandamasuwe-
woud tussen Hwange - het
grootste reservaat van het land -
en de stad Victoria Falls.
De dode olifanten bleken erg
jong. Het gaat om dieren van on
geveer 18 maanden en van tussen
5 en 6 jaar oud. Volgens een
woordvoerder van het ministerie
dat verantwoordelijk is voor de
nationale parken in Zimbabwe,
kan hun dood vermoedelijk wor
den gelinkt aan een bacterie, die
zich ontwikkelde nadat de dieren
niet-eetbare planten aten. Dat
laatste is het gevolg van een over-
populatie van olifanten in de re
gio, zo klinkt het. Daardoor is de
favoriete vegetatie van de dieren
verdwenen en eten ze echt alles,
ook giftige planten.
Zimbabwe telt ruim 84.000
olifanten, terwijl er eigenlijk
maar genoeg plek is voor 45.000
tot 50.000 dieren. In het reservaat
van Hwange leven tussen de
45.000 en de 53.000 dieren, waar
er maar plaats is voor 15.000 oli
fanten, aldus de woordvoerder.
De overheid sluit uit dat stro
pers verantwoordelijk zijn, om
dat de slagtanden intact waren.
Het zou ook geen cyanidevergif-
tiging zijn, omdat er geen andere
dieren - zoals gieren - ziek zijn.
Eerder dit jaar stierven in buur
land Botswana meer dan 350 oli
fanten. De oorzaak zou ook na
tuurlijke gifstoffen zijn.
dinsdag 1 september 2020
GO
Jozef Chovanec wordt in zijn cel onderzocht. Hij overlijdt later in het ziekenhuis. foto ap
Vlaamse premier
in het nauw door
dood arrestant
Mark van Assen
Alweer klapt een vertrouwens
persoon van Donald Trump uit
de school. Vandaag verschijnt in
de Verenigde Staten het boek
van Stephanie Winston Wolkoff,
voormalig vriendin en ex-mede
werkster van first lady Melania
Trump. De dochter van de presi
dent zal er niet blij mee zijn.
Bob van Huët
Washington/Rotterdam
VICTORIA FALLS De overheid
in Zimbabwe heeft een onder
zoek geopend naar de mysteri
euze dood van twaalf jonge oli
fanten in de buurt van het
Hwange-reservaat, in het wes
ten van het land.