SP denkt dat het
referendum het nu
wel gaat redden
Spoken voor
het milieu
10 NIEUWS
De agenda staat vol debatjes en overleggen
r M
De Kamerleden pakken vandaag de draad
weer op en beginnen aan de eindsprint naar de
verkiezingen. Terug naar normaal is er niet bij. Eén
snottebel en het schema loopt in het honderd.
Deze zomer zijn de stoelen in de
vergaderzaal nog vervangen door
nieuwe exemplaren; een actie die
bij menig Kamerlid de wenkbrau
wen deed fronsen. Eigenlijk had de
Tweede Kamer vandaag het parle
mentaire jaar in het voormalige mi
nisterie van Buitenlandse Zaken
moeten beginnen en was het Bin
nenhof nu jaren op slot gegaan voor
renovatie. Maar het hele project is
met minimaal een jaar uitgesteld.
Dus zitten de Kamerleden van
daag 'normaal' in hun vertrouwde
gebouw. Op nieuwe stoelen.
Wat Kamervoorzitter Khadija
Arib betreft, wordt het weer zo veel
mogelijk een normaal jaar. Waar de
corona-epidemie dit voorjaar het
Kamerwerk nagenoeg stillegde,
staat deze week de agenda weer vol
debatjes en overleggen. Ook mag er
sinds vandaag weer publiek aanwe
zig zijn bij de plenaire debatten.
Weliswaar op afspraak en slechts
dertig tegelijk, maar toch.
Arib weet echter ook dat het ko
mende politieke seizoen allesbe
halve normaal zal zijn. Kamer en
kabinet hebben nog de handen vol
aan de coronacrisis en de enorme
economische gevolgen ervan. Als
de coronanoodwet, waar de Kamer
voor de zomer met spoed om had
gevraagd, straks eindelijk is behan
deld en aangenomen, zou de rol van
de Kamer bij het nemen van maat
regelen groter moeten worden.
En niet alleen inhoudelijk zal co
rona een stempel blijven drukken
op Den Haag, ook organisatorisch.
Want Arib mag de coronaregels dan
hebben versoepeld, het virus gooit
de boel nog steeds in de war. Staats
secretaris Hans Vijlbrief (Finan
ciën) heeft bijvoorbeeld milde ver-
koudheidsklachten en werkt voor
de zekerheid vanuit huis. Een debat
over de inperking van de giften
aftrek dat deze week gepland stond,
is alvast tot nader order uitgesteld.
Minister Wopke Hoekstra moest
vrijdag ook verstek laten gaan bij
»Er mag weer
publiek aanwezig
zijn, maar het virus
gooit de boel nog
steeds in de war
een persconferentie over het derde
steunpakket aan bedrijven die zijn
getroffen door de coronacrisis. Maar
waar hij nog via een videoverbin
ding op afstand meedeed, wil Arib
daar bij Kamerdebatten niets van
weten. Als een bewindspersoon
ziek is, moet hij of zij zich óf laten
vervangen óf het debat moet wor
den uitgesteld.
Dat wordt nog een heel gepuzzel
met het traditionele griepseizoen
voor de deur. Juist het najaar is de
parlementaire kalender overvol
vanwege begrotingsonderhande
lingen. Eén verkoudheid en de boel
loopt in het honderd.
Behalve door corona zal Den
Haag de komende maanden gedo
mineerd worden door de verkiezin
gen in maart. De inleidende be
schietingen op de campagne zijn al
begonnen en die zullen de ko
mende maanden steeds harder
knallen. Deze zomer merkte zorg-
minister Hugo de Jonge al dat hij
veel harder werd aangepakt door de
Kamer nadat hij lij sttrekker was ge
worden van het CDA. En zo zal het
met alle lijsttrekkers gaan, inclusief
de amper nog geteste Sigrid Kaag,
die zaterdag door D66 op het schild
wordt gehesen.
Tegelijkertijd zijn partijen druk
met het schrijven van verkiezings
programma's en het opstellen van
kieslijsten. Veel Kamerleden willen
nog even laten zien dat ze ertoe
doen om een verkiesbare plek veilig
te stellen. Dat leidt in de praktijk
nogal eens tot oplopende spannin
gen in de regeringscoalitie.
Andere Kamerleden kiezen ei
eren voor hun geld. Vandaag is
PVV-Kamerlid Gabriëlle Popken
de 26ste die tussentijds vertrekt en
nummer 27 dient zich al aan:
VVD'er Anne Mulder wordt wet
houder in Den Haag. Tel daar de
dertien Kamerleden bij op die sinds
de vorige verkiezingen vertrokken
naar het kabinet en de Kamer is rap
op weg naar een nieuw record. Arib
zal bij elk afscheid weer benadruk
ken dat het verloop van Kamerle
den te hoog is en het parlementaire
geheugen verdwijnt. Maar dat is al
bijna normaal geworden.
Het is nog maar twee jaar gele
den dat de Tweede Kamer een
streep zette door het raadgevend
referendum. Onder leiding van
D66-minister Kajsa Ollongren
(Binnenlandse Zaken) werd de
volksraadpleging in juli 2018 af
geschaft. Volgens het kabinet had
het referendum 'niet gebracht
wat ervan werd verwacht'.
Nu komt SP-Kamerlid
Ronald van Raak met
een wetsvoorstel voor
een correctief bindend
referendum. Met
steun van regerings
partij D66 zou dit
wetsvoorstel het kun
nen gaan halen.
,,Bij veel politieke partijen is de
discussie over het referendum de
afgelopen twee jaar niet ver
stomd. Het referendum lijkt een
beetje op kleefkruid. Hoe harder
je probeert het weg te gooien,
hoe steviger het tegen je aan gaat
kleven. Partijen als D66, PvdA,
GroenLinks en Christenunie
hebben in het recente verleden
afstand genomen van het refe
rendum, maar lijken nu toch
weer enthousiast te zijn.''
,,Eind 2018 heeft een staatscom
missie onder leiding van VVD'er
Johan Remkes geadviseerd
een correctief bindend referen
dum in te voeren. Volgens Rem-
kes is dat een mooi middel om
het vertrouwen in de politiek te
herstellen. Als een wet dan is
aangenomen door de Tweede
en Eerste Kamer, kan het volk
besluiten die wet weg te stem
men. Dat is geen advies, dat
móét dan gewoon. Veel beter
dus dan een raadgevend referen
dum, waarvan een kabinet de
uitkomst naast zich neer kan
leggen.''
,,Daar kan ik niets over zeggen.
Maar ik heb zeker goede hoop. Ik
denk dat het nu wél gaat
k. lukken. Als de Tweede en
de Eerste Kamer nog
voor de verkiezingen
instemmen met deze
grondwetswij ziging,
zetten we de eerste
stap. Wanneer de
nieuwgekozen Tweede
Kamer volgend jaar met een
tweederdemeerderheid akkoord
gaat, komt het bindende referen
dum er. Dat zou prachtig zijn.''
,,Vroeger was het tegenargument
dat een referendum in strijd is
met de parlementaire democra
tie. Want je kiest elke vier jaar de
volksvertegenwoordigers, en zij
nemen de besluiten. Remkes
heeft gezegd dat het referendum
een mooie aanvulling is. Het is
heel logisch dat je volksvertegen
woordigers kunt terugfluiten als
zij wetten maken die de mensen
helemaal niet willen.''
dinsdag 1 september 2020
GO
TUNNELPROJECT
Gekleed als banshees,
vrouwelijke geesten wier
gejammer sterfgevallen
aankondigen, trekken
Britse milieu-activisten
door de straten van Lon-
den. De leden van Extinc
tion Rebellion betogen
tegen de Silvertown-tunnel,
die de gemeente onder de
Theems door wil aanleggen
om schiereiland Greenwich
met stadsdeel Silvertown
te verbinden. De vrouwe
lijke geesten jammeren vast
voor de vele slachtoffers
van luchtvervuiling die vol
gens de beweging straks
in de stadswijk zullen vallen
door het toegenomen
verkeer. De tunnel moet
in 2025 klaar zijn.
FOTO GETTY IMAGES
Kamer na reces:
vrees voor snifje
Hans van Soest
Den Haag
Krijgt Nederland na jarenlang
politiek gesoebat een bindend
referendum? Vandaag praat de
Kamer er opnieuw over, na een
wetsvoorstel van SP-Kamerlid
Ronald van Raak.
Peter Winterman
Den Haag
Wat is er veranderd na het af
schieten van het raadgevend
referendum?
Waarom zijn ze enthousiast?
Heeft u achter de schermen al
een meerderheid geregeld?
In het verleden is het al een
paar keer misgegaan bij die
tweede stemronde. Waarom
denkt u dat het nu wel lukt?