Ik weet nog
dat ik tegen
Anne zei: als
jij ziek wordt,
wil ik voor je
zorgen'
kiezeltje in je schoen. Ongemak. Dat kna
gende stemmetje. Wat zou ik zelf hebben
gedaan? Ik durf wel de zwartste kanten van
mijn karakter te laten zien, en dat is con
fronterend.''
,,Ja, zeker. De situatie is nu heel anders. Ik
pleeg geen overspel meer, ik ben 56. Mijn
libido is zeker niet weg, maar anders dan
toen ik 33 was. Ik ben dol- en dolgelukkig
met mijn liefde. Ik weet nog dat ik tegen
Anne zei: als jij ziek wordt, wil ik voor je
zorgen. Zij antwoordde: over die vraag heb
ik nog nooit nagedacht. Ik wel. Ik weet wat
het is om twee jaar lang iemands doods
angst en frustraties te zien. Als je met
iemand zit die terminaal is, hakt het er zo
extreem in, zeker als je nog jong bent. Bij
mijn vorige twee relaties dacht ik: het gaat
heel moeilijk worden als jij ziek wordt.
Daar moet ik heel eerlijk in zijn.''
,,Iedereen in een relatie zou zich die vraag
moeten stellen. Als mijn man morgen ziek
wordt, eerst twee jaar aan de chemo, afta
keling, wat doe ik dan? Hij is bang, hij is
chagrijnig, hij wil niks meer. Hou ik zoveel
van hem dat ik zeker weet dat ik bij hem
blijf, hem seksueel trouw blijf, al verandert
hij in een ander mens? Mijn inschatting is
dat veel mensen zouden denken, als ze eer
lijk zijn tenminste: ik sta niet voor mezelf
in. Ik hoor mensen al roepen: 'in voor- en
tegenspoed' en 'zoiets zou ik nooit doen!'
Nou, we spreken elkaar. Ik haat hypocrisie,
mensen die zich keurig voordoen, maar
ondertussen. Ik geniet ervan als een
GroenLinkser wordt betrapt op vliegrei
zen, of als een CDA'er wordt gesnapt bij
het cokesnuiven bij een hoer. Ik denk altijd:
never judge someone before you walked a mile
in his shoes. Hou je vooroordeel voor je.
,,Bij het schrijven van Familieopstelling heel
vaak. Ze is ook veel vaker in het boek be
land dan ik van plan was. Anne lijkt veel op
Judith in haar humor, haar zelfstandigheid,
positivisme. Dat zeg ik ook tegen haar. Het
is meestal niet leuk om over exen te praten,
maar als je vrouw is overleden is dat een
stuk makkelijker kan ik je verzekeren. Ik
denk vaak aan haar omdat ik nu heel blij
ben in de liefde en omdat ik mezelf de laat
ste jaren redelijk heb doorgelicht. Net zoals
ik nu veel over mijn vader en moeder denk.
Mijn vader is zeven jaar dood, maar ik
droom wel een of twee keer per week over
hem. Ik heb er lang voor nodig gehad om
te ontdekken dat hij heel belangrijk voor
mij was.''
,,Hij maakte met iedereen een praatje, was
voor iedereen aardig en hij was heel goed
voor mijn moeder. Ze waren hun leven
lang dol op elkaar. Mijn zus zei laatst tegen
me, toen mijn moeder overleed: wat heb
ben we het toch goed gehad, wat was het
thuis een warm bad. Dat was het ook, een
burgerlijke, warme, jaren 70/80-jeugd.
Mijn vader was geen rolmodel voor mij,
maar achteraf dacht ik: hij heeft wel een
9 verdiend. Hij werkte in de textiel in Til
burg, kreeg met massaontslagen te maken
en liet zich omscholen. Hij zat nooit bij
de pakken neer. Hij bracht zijn gezin wel
vaart en hij heeft mijn moeder gelukkig
gemaakt. Ik droom ook over Tilburg en
Breda, waar ik vandaan kom en heb ge
woond. Ik ben Brabant gaan herwaar
deren. Wat zo mooi is: je hoeft er niet
bijzonder te zijn om toch gewaardeerd
te worden. Familieopstelling is deels ook
een ode aan het gewone van de provincie.
Kennelijk is het schrijven van dit boek
toch therapeutisch geweest.'' Korte pauze,
dan lachend: ,,Ik hoop niet dat de lezer nu
denkt: o god zeg, nee toch, Kluun graaft
zich autobio!''
De jongste dochter van Van de Klundert
komt aanslenteren in bikini, met een
vriendinnetje, de haren nat van het zwem
men. 'Pap, ik wil bitterballen halen, mag ik
even je pinpas?' klinkt het nonchalant.
Haar vader grijnst. Pubers. Vorige week zat
hij met acht van die meiden en jongens een
week op een boot in Friesland, samen met
Anne. ,,We hebben ons dood gelachen.
Maar je bent kapót na zo'n week.''
Hij schenkt een glas wijn in. Straks zijn
zijn dochters het huis uit, dan is er weer
vrijheid, een nieuw leven, mijmert hij. ,,Ik
zei weleens tegen Anne: je maakt me nu op
mijn best mee. Het leven is zo heerlijk en
mooi. Mijn ouders waren ook zó gelukkig
in de latere fase van hun leven, die gingen
toen nog naar Benidorm. Toen Juut ziek
was, zag ik in de supermarkt een bejaarde
man een ondeugende tik op de billen van
zijn bejaarde vrouw geven, zo lief. Ik
schoot vol. Toen dacht ik: fuck, dit ga ik
nooit meemaken met Juut. Ik hoop dat
zoiets me met Anne wel gegund is.''
Ze zijn bijna twee jaar samen, hij en zijn
Anne de Jong, psycholoog te Amsterdam.
Hij leerde haar kennen toen hij een oplei
ding coaching bij haar volgde. Ze kwam
later bij hem omdat ze een boek wilde
uitgeven en marketingadvies nodig had.
Kluuns ogen stralen. ,,Dat werd zó leuk.
Zó leuk. Ik vond haar indrukwekkend als
mens, maar ik heb me keurig gedragen. Me
van mijn allerbeste kant laten zien. Na drie
keer praten waren we verliefd en blij. Zo
ging het.''
Kluun weet wat hem te doen staat, de
komende jaren, dat heeft zijn zelfonder
zoek hem wel duidelijk gemaakt. ,,Toen ik
50 was, heb ik deze tattoo laten zetten.''
Wijst op zijn arm, Stay hungry staat er,
naar een nummer van Bruce Springsteen.
,,Als ik 70 of 80 ben, wil ik niet constateren
dat ik me vanaf mijn 50ste zo'n beetje heb
laten uitdrijven, dat ik de motor in z'n vrij
heb gezet. Mijn ambitie is een betere versie
worden van mezelf, met rauwe randjes en
rafeltjes en al. Zodat ik weet: dit ben ik,
hier heb ik vrede mee, deze man durf ik
in de spiegel aan te kijken.''
Vraag je je weleens af hoe je zou reage
ren als je vrouw nu ziek zou worden?
Dat is wel héél eerlijk, wat je nu zegt.
Denk je vaak aan Judith?
Wat heb je van hem geleerd?
ZATERDAG 29 AUGUSTUS 2020 13